Remediacja, rekultywacja i renaturalizacja środowiska 1300-WM-RRR-GEP
- Remediacja, rekultywacja, tereny zdegradowane i zagospodarowanie gruntów: definicje, pojęcia podstawowe, uregulowania prawne
- Formy degradacji środowiska (gleb, gruntów, wód, obszarów)
- Klasyfikacje nieużytków poprzemysłowych w oparciu o najczęściej stosowane kryteria. Metody oceny stanu środowiska gruntowego stosowane dla potrzeb remediacji i rekultywacji.
- Tereny zanieczyszczone i metody ich oczyszczania:
i) przykłady zanieczyszczonych terenów i działań inżynierskich podjętych w celu poprawy jakości środowiska.
ii) sposoby oczyszczania gruntów: metody oczyszczania gruntów, zakresy ich stosowania, ograniczenia, wymagania oraz zasady wyboru zależnie od rodzaju i stopnia zanieczyszczenia
iii) metody fizyczne - przemywanie gruntu, płynne środki czyszczące, ekstrakcja
iv) metody termiczne - termiczna desorpcja, spalanie, witrifikacja; zalety, wady i ograniczenia
v) metody oczyszczania in-situ: metody fizyko-chemiczne – płukanie gruntu, wentylacja, napowietrzanie, ogrzewanie i metody złożone (płukanie, napowietrzanie, biowentylacja); metody elektrokinetyczne; ekstrakcja par gruntu
vi) metody chemiczne: odchlorowywanie, przesączanie in-situ;
vii) metody biologiczne (bioremediacja): założenia ogólne bioremediacji terenów zdegradowanych chemicznie; oczyszczanie exsitu w zbiornikach lub bioreaktorach, oczyszczanie in-situ (procesy rozkładu zachodzą w
wyniku bezpośredniego wzbogacenia gruntu w tlen, bakterie, itp.)
viii) metody stabilizacji/scalania: zastosowanie cementu, krzemianów, wapna, polimerów, materiałów termoplastycznych, sorbentów naturalnych i sztucznych;
Ogólne zasady rekultywacji, znaczenie szaty roślinnej
- Podział rekultywacji na fazy: rekultywacja przygotowawcza, techniczna i biologiczna. Główne zadania poszczególnych faz.
- Kierunki rekultywacji i zagospodarowania terenów zdegradowanych, rozwiązania rekultywacyjne stosowane w Polsce i w Europie.
- Charakterystyka fizyczna i chemiczna materiału zwałowego stosowanego w procesie rekultywacji.
- Ogólne założenia procesu rekultywacji terenów zdegradowanych poprzez działalnośći: górnictwa podziemnego, odkrywkowego i otworowego, przemysłu energetycznego, chemicznego, spożywczego i rolnictwa.
- Rekultywacja terenów erodowanych i popowodziowych. Rekultywacja jezior.
- Renaturalizacja środowiska (założenia, zasady, kierunki): siedliska wilgotne, doliny rzeczne
W trakcie zajęć wykonywane są projekty: 1) ocena stanu degradacji środowiska wybranego obszaru poprzemysłowego, 2) projekt rekultywacji terenu zdegradowanego. np. składowiska odpadów, obszaru górniczego, 3) projekt renaturalizacji wybranej rzeki niżowej.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się w obszarze wiedzy:
K_W08 – ma wiedzę w zakresie specjalistycznych programów komputerowych, zna zasady metodyczne modelowania geologicznego, ma wiedzę w zakresie planowania badań w celach modelowych, zna zasady schematyzacji warunków geologicznych dla potrzeb modelowych
K_W11 – zna sposoby pozyskiwania i rozliczania funduszy na realizację badań;. zna regulacje prawne w zakresie poszukiwania i wydobywania kopalin oraz wykonywania prac geologicznych, unormowanych prawem geologicznym i górniczym, ustawą o ochronie i kształtowaniu środowiska, prawem wodnym i innymi aktami prawnymi, zna zasady procesu koncesyjnego oraz zasady postępowania administracyjnego w zakresie działalności geologicznej, zna skutki nieprzestrzegania zasad ochrony praw własności intelektualnej; zna metody rozwoju własnej przedsiębiorczości
K_W13 – posiada pogłębioną wiedzę nt. zasad planowania badań z wykorzystaniem technik i narzędzi badawczych dostępnych w jednostce a także poza nią, zna również zasady bezpieczeństwa jakie obowiązują w trakcie prac w laboratorium oraz w trakcie pobytu w terenie
Efekty uczenia się w obszarze umiejętności:
K_U04 – uumie samodzielnie zanalizować zgromadzony materiał naukowy, zinterpretować otrzymane wyniki badań i wyciągnąć stosowne wnioski w oparciu o własne doświadczenia i najnowsze dane literaturowe
K_U08 – potrafi w pogłębiony sposób interpretować wyniki badań i mieć własne zdanie na temat różnic w poglądach; potrafi sprawnie korzystać z różnorodnej literatury fachowej polskiej i zagranicznej i krytycznie oceniać jej zawartość; potrafi referować wyniki badań oraz stan wiedzy odnoszącej się do tych badań na podstawie istniejącej literatury polskiej i obcej za pomocą technik multimedialnych; umie napisać pracę badawczą w języku polskim
Efekty uczenia się w obszarze kompetencji społecznych:
K_K02 – współdziała w grupach tematycznych na zajęciach terenowych oraz podczas grupowych zajęć kameralnych
K_K03 – rpotrafi odpowiednio określić harmonogram czynności oraz priorytety służące realizacji zadania badawczego
K_K05 – potrafi przedstawić i wyjaśnić społeczne i środowiskowe aspekty praktycznego stosowania zdobytej wiedzy i umiejętności, także w zakresie istniejącego ryzyka i możliwych zagrożeń środowiskowych.
Kryteria oceniania
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 3
W trakcie zajęć wykonywane są projekty: 1) ocena stanu degradacji środowiska wybranego obszaru poprzemysłowego, 2) projekt rekultywacji terenu zdegradowanego. np. składowiska odpadów, obszaru górniczego, 3) projekt renaturalizacji wybranej rzeki niżowej.
Podstawą zaliczenia przedmiotu jest pisemne kolokwium obejmujące wszystkie omawiane na zajęciach zagadnienia oraz wykonanie projektów.
Ewentualne zaliczenie poprawkowe w formie pisemnej.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
- Gworek B., Barański A., Kondzielski I., Kucharski R., Sas-Nowosielska A., Małkowski E., Nogaj K., Rzychoń D., Worsztynowicz A. (2004) – Technologie rekultywacji gleb. IOŚ
- Kowalik P. (2001) – Ochrona środowiska glebowego. PWN, Warszawa
- Maciak F.,1999 – Ochrona i rekultywacja środowiska. Wydawnictwo SGGW; Warszawa.
- Rosik-Dulewska C., 2007: Podstawy gospodarki odpadami, Wydawnictwo naukowe PWN.
- Siuta J. (1978) – Ochrona i rekultywacja gleb. PWRiL, Warszawa
- Siuta J. (1995) – GLEBA diagnozowanie stanu i zagrożenia. IOŚ, Warszawa
- Siuta J., Kucharska A. (1997) – Wieloczynnikowa degradacja ziemi w Polsce. IOŚ, Warszawa
- Siuta J., 1998 – Rekultywacja gruntów – poradnik. Wyd. Instytutu Ochrony Środowiska. Warszawa.
- Siuta J. (red.) (1999) – Ochrona i rekultywacja gruntów w gminie. PTIE, Warszawa
- Turski R., Baran S., (1995) – Degradacja, ochrona gleb i rekultywacja. Wydawnictwa AR w Lublinie
- Ustawa z dnia 27.04.2001 Prawo Ochrony Środowiska.
- Ustawa z dnia 3.10.2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
- Ustawa z dnia 3.02.1995 o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
- Zadroga B., Olańczuk – Neyman K., 2001 – Ochrona i rekultywacja podłoża gruntowego. Aspekty geochemiczno – budowlane.; Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: