Teoria modeli skończonych 1000-2M13TSK
Teoria modeli skończonych to dziedzina informatyki teoretycznej, która łączy aspekty takich dziedzin jak złożoność obliczeniowa, teoria baz danych i logika.
Związek ze złożonością obliczeniową polega na obserwacji, że wiele klas złożoności (takich jak LogSpace, P, NP itd.) można scharakteryzować za pomocą rozmaitych logik.
Dla przykładu, dla każdej wielomianowej (należącej do P) własności grafowej W istnieje równoważna formuła φ logiki pierwszego rzędu rozszerzonej o operację brania punktów stałych. Równoważność ta oznacza, że dla każdego grafu uporządkowanego (G,<), graf G ma własność W wtedy i tylko wtedy, gdy spełnia formułę φ. Jednym z zagadnień badanych na tym przedmiocie są logiczne charakteryzacje wielu klas złożoności.
Powyższe związki prowadzą natychmiast do pytania, jak rozróżniać siłę wyrazu różnych logik. Będziemy badać różne narzędzia do tego służące: gry Ehrenfeuchta-Fraisse, prawa zero-jedynkowe, twierdzenia o lokalności.
Związek z teorią baz danych jest bardzo bliski: model skończony jest matematyczną formalizacją pojęcia ,,baza danych”. Zapytania do bazy danych w danym języku (np. SQL) można postrzegać jako ewaluację formuł odpowiedniej logiki na danym modelu. Dlatego wiele pytań z teorii baz danych (np. złożoność ewaluacji danej formuły, pytanie o spełnialność formuły, itd.) są de facto pytaniami z teorii modeli skończonych. Na tym przedmiocie będziemy również rozważać takie pytania.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (lista przedmiotów)
Efekty kształcenia
Rozumie związki pomiędzy złożnością obliczeniową problemu, a logiką, w jakiej dany problem da się wyrazić.
Kryteria oceniania
Ocena końcowa na podstawie zadań domowych oraz oceny z egzaminu ustnego
Literatura
- Notatki do wykładu, http://duch.mimuw.edu.pl/~szymtor/wordpress/?cat=6
- Leonid Libkin, Elements of Finite Model Theory;
- Erich Graedel, Finite Model Theory;
- Serge Abiteboul, Richard Hull, Victor Vianu, Foundations of Databases;
- Neil Immerman, Descriptive Complexity;
- Ronald Fagin, Finite Model Theory – A personal perspective;
- Phokion G. Kolaitis, Reflections on Finite Model Theory;
- Martin Grohe, Descriptive Complexity;
- Jouko Väänänen, A Short Course on Finite Model Theory;
- Erich Gradel, Algorithmic Model Theory
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: