Praktikum z sedymentologii skał osadowych 1300-PSSS-GES
Praktikum z sedymentologii skał klastycznych stanowi poszerzenie wiedzy, zwłaszcza praktycznej, z sedymentologii dla studentów studiów stopnia II. Pozwala na zapoznanie z tradycyjnymi i nowymi metodami badań sedymentologicznych skał klastycznych, jak również praktyczne wykorzystanie graficznych i geologicznych programów komputerowych. Wraz z innymi przedmiotami dotyczącymi sedymentologii (t.j. „Sedymentologia ewaporatów”, „Wapienie i środowiska ich powstawania”, „Analiza basenów sedymentacyjnych”) uczestnictwo w zajęciach pozwala na całościowe poznanie zagadnień sedymentologicznych.
Zajęcia 1. Zajęcia kameralne z wykorzystaniem danych archiwalnych lub specjalnie stworzonego modelu.
a. rekonstrukcja środowisk sedymentacji i analiza paleogeograficzna (obejmująca zróżnicowanie facji w czasie i przestrzeni) na podstawie analizy specjalnie w tym celu wykonanych prób utrwalonych. Celem zajęć będzie identyfikacja struktur sedymentacyjnych, składu petrograficznego i faunistycznego i rekonstrukcja środowiska sedymentacji.
b. analiza sedymentologiczna profili tarasów zalewowych wybranych rzek Niżu Polskiego na podstawie danych z doliny Wisły, Bugu i Pilicy przy zastosowaniu kodu litofacjalnego
c. identyfikacja obszarów źródłowych materiału klastycznego oraz mechanizmów transportu na podstawie składu petrograficznego otoczaków w warunkach środowiska rzecznego (dolina środkowej Wisły). Na podstawie zmienności przestrzennej składu petrograficznego i dostarczonych materiałów kartograficznych możliwa będzie identyfikacja obszarów źródłowych materiału klastycznego oraz mechanizmów transportu.
Zajęcia 2 i 4. Zajęcia terenowe w magazynie rdzeni wiertniczych w (badanie skał klastycznych, ewaporatowych i węglanowych). W magazynie rdzeni wiertniczych studenci wykonują makroskopowy opis wybranych odcinków rdzeni, które wybrane zostały tak, aby pokazać jak największe zróżnicowanie litologii i struktur sedymentacyjnych. Efektem zajęć terenowych będzie przygotowanie studentów do specyfiki pracy w magazynie rdzeni, oraz sporządzenie notatek terenowych - szczegółowego opisu litologicznego, który niezbędny będzie do dalszej graficznej analizy i korelacji otworów w warunkach kameralnych.
Zajęcia 3 i 5. Zajęcia komputerowe. Interpretacja danych otworowych, analiza rdzeni wiertniczych i geofizyki otworowej (praca na materiale opisanym w magazynie rdzeni). Studenci wykorzystują programy graficzne (CorelDraw, LogPlot) do opracowania i przedstawienia wyników analizy danych.
Zajęcia 6. Zajęcia kameralne z wykorzystaniem danych archiwalnych.
a. analiza frakcji piaskowej pod kątem zmienności cech teksturalnych i składu petrograficznego osadów z różnych środowisk (glina zwałowa, fluwioglacjał, aluwia Narwi, aluwia Wisły, Bałtyk - strefa zmywu, osady preglacjalne, sarmat detrytyczny, piaski mioceńskie, wydma, wydma inicjalna)
b. analiza żwirów pod kątem zmienności cech teksturalnych i składu petrograficznego osadów o zróżnicowanej genezie, reprezentujących 10 wybranych środowisk sedymentacji (glina zwałowa, fluwioglacjał, sandr, aluwia Narwi, aluwia Wisły, aluwia Sanu, Bałtyk - strefa zmywu, żwiry preglacjalne, sarmat detrytyczny, żwiry snochowickie)
c. Na podstawie zmienności przestrzennej składu petrograficznego i dostarczonych materiałów kartograficznych możliwa będzie identyfikacja obszarów źródłowych materiału klastycznego oraz mechanizmów transportu. Pozwoli to na określenie środowiska sedymentacji płytkomorskich osadów sarmatu detrytycznego z obszaru wschodniego Ponidzia.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Założonym efektem uczenia jest umiejętność gromadzenia, analizowania i syntezy danych umożliwiających odtwarzanie procesów i środowisk sedymentacji wybranych grup skał osadowych zarówno w ramach pracy samodzielnej jak i w grupie.
Po ukończeniu przedmiotu student umiejętnie wykorzystuje metody badań skał osadowych, posługuje się podstawowymi programami graficznymi (CorelDraw), obliczeniowymi (Excel) oraz geologicznymi (LogPlot).
Kryteria oceniania
Zajęcia składają się z 6 bloków obejmujących wprowadzenie teoretyczne, zajęcia terenowe i kameralne. Zajęcia prowadzone jako ćwiczenia terenowe oceniane są na podstawie aktywności studentów oraz wykonywanych przez nich prac. Zajęcia kameralne oceniane są na podstawie poprawności wykonania operatów graficznych (w przeważającej większości o charakterze cyfrowym), prezentujących wyniki wykonanych analiz.
Zaliczenie na ocenę na podstawie pracy własnej, operatów graficznych i cyfrowych. Zaliczenie poprawkowe ma formę kolokwium ustnego. Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu – 1.
Praktyki zawodowe
Nie wymagane
Literatura
1. Aksamitowska, A. 2003. Środowiska sedymentacji i rozwój depozycji osadów górnego czerwonego spągowca w rejonie Poznania. Przegląd Geologiczny, 51(2), 168-174.
2. Allen, J.R.L. 1970. Physical Processes of Sedimentation.
3. Gradziński, R., Kostecka, A., Radomski, A. & Unrug, R. 1986. Zarys sedymentologii. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 628 pp.
4. Kiełt, M. 2009. Strukturalne i sedymentologiczne zastosowanie otworowych profilowań geofizycznych. Geofizyka, T.2., 1-428. Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
5. Martin, A. J. 2000. Flaser and wavy bedding in ephemeral streams: a modern and an ancient example. Sedimentary Geology, 136(1-2), 1-5.
6. Miall, A.D. 2013. The geology of fluvial deposits. Springer.
7. Nichols, G. 2009. Sedimentology and stratigraphy. John Wiley & Sons. 8. Pettijohn, F.J., Potter, P.E. & Siever, R.E. 1972. Sand and Sandstone.
9. Reading, H.G. 2004. Sedimentary Environments and Facies. Blackwell Science.
10. Rutkowski, J. 1976. Uwagi o sedymentacji detrytycznych osadów sarmatu na obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. Prace Geologiczne PAN Oddział w Krakowie, 100, 1-71. Warszawa.
11. Shepard, F.P. 1954. Nomenclature based on sand-silt-clay ratios. Journal of Sedimentary Petrology, 24, 151-158.
12. Wagner, R. 1988. Ewolucja basenu cechsztyńskiego w Polsce. Geological Quarterly, 32(1), 33-52.
13. Waksmundzka, M. I. 2010. Sequence stratigraphy of Carboniferous paralic deposits in the Lublin Basin (SE Poland). Acta Geologica Polonica, 60(4), 557-597.
14. Zieliński, T. 1995. Kod litofacjalny i litogenetyczny – konstrukcja i zastosowanie. W: Mycielska-Dowgiałło, E. & Rutkowski, J. (red.) Badania osadów czwartorzędowych (Researches of Quaternary Sediments). Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, 220-235.
15. Zieliński, T. 1998. Litofacjalna identyfikacja osadów rzecznych. W: Mycielska-Dowgiałło, E. (Ed.) Struktury sedymentacyjne i postsedymentacyjne w osadach czwartorzędowych ich wartość interpretacyjna, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, 193-260.
16. Zieliński, P., & Issmer, K. 2007. Propozycja kodu genetycznego osadów środowiska eolicznego. Przegląd Geologiczny, 56(1).
17. Zieliński, T., & Pisarska-Jamroży, M. 2012. Jakie cechy litologiczne osadów warto kodować, a jakie nie?. Przegląd Geologiczny, 60(7), 387-397.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: