Fizykochemia polimerów 1200-2BL8WYK1
Treść wykładu:
1.Wstęp
–definicja polimeru; przykłady
–produkcja i zużycie materiałów polimerowych w Polsce i na świecie
–klasyfikacja polimerów. Kryteria klasyfikacji: pochodzenie, architektura łańcucha, skład chemiczny, stereochemia łańcucha, właściwości reologiczno-przetwórcze, zastosowanie
2.Właściwości polimerów i metody ich badań
Badania podstawowe
•Skład chemiczny
–Homopolimer
–Kopolimer
–Terpolimer
•Masa cząsteczkowa i jej rozrzut
•Stereochemia
–Izomeria geometryczna
–Konfiguracja (ataktyczna, izotaktyczna, syndiotaktczna)
–Konformacja – cis, trans
•Topologia
•Łańcuchy
•Rozgałęzienia (gwiazdy, grzebienie, statystyczne)
•Sieci
Badania właściwości użytkowych
–Mechaniczne (rozciąganie, zginanie, ściskanie, skręcanie, wytrzymałość zmęczeniowa)
–Cieplne (przewodnictwo i izolacyjność, żaroodporność i termo wytrzymałość)
–Reologiczne (właściwości lepko sprężyste)
–Elektryczne (przewodnictwo)
–Trybologiczne (cierne i ślizgowe)
–Odporność na działanie otoczenia atmosferycznego, chemicznego, biologicznego
–Technologiczne (obrabialność, termoplastyczność, utwardzalność )
Przykład ważności badań: katastrofa Challengera
3.Łańcuch polimeru syntetycznego
–w przestrzeni, znaczenie parametrów: giętkość łańcucha, promień bezwładności, długość persystentna, średni kwadrat odległości końców łańcucha, odstępstwa w zachowaniu się rzeczywistego łańcucha polimeru od wartości przewidzianej przez model
–w roztworze, rozpuszczanie polimeru, kłębek polimerowy jako skutek oddziaływań polimer-polimer i polimer-rozpuszczalnik, roztwory rozcieńczone i stężone, efekt objętości wyłączonej i parametr χ, temperatura i rozpuszczalnik theta, koncepcja blobów de Gennesa, modele roztworów polimerowych (Flory’ego-Hugginsa, Scatcharda-Hildebranda), termodynamika mieszanin, wykresy fazowe roztworów polimerowych, rozpuszczanie polimerów - informacje praktyczne, badania lepkościowe roztworów polimerowych (równanie Marka– Houwinka– Sakurady),
–w stanie stałym, morfologia polimerów, krystaliczność polimerów (regiony amorficzne, zarodki krystaliczne, fibryle, sferulity)
4.Budowa łańcucha polimerowego a właściwości polimeru
–czynniki fizyczne (budowa meru, wielkość bocznych podstawników w łańcuchu, rozgałęzienia i usieciowanie, konfiguracja, rzędowość wiązań, splątanie), masa cząsteczkowa i jej pomiar (miareczkowanie grup końcowych, podwyższenie temperatury wrzenia, ebuliometria, obniżenie temperatury krzepnięcia, krioskopia, osmometria gazowa, osmometria membranowa, lepkość roztworu Mη, (Mw), rozproszenie światła: Mw, równowaga sedymentacyjna Mz, szybkość sedymentacji MSV), rozrzut masy cząsteczkowej,
–czynniki chemiczne
–czynniki reologiczne (zależność modułów wytrzymałościowych od temperatury), krystaliczność vs. amorficzność – porównanie właściwości, przejścia szkliste,
5.Modyfikacja właściwości polimerów (termoplastyczne
termoutwardzalne)
6.Przemiana polimeru w tworzywo (środki modyfikujące: nośniki
napełniacze, środki preparacji powierzchni, opóźniacze palenia, napełniacze pyłowe, plastyfikatory, środki barwiące, stabilizatory, utwardzacze, porofory)
7.Metody przetwórcze (wtryskiwanie, wtryskiwanie
reaktywne RRIM, prasowanie, prasowanie tłoczne, odlewanie
odśrodkowe, wytłaczanie, wytłaczanie z rozdmuchem, przędzenie
włókien, spienianie
8.Kompozyty polimerowe (matryca, napełniacz, faza przejściowa)
matryca (kompozyty z matrycą ceramiczną, kompozyty z matrycą
polimerową, kompozyty z matrycą metalową).
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu wykładu student:
– analizuje rodzaje materiału polimerowego na podstawie wyników badań fizykochemicznych
– rozpoznaje związki między budową łańcucha polimerowego a właściwościami materiału polimerowego
– wyjaśnia przyczyny zastosowanie materiału polimerowego w danych aplikacjach
Kryteria oceniania
Wymagania egzaminacyjne:
Umiejętność zdania egzaminu sprawdzającego. Warunkiem zdania jest zapamiętanie odpowiedniego zakresu przekazanej podczas wykładu wiedzy i umiejętność rozwiązania problemów związanych z nauczanymi treściami. Dowodem jest odpowiedzenia na zapytania egzaminacyjne. Pozytywny wynik egzaminu uwarunkowany jest uzyskaniem > 50% maksymalnej liczby punktów możliwych do osiągnięcia. Zapytania egzaminacyjne (ok.6) mają charakter otwartych pytań, których trudność odpowiada liczbie punktów w przyjętej skali (skala 0-20 pt).
Praktyki zawodowe
Brak
Literatura
Literatura uzupełniająca:
–„Chemia polimerów”, tom I,II,III, praca zbiorowa pod red. Z. Florjańczyka i S. Penczka, Oficyna Wyd. Pol. Warszawskiej, 1995-98.
–H. Galina, Fizykochemia polimerów, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, 1998.
–T. Broniewski, J. Kapko, W. Płaczek, J. Thomalla, „Metody i ocena własności tworzyw sztucznych”, WNT, Warszawa 2000.
–J. W. Nicholson, Chemia polimerów”, WNT, Warszawa 1996.
–Jan F. Rabek, „Współczesna wiedza o polimerach” PWN 2008
–Publisher: Wiley-Interscience
–Wł. Przygocki, A. Włochowicz, „Fizyka polimerów”, PWN 2001
–Irma Gruin, „Materiały polimerowe”, PWN 2003
–Fizykochemia polimerów. Wybrane zagadnienia, D. Ciesielska, K. Kelar, Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, 1997:http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=1753&from=&dirids=1.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: