Filozofia przyrody 1400-211FP
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z najważniejszymi zagadnieniami współczesnej
filozofii przyrody i filozofii nauk przyrodniczych, z uwzględnieniem swoistości przyrody
ożywionej i nauk biologicznych. Kolejne wykłady poświęcone są następującym
zagadnieniom: 1) Filozoficzna refleksja nad przyrodą i naukami przyrodniczymi; 2)
Charakterystyka praw naukowych, status praw biologicznych; 3) Determinizm i
indeterminizm; spór przygodność dziejów życia na Ziemi; 4) Wyjaśnianie i przewidywanie
naukowe, wyjaśnianie funkcjonalne, historyczne i mechanistyczne w biologii; 5)
Przyczynowość i celowość; kauzalizm, teleologia, teleonomia; 6) Spór redukcjonizmu z
antyredukcjonizmem w ujęciu historycznym (mechanicyzm, witalizm, organizmalizm) i
współczesnym (problem redukcji genetyki klasycznej do biologii molekularnej); 7)
Uzasadnianie twierdzeń w naukach empirycznych: konfirmacjonizm, falsyfikacjonizm,
wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia; 8) Problem demarkacji między nauką a
pseudonauką; spór kreacjonizmu z ewolucjonizmem; 9) Spory o model rozwoju nauki, spór
kumulatywizmu z antykumulatywizmem, spór internalizmu z eksternalizmem.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
- Student rozpoznaje złożone problemy badawcze nauk przyrodniczych, zna
podstawowe narzędzia metodologiczne potrzebne do ich rozwiązywania
(wyjaśnianie, uzasadnianie, podejście redukcjonistyczne i antyredukcjonistyczne)
(K_W02)
- Zna specjalistyczne pojęcia terminologii z zakresu filozofii przyrody i filozofii nauk
przyrodniczych (prawa przyrody, determinizm, kauzalizm, mechanicyzm, witalizm)
(K_W06)
- Dostrzega dynamiczny rozwój nauk przyrodniczych, zna podstawowe stanowiska w
kwestii rozwoju nauki (kumulatywizm, antykumulatywizm, internalizm, eksternalizm) i
odnosi je do dziedziny nauk biologicznych (K_W18)
Umiejętności:
- Student umie wybrać i zastosować wybrane narzędzia badawcze metodologii ogólnej
(różne modele wyjaśniania i uzasadniania twierdzeń) adekwatne do problemów
studiowanej specjalności nauk biologicznych (K_U01)
- Wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji (K_U04)
- Posiada umiejętność przygotowania i wygłoszenia krótkich wystąpień ustnych w
języku polskim z zakresu filozofii przyrody i nauk przyrodniczych (K_U11)
Kompetencje społeczne:
- Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, inspirując rozwój tej potrzeby u
innych (K_K01)
- Rozumie potrzebę pełnienia roli edukacyjnej w społeczeństwie, w zakresie
działalności opartej na wiedzy i umiejętnościach z zakresu biologii (K_K02)
- Potrafi przekazać społeczeństwu wiedzę o najnowszych osiągnięciach nauk
przyrodniczych i wyjaśnić zasadność prowadzenia podstawowych badań naukowych
(K_K03)
Kryteria oceniania
egzamin ustny
Praktyki zawodowe
-
Literatura
- C.G. Hempel, Filozofia nauk przyrodniczych, różne wydania
- A. Chalmers, Czym jest to, co zwiemy nauką?, różne wydania
Literatura dodatkowa:
- A. Grobler, Metodologia nauk, Kraków 2006-
- M. Heller, Filozofia przyrody. Zarys historyczny, Kraków 2004
- A. Urbanek, Rewolucja naukowa w biologii, Warszawa 1973, rozdz. 1, 2
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: