Lexicography 3003-11B1LG
The aim of the course is to acquaint students with lexicography as a field situated on the borderline of linguistics, cultural studies and editorial studies. The following issues will be covered: typology of dictionaries, structure of dictionaries, structure of Polish lexicography, cultural and political influence on the content of dictionaries, social status of dictionaries, research on the use of dictionaries, research on the social reception of dictionaries, commercial aspects of lexicography, ethical and legal aspects of a lexicographer's work, as well as technical and methodological issues, including sources, resources and tools needed for the lexicographer's work. Students learn to assess dictionaries based on various criteria and to choose dictionaries according to their needs.
Type of course
Prerequisites (description)
Course coordinators
Mode
Learning outcomes
Having finished the course a student:
– knows available types of dictionaries and selects dictionaries appropriate to their needs,
– uses dictionaries, interpreting the information therein,
– analyzes the contents of the dictionary, including various factors: historical, political, cultural, moral ones,
– evaluates the usefulness of the dictionary based on various criteria,
– identifies problems related to working on the dictionary and their dependence on the dictionary destination,
– characterizes key Polish dictionaries.
Assessment criteria
Final written test.
Bibliography
The lecture will be based, i.a., on the following works. Students are not expected to read them.
Bańko M., Jedność w wielości. Cechy konstytutywne i typologiczne słowników. „Poradnik Językowy” 2010 (4), 5–25.
Bańko M., O normie i błędzie. „Poradnik Językowy” 2008 (5), 3–17.
Bańko M., Popularne słowniki w popularnej prasie. Przyczynek do społecznego obrazu słownika. „Prace Filologiczne” XLIX, 2004, 7–21.
Bańko M., Poznaj słownik po okładce. Teksty informacyjno-reklamowe wydawców na okładkach słowników. „Poradnik Językowy”, 2003 (8), 3–21.
Bańko M., Słownik jako książka popularnonaukowa. In: J. Miodek, M. Zaśko-Zielińska (eds.), O trudnym łatwo. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2002, 13–23.
Bańko M., Słowniki ortograficzne w Polsce – fenomen socjologiczny. „Prace Filologiczne” XLVIII, 2003, 7–32.
Bańko M., Z historii antyleksykografii. Warszawa: WUW, 2020 (2nd supplemented ed. 2021).
Bańko M., Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Warszawa: Wydział Polonistyki UW, 2001, 10–49.
Bejoint H., Tradition and Innovation in Modern English Dictionaries. Oxford: Clarendon Press, 1994, 6–41, 107–168.
Kurkowska H., Polityka językowa a zróżnicowanie społeczne współczesnej polszczyzny. „Socjolingwistyka” 1, 1977, 17–25.
Lipczuk R., Puryzm językowy w Niemczech – historia i teraźniejszość. „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LIX, 2003, 139–149.
Markowski A., Postawy wobec języka. In: A. Markowski (ed.), Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN. Warszawa: PWN, 1999, 1722–1728.
Pelc J., Dwa pojęcia normy a poprawność. In: W. Gruszczyński (ed.), Język narzędziem myślenia i działania. Warszawa: Elipsa, 2002, 96–102.
Piotrowski T., Z zagadnień leksykografii. Warszawa: PWN, 1994, 30–81.
Piper D., Współczesna polska ortografia w szkole na przykładzie gimnazjum. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2003.
Szkiłądź H., Redakcja Słowników Języka Polskiego. In: Alfabet PWN. Warszawa: PWN, 1997, 326–336.
Wierzbicka A., Dictionaries and Ideologies: Three Examples from Eastern Europe. In: B. B. Kachru, H. Kahane (eds.), Cultures, Ideologies, and the Dictionary. Studies in Honor of Ladislav Zgusta. Tübingen: Niemeyer, 1995 [selected papers].
Żmigrodzki P., O polskich słownikach ortograficznych z punktu widzenia metaleksykografii. „Poradnik Językowy” 2004 (5), 5–30.
Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej. Katowice: Wydawnictwo UŚ, 2003, 23–27, 45–157, 244–245.
Żmigrodzki P., Ulitzka E., Nowak P., O świadomości leksykograficznej kandydatów na polonistów (na podstawie badań ankietowych). „Poradnik Językowy”, 2005 (5), 3–21.
Additionally:
– printed and electronic dictionaries
– National Corpus of Polish
– press archives and digital libraries
– publications referring to the book market
– online bookstore websites
– opinion polls
– statistical yearbook
Additional information
Additional information (registration calendar, class conductors, localization and schedules of classes), might be available in the USOSweb system: