Energia przyszłości – Wprowadzenie do zagadnienia transformacji energetycznej i innowacji w energetyce 0303-AZR-PZD-EnP-OG

Przedmiotem zajęć są wybrane zagadnienia związane z transformacją energetyczną w Polsce i UE ujęte w sposób przekrojowy, z uwzględnieniem kontekstu politycznego, prawnego, ekonomicznego i środowiskowego.
Kurs stanowi wprowadzenie do wieloaspektowej analizy współczesnych zmian w sektorze energetycznym. Punktem wyjścia przy omawianiu procesów transformacyjnych jest problematyka krajowego i unijnego miksu energetycznego oraz jego przemodelowywania w kierunku gospodarki zeroemisyjnej. Istotnym elementem zajęć jest analiza roli nowoczesnych technologii energetycznych w kształtowaniu współczesnych procesów transformacji sektora energetycznego, ze szczególnym uwzględnieniem kierunków ich rozwoju oraz nowych modeli funkcjonowania systemów energetycznych.
Konwersatorium ma na celu umożliwienie studentom zrozumienie złożoności oraz dynamiki procesów transformacyjnych we współczesnej energetyce, w tym roli polityk publicznych, uwarunkowań strukturalnych i rozwoju technologicznego. Zajęcia mają charakter przeglądowo-analityczny, z odniesieniem do aktualnych wyzwań praktycznych i rzeczywistego kontekstu wdrażania transformacji w Polsce i UE.

W ramach kursu studenci nabędą wiedzę m.in. w zakresie:
1. podstawowych założeń polityki klimatyczno-energetycznej, ze szczególnym uwzględnieniem kluczowych dokumentów i inicjatyw UE, takich jak Europejski Zielony Ład, pakiet Fit for 55 czy REPowerEU;
2. struktury i uwarunkowań krajowego i unijnego miksu energetycznego, w tym czynników wpływających na jego kształtowanie (m.in. uwarunkowania surowcowe, infrastrukturalne, regulacyjne, społeczne);
3. kierunków rozwoju sektora energetycznego, w szczególności w obszarze odnawialnych źródeł energii, energetyki jądrowej oraz paliw przejściowych w kontekście celów dekarbonizacyjnych;
4. wpływu nowoczesnych technologii energetycznych na przebieg transformacji, z uwzględnieniem innowacyjnych rozwiązań przyczyniających się do zwiększenia efektywności energetycznej, elastyczności systemu oraz ograniczenia emisji, takich jak magazyny energii, agrowoltaika czy małe reaktory modułowe (SMR);
5. instrumentów wspierających sprawiedliwą transformację, w tym mechanizmów finansowych i regulacyjnych na poziomie krajowym i unijnym, takich jak Fundusz Sprawiedliwej Transformacji i inne narzędzia wsparcia publicznego.

Kurs przeznaczony jest dla studentów różnych kierunków.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Koordynatorzy przedmiotu

Agata Dziewulska

Efekty kształcenia

Wiedza. Uczestnik kursu zna i rozumie:
• podstawową terminologię z zakresu transformacji energetycznej, miksu energetycznego, odnawialnych źródeł energii oraz nowoczesnych technologii energetycznych;
• działania na rzecz transformacji energetycznej i dekarbonizacji w Polsce i Unii Europejskiej;
• prawne, ekologiczne i społeczne skutki przemian w sektorze energetycznym oraz implementacji polityki klimatyczno-energetycznej UE.
Umiejętności. Uczestnik kursu potrafi:
• wskazać, jakie praktyki związane z wdrażaniem nowych technologii w sektorze energetycznym są stosowane w Polsce i UE;
• samodzielnie zidentyfikować kluczowe czynniki wpływające na przebieg transformacji energetycznej oraz wyzwania polityczne, prawne i ekonomiczne z tym związane.
Kompetencje społeczne. Uczestnik jest gotów do
• aktywnej obserwacji działań sektorów energetycznego i regulacyjnego w kontekście transformacji energetycznej;
• zabierania głosu i wyrażania swojej opinii w dyskusjach związanych z tematyką zajęć.

Kryteria oceniania

Warunkiem zaliczenia zajęć jest frekwencja (20% oceny końcowej), aktywny udział w zajęciach (30% oceny końcowej) oraz przygotowanie krótkiej pracy pisemnej, tj. 800 do 1000 słów (50 % oceny końcowej).
Dopuszczalna liczba nieobecności: 2

Literatura

1. Marcin Popkiewicz, Zrozumieć transformację energetyczną. Od depresji do wizji albo jak wykopywać się z dziury, w której jesteśmy, Wydawnictwo Post Factum Katowice 2023.
2. Daniel Yergin, Nowa Mapa. Jak energetyka zmienia geopolitykę, Wydawnictwo Sonia Draga, Katowice 2021.
3. Joshua S. Goldstein, Staffan A. Qvist, Energia dla klimatu. Jak niektóre kraje poradziły sobie ze zmianami klimatu, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2020.
4. Bezpieczeństwo energetyczne Polski i Europy. Uwarunkowania – wyzwania – innowacje, red. M. Ruszel, S. Podmiotko, Instytut Polityki Energetycznej im. I. Łukasiewicza, Rzeszów 2019.
5. Agata Łoskot-Strachota, Niedokończona derusyfikacja. Pozostałości powiązań energetycznych UE z Rosją. Raport OSW, Warszawa 2024.
6. Agata Łoskot-Strachota, Polityka energetyczna w czasie wojny i transformacji. Priorytety państw Europy Środkowo-Wschodniej i Niemiec, Raport OSW, Warszawa 2025.
7. Tomasz Tylec, Bezpieczeństwo energetyczne Unii Europejskiej – zagrożenia i wyzwania, [w:] Międzynarodowe stosunki gospodarcze – integracja regionalna Europie i na świecie, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Wydziałowe 2012. Wydawnictwo UE, Katowice 2012.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 0303-AZR-PZD-EnP-OG w USOSweb