Toksykologia środowiska 1400-227TS
Tematyka wykładów:
• podstawowe pierwiastki i substancje toksyczne (pochodzenia naturalnego i antropogenicznego) oraz metody ich wykrywania.
• definicja i klasyfikacja pestycydów, dioksyn i WWA, ich podstawowe cechy chemiczne, zachowanie w środowisku oraz mechanizmy toksyczności
• ocena wpływu nikotyny na neurofizjologię człowieka, powstawanie uzależnień oraz mechanizm detoksykacji
• przegląd głównych źródeł i typów skażeń radioaktywnych gleby i sposobami ich usuwania, poziomami ekspozycji człowieka na promieniowanie oraz jego wpływ na zdrowie
• toksykologia zakwitów sinicowych i glonowych. Rodzaje toksyn produkowanych przez sinice i glony eukariotyczne w środowisku słodkowodnym i morskim. Mechanizm działania różnych oraz wpływ na organizmy
• omówienie celów, metodyki, korzyści i ograniczeń stosowania biotestów – eksperymentalnych metod oceny szkodliwości oddziaływania niekorzystnych czynników środowiskowych na organizmy modelowe lub ich elementy
Tematyka ćwiczeń:
• zastosowania metod analitycznych stosowanych w monitoringu jakości gleb (pomiary zasolenia, zakwaszenia, skażenia metalami ciężkimi)
• pestycydy: , studenci zapoznają się z założeniami myślenia systemowego i testują je w praktyce, tworząc mapę systemu związanego z pestycydami, wraz z wyszukiwaniem punktów węzłowych oraz pętli i sprzężeń zwrotnych. Podczas pracy, studenci skupiają się szczególnie na wpływie zachodzących zmian klimatycznych na stosowanie pestycydów
• zanieczyszczenia powietrza (smog) - studenci, wykorzystując przesłane wcześniej materiały, przeprowadzają analizę interesariuszy związanych z jakością powietrza w mieście. Oprócz zapoznania się z metodologią analizy interesariuszy, studenci poznają również skład smogu i mechanizmy jego powstawania oraz sposoby monitorowania jakości powietrza w Polsce
• przegląd głównych źródeł i typów skażeń radioaktywnych gleby i sposobami ich usuwania, poziomami ekspozycji człowieka na promieniowanie oraz jego wpływ na zdrowie
• nikotyna - analizy ilosciowa zawartości nikotyny w liściach tytoniu. Uczestnicy ćwiczeń zastosują podstawowe techniki ekstrakcji związków organicznych z materiału roślinnego a następnie przeprowadza specyficzną reakcję utleniania nikotyny w celu spektrometrycznego oznaczenia zawartości w oparciu o znany standard
• mitygacja zakwitów sinicowych i glonowych. Przedstawione będą metody walki z toksycznymi zakwitami glonów i sinic. Kontrolowanie występowania cyjanotoksyn i uzdatnianie wody pitnej
• praktyczna ocena stopnia toksyczności wybranej substancji chemicznej z wykorzystaniem testów toksyczności ostrej oraz chronicznej przy użyciu organizmów modelowych. Studenci podzieleni na grupy będą samodzielnie przeprowadzać testy laboratoryjne, zbierać i analizować ich wyniki oraz przygotowywać pisemne raporty, które będą oceniane
Kierunek podstawowy MISMaP
ochrona środowiska
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
identyfikuje najważniejsze zagrożenia stanu środowisk wodnych, lądowych i atmosfery (K_W09, ochrona przyrody). - rozpoznaje i wyjaśnia zjawiska z punktu widzenia biologicznego (K_U03, ochrona przyrody)
- potrafi interpretować podstawowe wskaźniki stanu środowiska (K_U05, ochrona przyrody)
- potrafi rozpoznać i wyjaśnić na podstawie różnych źródeł podstawowe problemy związane z gospodarowaniem zasobami naturalnymi (K_U10, ochrona przyrody). -rozumie biotransformacje ksenobiotyków w środowisku (K_W11),
- rozpoznaje podstawowe terminy w języku obcym (j. angielskim) w zakresie ochrony środowiska (K_W13),
- posługuje się specjalistyczną terminologią w zakresie ochrony środowiska w języku polskim i angielskim (K_U06),
Kryteria oceniania
Ćwiczenia zakończone pisemnym testem sprawdzającym, wykłady zakończone egzaminem pisemnym
- warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń
- pozytywna ocena egzaminu opisowego
Literatura
Kabata-Pendias i Pendias 2011Biogeochemia pierwiastków śladowych, PWN Warszawa
Manahan S.E., 2006. Toksykologia środowiska. PWN, Warszawa
Seńczuk W., 2002. Toksykologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
Zakrzewski Z., 2000. Podstawy toksykologii środowiska, PWN, Warszawa
Beresford NA, Wood MD, Gashchak S, Barnett CL (2022) Current ionising radiation doses in the Chernobyl Exclusion Zone do not directly impact on soil biological activity. PLoS ONE 17(2): e0263600. https://doi.org/10.137/journal.pone.0263600
Szymańska, Jadwiga Anna, Barbara Frydrych, i Elżbieta Bruchajzer. 2007. „Nikotyna. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego”. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 121–154.
Toxic cyanobacteria in water - Second edition – Ingrid Chorus, Martin Welker (wybrane rozdziały)
Traczewska TM. 2011. Biologiczne metody oceny skażenia środowiska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: