Urban mining (górnictwo miejskie) 1300-PUBM
Górnictwo miejskie (ang. urban mining) to działalność polegająca na odzyskiwaniu cennych surowców ze zużytych produktów (np. pojazdów, sprzętu elektronicznego), instalacji, budynków i instalacji przemysłowych oraz odpadów komunalnych. Szczególnie wartościowym rodzajem odpadów są elektrośmieci w których zawartość metali szlachetnych (Au, Ag, Pt czy Pd), rzadkich ((Nb, Ta) wielokrotnie przekraczają zawartości charakteryzujące największe światowe złoża tych metali. Na świecie rocznie produkujemy około 54 mln ton elektrośmieci. Przypuszcza się że w roku 2030 strumień tych odpadów wzrośnie do 75 mln ton rocznie. W Polsce statystycznie przypada około 11 kg elektrośmieci na osobę rocznie. By zobrazować wartość tego rodzaju odpadów jako źródła poszukiwanych surowców krytycznych warto przytoczyć średnią zawartość Au w płytkach elektronicznych (płytki PCB z elementami elektronicznymi) która oscyluje w przedziale 400-1500 g/t Au. Wartość niektórych elementów elektronicznych w skupie surowców wtórnych, np. stare procesory ceramiczne z x386 i x486 przekracza 1000 zł za kilogram. Tego typu surowce są zbierane, skupowane i przetwarzane w powstających licznych zakładach przemysłowych w Polsce. Przeróbka tego rodzaju odpadów jest dynamicznie rozwijającym się działem gospodarki w Polsce i na Świecie.
Omawiane zagadnienia w trakcie seminarium w większości będą skoncentrowane na pozyskiwaniu surowców metalicznych z elektrośmieci. Ta kategoria odpadów charakteryzuje się bardzo wysokimi zawartościami metali szlachetnych (Au, Ag, Pt, Pd), rzadkich (Ta, Nb) i kolorowych (Cu, Zn, Sn, Pb, Pb, Al), z których znaczna część jest uznawana za surowce krytyczne Unii Europejskiej. Proponowane będą też tematy dotyczące recyklingu innych surowców odpadowych takich jak szkło czy plastyk. Uczestnicząc w seminarium studenci uzyskają aktualna wiedzę na temat koncentracji i form występowania surowców metalicznych w różnych kategoriach elektrośmieci, poznają metody badania elektrośmieci stosowane do oceny ich potencjału do odzysku metali. W trakcie proseminarium studenci zyskają możliwość poznania podstawowych technologii recyklingu odpadów, oraz poznają obecny zakres przeróbki różnego rodzaju odpadów w największych zakładach tego typu w Polsce
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Umiejętność samodzielnego korzystania ze źródeł wiedzy, zawartych w fachowej literaturze dotyczącej geologii złóż, górnictwa i przetwórstwa surowców mineralnych.
Umiejętność syntetyzowania informacji zawartych w publikacjach naukowych dotyczących tematyki seminarium oraz danych zawartych w szczegółowych raportach służb geologicznych przedstawiających udokumentowane i eksploatowane zasoby surowców krytycznych.
Umiejętność analizy rozproszonych danych mineralogicznych i geochemicznych pochodzących z różnych formacji złożowych w celu wskazania nowych potencjalnych złóż surowców krytycznych (In, REE, Ge, Nb,Ta)
Przyswojenie unikatowej wiedzy o geologii złóż surowców krytycznych, ich bazie surowcowej oraz ich wykorzystaniu w nowoczesnych technologiach.
Umiejętność samodzielnego referowania zagadnień naukowych, w tym praktyczna umiejętność używania programów komputerowych służących do przygotowania grafiki komputerowej (Corel Draw) oraz do wyświetlania prezentacji multimedialnych (Power Point)
Umiejętność rozumienia i stosowania polskiej i anglojęzycznej terminologii z zakresu geologii złóż, geologii gospodarczej i górnictwa.
Kryteria oceniania
Podstawowym kryterium oceniania jest merytoryczna ocena przygotowanego i wygłoszonego referatu.
Praktyki zawodowe
Nie obowiązują
Literatura
Czasopisma geologiczne z zakresu geologii złóż, górnictwa i recyklingu odpadów: Economic Geology, Gospodarka Surowcami Mineralnymi, Journal of Hazardous Materials, Minerals Engineering, Ore Geology Reviews, Waste Management.
Cossu R. et al. (2012) – Urban Mining: A global cycle approach to resource recovery from solid waste. CISA.
Goodship V. et al. (2019) Waste Electrical and Electronic Equipment (Weee) Handbook. Elsevier.
Holuszko M et al. (2021) - Electronic Waste: Recycling and Reprocessing for a Sustainable Future. Wiley.
Ilyas S, et al. (2021) – Sustainable urban mining of precious metals. CRC Press.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: