Wybrane zagadnienia astronomii i astrofizyki, SPF 1104-S201
Program:
I. Układ Słoneczny
Sfera niebieska, ruch dobowy, ruch roczny Słońca, astronomiczne pory roku. Doba, miesiąc i rok. Czas gwiazdowy, słoneczny prawdziwy, słoneczny średni. Trójkąt sferyczny i podstawowe wzory trygonometrii sferycznej (odległość pomiędzy dwoma punktami na sferze, długość dnia na różnych szerokościach geograficznych). Zagadnienie dwóch masywnych ciał przyciągających się grawitacyjnie (szkic rozwiązania problemu, prawa Keplera, elementy orbit). Zmiany elementów orbit na skutek działania niewielkich sił zewnętrznych (dyskusja jakościowa). Konsekwencje ruchu obrotowego Ziemi i planet (spłaszczenie, przyspieszenie Coriolisa). Niejednorodne pole grawitacyjne, siły przypływowe i związane z nimi zjawiska (precesja i nutacja osi obrotu Ziemi, pływy, przypływowe wyhamowywanie Księżyca i Ziemi, promień Roche'a). Księżyc. Fazy Księżyca, zmiany elementów orbity Księżyca względem Ziemi (miesiąc synodyczny, gwiazdowy, smoczy, anomalistyczny), zaćmienia Słońca i Księżyca. Ograniczone zagadnienie trzech ciał, punkty Lagrange'a. Omówienie cech charakterystycznych planet Układu Słonecznego.
II. Gwiazdy.
Źródła danych astrofizycznych: promieniowanie elektromagnetyczne, kosmiczne, neutrinowe, grawitacyjne. Przyrządy i detektory. Obserwacje astronomiczne, metody, możliwości.
Wyznaczanie parametrów gwiazd: odległości, mas, jasności, rozmiarów, temperatur.
Budowa i ewolucja gwiazd: źródła energii, równania budowy wewnętrznej, gwiazdowe ZOO.
Kinematyka i dynamika układów gwiazdowych. Układy podwójne. Gromady gwiazd.
III. Galaktyki i Wszechświat
Kosmografia. Budowa galaktyk, podstawowe parametry. Ciemna materia. Układy galaktyk. Galaktyki aktywne (kwazary, radiogalaktyki, galaktyki Seyferta). Czarne dziury w galaktykach. Dynamika rozszerzającego się Wszechświata. Standardowy model gorącego Wszechświata.
Zajęcia wymagane do zaliczenia przed wykładem:
Objęte programem Studium na I i II sem.
Forma zaliczenia:
Test. Dla chcących poprawiać oceny - praca zaliczeniowa.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
F. Shu, Galaktyki, gwiazdy, życie, Wyd. Prószyński, 2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: