Geologia dynamiczna 1300-OGD1ZW
Wykład:
Geologia, jej zakres i relacje do innych nauk. Historia rozwoju myśli geologicznej: zasada superpozycji Stensena, neptunizm i plutonizm, katastrofizm Cuviera i uniformitaryzm Huttona. Ewolucjonizm: lamarkizm i darwinizm. Systemy geologiczne.
Czas w geologii. Litostratygrafia. Biostratygrafia. Skamieniałości przewodnie. Zmienność facjalna i następstwo facji. Rozpoznawanie normalnego i odwróconego położenia warstw. Chronostratygrafia i geochronologia. Wiek względny i radiometryczny. Wiek Ziemi.
Materia Ziemi. Kryształ. Minerał. Skała. Główne typy skał: magmowe, osadowe i metamorficzne. Obieg materii skalnej. Plutonizm: skały plutoniczne, procesy różnicowania się magm, typy intruzji, procesy pomagmowe. Wulkanizm: rozmieszczenie zjawisk wulkanicznych w powiązaniu z tektonika płyt, produkty wulkanizmu, typy wulkanów, zjawiska powulkaniczne, gejzery. Metamorfizm: główne czynniki metamorfizmu, typy metamorfizmu.
Budowa Ziemi. Ukształtowanie powierzchni Ziemi i den oceanicznych. Krzywa hipsograficzna. Trzęsienia Ziemi. Fale sejsmiczne. Elementy budowy Ziemi wyróżniane na podstawie sejsmologii. Rozmieszczenie stref sejsmicznych. Ciepło Ziemi i jego źródła. Rozmieszczenie stref wypływu ciepła. Rozkład siły ciężkości. Izostazja. Subsydencja. Podstawowe geosfery: skorupa, litosfera, płaszcz, astenosfera, jądro.
Tektonika płyt litosfery. Dowody geologiczne dryfu kontynentów. Rewersje pola magnetycznego. Paleomagnetyzm. Spreding. Subdukcja. Kolizje. Uskoki transformujące. Typy granic płyt litosfery: Wiek den oceanicznych i kratonów. Plamy gorąca. Terrany. Orogeny. Orogeny w Polsce.
Woda. Cykl hydrologiczny. Wody podziemne: Zwierciadło wód gruntowych. Leje depresyjne. Wody artezyjskie. Wody mineralne.
Wietrzenie. Produkty wietrzenia fizycznego i chemicznego. Rozmieszczenie typów wietrzenia na powierzchni Ziemi. Kras. Formy krasu powierzchniowego i podziemnego. Speleotemy.
Ruchy masowe. Charakterystyka i rodzaje. Ruchy masowe w środowisku morskim. Charakterystyka osadów ruchów masowych.
Transport i sedymentacja. Typy nagromadzeń osadu. Fazy transportu. Typy warstwowań.
Wiatr. Cyrkulacja wiatrowa. Uwarunkowania rozwoju procesów eolicznych. Erozja wiatrowa. Transport eoliczny. Sedymentacja. Typy form. Charakterystyka osadów eolicznych. Lessy.
Rzeki. Profil erozyjny i profil równowagi. Stadia rozwoju. Typy rozwinięcia. Erozja, transport i sedymentacja rzeczna. Charakterystyka osadów rzecznych. Tarasy. Przełomy rzeczne.
Delty. Budowa delt. Charakterystyka osadów delt. Delty a powstawanie osadów fitogenicznych. Zagłębia węglowe. Karbońskie zagłębia węglowe: geneza i rozwój. Polskie zagłębia karbońskie. Formacja burowęglowa w Polsce. Złoża ropy i gazu.
Morza. Podział środowisk morskich. Krążenie wód oceanicznych. Prądy powierzchniowe. Falowanie. Pływy. Sedymentacja węglanowa. Rafy. Prądy głębinowe. Stratyfikacja wód oceanicznych. Osady oceaniczne. CCD. Ewaporaty. Złoża Polski powiązane z ewaporatami. Halokineza:
Lodowce. Granica wiecznego śniegu. Ruch lodowca. Typy lodowców. Działalność niszcząca, transportująca i akumulacyjna lodowców. Formy i osady polodowcowe. Zjawiska strefy peryglacjalnej.
Zlodowacenia. Zlodowacenia w historii Ziemi. Zlodowacenia plejstoceńskie. Liczba zlodowaceń i zasady ich wyróżniania. Przyczyny zlodowaceń.
Czwartorzęd w Polsce. Stratygrafia czwartorzędu. Zlodowacenia niżowe i ich krajobraz. Historia Bałtyku.
Kierunek podstawowy MISMaP
geologia stosowana
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wykład uczy rozumienia i interpretacji procesów i zjawisk rozgrywających w przeszłości i współcześnie w i na powierzchni Ziemi
Kierunkowe efekty kształcenia dla kierunku geologia stosowana:
Kierunkowe efekty kształcenia dla kierunku geologia stosowana:
K_W01 - dostrzega wielorakie związki między składowymi środowiska przyrodniczego
K_W02 - zna problemy i metody badawcze z dziedziny nauk przyrodniczych
K_W12 - zna modele opisujące środowisko geologiczne
K_W18; ma wiedzę na temat rozumienia i stosowania podstawowych terminów w języku obcym (j. angielskim) w zakresie profesjonalnym
K_U01 - wykonuje i opisuje proste zadanie badawcze indywidualnie i zespołowo
K_U05 - zna język obcy na poziomie B2, posługuje się specjalistyczną terminologią w zakresie geoinżynierii i geologii stosowanej w języku polskim i angielskim
K_U06 - wykorzystuje modele środowiskowe do interpretacji zmian zachodzących w przyrodzie ożywionej i nieożywionej
K_K11 - wykazuje krytyczną postawę wobec plagiatu
K_K12 - dba o rzetelność i wiarygodność swojej pracy
Kierunkowe efekty kształcenia dla kierunku geologia poszukiwawcza:
K_W05 posiada wiedzę na temat wnętrza Ziemi, magnetyzmu ziemskiego, badań paleomagnetycznych oraz dryfu kontynentów; zna strukturę atmosfery oraz czynniki ją kształtujące
K_W06 zna, rozumie i interpretuje procesy oraz zjawiska rozgrywające się w przeszłości i współcześnie na powierzchni Ziemi i w jej wnętrzu
K_W07 rozumie i umie objaśnić zróżnicowaną budowę geologiczną Polski
K_W11 zna główne etapy historii Ziemi z uwzględnieniem przemian paleogeograficznych, biotycznych i facjalnych
K_W14 zna podstawowe prawa i układy krystalograficzne oraz właściwości kryształów; rozumie cechy optyczne kryształów i ich znaczenie dla rozpoznawania skał oraz dla określania cech technicznych i orientacji minerałów; ma pogląd o powstawaniu i występowaniu minerałów w przyrodzie oraz zastosowaniu minerałów jako surowców
K_U03 rysuje podstawowe elementy przestrzeni w rzucie na płaszczyznę; przedstawia parametry geologicznej powierzchni strukturalnej na mapie; wyznacza rzeczywisty bieg i upad oraz miąższość warstw na podstawie pomiarów terenowych P6S_UW
K_U04 potrafi samodzielnie wykonywać zdjęcia, mapy i przekroje geologiczne i interpretować je stosując zasady intersekcji, rozpoznawać na nich rodzaje struktur geologicznych oraz wyjaśnić historię rozwoju budowy geologicznej obszaru przedstawionego na mapie P6S_UW; P6S_UU
K_U11 umie makroskopowo rozpoznawać minerały i skały; umie określić podstawowe cechy optyczne kryształów; umie zastosować podstawowe prawa krystalograficzne i określić własności kryształów; umie zanalizować proces prowadzący do powstania skały i wyjaśnić jej ewolucję
K_K01 współdziała w grupach laboratoryjnych i na kursach terenowych
K_K03 realizując geologiczne zadania badawcze umie zidentyfikować problemy i zaproponować sposoby ich rozwiązania
Kryteria oceniania
Metodą oceniania jest egzamin pisemny. Student odpowiada na co najmniej 50 pytań wybierając poprawną odpowiedź z kilku proponowanych lub podając poprawną odpowiedź. Za poprawną odpowiedź uzyskuje się odpowiednią ilość punktów. O zaliczeniu i ocenie decyduje suma uzyskanych punktów.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Allen P.A. Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi. PWN - 2000.
Van Andel T.H. Nowe spojrzenie na stara planetę – zmienne oblicze Ziemi. PWN - 1997.
Duxbury A.C., Duxbury A.B., Sverdrup K.A. Oceany świata. PWN - 2002.
Lindner L. Czwartorzęd.- Osady, metody badan, stratygrafia. Wydawnictwo PAE - 1992.
Stanley S.M. Historia Ziemi. PWN - 2002.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: