Historia matematyki I 1000-00HM1-OG

Wykład jest w zasadzie dostępny dla wszystkich, zawiera jednak przykłady historycznie ważnych rozumowań matematycznych. Wykład prowadzony jest w szczególnej formule: kolejne spotkania prowadzone są przez specjalistów - nie tylko matematyków, ale i historyków (w tym historyków nauki) i dotyczą zarówno historii rozwoju dziedzin i badań matematycznych, jak i szerszego tła społecznego i politycznego przełomowych momentów w dziejach nauk ścisłych.
Wśród zaproszonych wykładowców są badacze z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Instytutu Historii Nauki PAN.

Materiał semestru zimowego obejmuje rozwój matematyki od czasów starożytnych do p[oczątku XVIII wieku. Tematy kolejnych wykładów dotyczą

Systemów liczbowych i ich (pre)historii,
Matematyki Egiptu i Mezopotamii,
Ustroju politycznego starożytnej Grecji i jego wpływu na rozwój nauki,
Matematyki starożytnej Grecji, od Talesa i Pitagorasa po Archimedesa i późnych epigonów,
Matematyki średniowiecznej poza Europą i kręgiem śródziemnomorskim,
Matematyki świata islamskiego
Drogi do renesansu (tło historyczne, XI-XIII wiek)
Rozwojowi algebry w średniowieczu i renesansie,
Rewolucji kopernikańskiej (tło historyczne)
Rozwojowi analizy matematycznej od Oresme'a do Leibniza i Newtona,
Historii matematyki losowości

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2024Z:

Paweł Goldstein
Jerzy Tyszkiewicz

W cyklu 2023Z:

Paweł Goldstein
Paweł Strzelecki

Efekty kształcenia

Zrozumienie procesu rozwoju pojęć i metod matematycznych

Kryteria oceniania

Końcowy sprawdzian pisemny, w formie testu z pytaniami otwartymi na platformie Moodle.

Literatura

Po polsku:

1. N. Bourbaki, Elementy historii matematyki, PWN, Warszawa 1980
2. R. Duda, Lwowska szkoła matematyczna, wyd. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2014
3. A.P. Juszkiewicz (red.), Historia matematyki tomy 1-3, PWN, Warszawa 1975-1977
4. M. Kordos, Wykłady z historii matematyki, SCRIPT, Warszawa 2005
5. S. Kulczycki, Z dziejów matematyki greckiej, PWN, Warszawa 1973
6. D.J. Struik, Krótki zarys historii matematyki do końca XIX wieku, PWN, Warszawa 1963
7. W. Więsław, Matematyka i jej historia, wyd. Nowik, Opole 1997
8. A. K. Wróblewski, Uczeni w anegdocie, Prószyński i Ska, Warszawa 1999
9. A. K. Wróblewski, Uczeni w anegdocie. Poczet 2, Prószyński i Ska, Warszawa 2004
10. F. Klein, Wykłady o rozwoju matematyki w XIX stuleciu. Cz. 1, J. Kaja (tłumaczenie),Książnica, Leszno 2014
11. T. Iwiński, Ponad pół wieku działalności matematyków polskich, PWN 1975
12. E. Jakimowicz i A. Miranowicz (red.), Stefan Banach. Niezwykłe życie i
genialna matematyka, Wydawnictwo Impuls 2019
13. R. Kałuża, Stefan Banach, Wydawnictwo GZ 1992
14. A. Schinzel, Wacław Sierpiński, Wydawnictwo Iskry 1976
15. W. Więsław, Matematyka polska epoki Oświecenia, Wydawnictwo
Fraszka Edukacyjna 2007
11. A.K. Wróblewski, Historia fizyki. Od czasów najdawniejszych do współczesności. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
12. "Wiadomości Matematyczne" 1897-1939 oraz Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego, Seria 2, "Wiadomości Matematyczne" 1955-nadal

Literatura obcojęzyczna:

1. J. Barrow-Green, J.J. Gray, R. Wilson, The History of Mathematics. A Source-Based Approach, vol. 1 i 2, AMS/MAA Text Books, 2018, 2022.
2. V.J. Katz, A History of Mathematics. An Introduction, 3rd edition, Addison-Wesley, 2008
3. C. U. Merzbach, C. B. Boyer, A History of Mathematics, John Whiley & Sons Inc., Hoboken 2011
4. J. Stillwell, Mathematics and its History, Springer, New York 2010
5. J. Gray, K.H,. Parshall, Episodes in the History of Modern Algebra
(1800-1950), AMS 2007
6. H. N. Jahnke, A History of Analysis, AMS 2003

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1000-00HM1-OG w USOSweb