Polish society. History and present day 2102-L-D2SPPO
The aim of the course is to give students on the basis of appropriately selected literature, knowledge, enabling cognitive orientation in key areas of social life of Polish citizens. Research area is primarily a historical background of the most comprehensive consideration the interwar period, as well as research on the structure and condition of contemporary society with special emphasis on the changes that took place in Poland after 1989. Student after completing the course should understand the objective conditions and social processes taking place in Poland. Specific learning objectives include:
memorizing the participants basic statistical data and concepts in order to efficiently use them in the description and analysis of the social reality in Poland
gain knowledge about the characteristics of the major social problems examined in terms of historical and contemporary
production skills of critical interpretation discussed at the seminar scientific texts, with emphasis on the ability to argue with the thesis of individual authors
manufacturing of core competence in the interpretation of the results of social research,
acquire the necessary knowledge about these problems of Polish society,
manufacturing skills forecasting the direction of changes in the various segments of society and anticipate potential opportunities and threats for the Polish development in the coming years.
Type of course
Course coordinators
Mode
Term 2023L: Self-reading Classroom | General: Self-reading Classroom | Term 2024L: Classroom Self-reading |
Learning outcomes
KNOWLEDGE
EK.1 has knowledge of historical and contemporary perspectives on human participation in public life: the structures of urban and rural areas and understand the interactions with the immediate social environment (K_W02)
EK.2 has knowledge of the formation and functioning of the structures of economic and cultural conditions in Poland in terms of historical and contemporary (K_W05)
EK3. Has knowledge of historical and contemporary perspective on the development of civil society and the shaping of political culture in Poland (K_W07)
SKILLS
EK4. It has the ability to interpret the functioning of the structures of social, economic and cultural conditions in Poland (K_U02)
EK5. Is able to identify and explain the rules of the civil society and the mechanisms of formation of political culture (K_U04)
EK6. He can point and see the relationship between politics and processes of socio-cultural and economic factors (K_U06)
EK. 7 Can independently acquire knowledge and develop their professional skills, using a variety of sources in the Polish language and modern technology (ICT). (K_U08)
EK8. It has the ability to prepare oral presentations in Polish on specific issues with the use of basic theoretical approaches and different sources. (K_U12)
COMPETENCES
EK9. It is prepared to actively participate in public life, also in teams pursue the objectives of social, political and civil. (K_K01)
EK10. It is prepared to participate in the building of institutionalized forms of civic activity. (K_K02)
Assessment criteria
The final evaluation of the course is the result: two tests in the form of partial tests (15-20 min), observation and evaluation of the intensity and quality of student activity during classes in the classroom, and his presence
Methods of assessment of student work - Total points / participate in the final evaluation
1 / continuous assessment (current preparation for classes and activities): 40%
2 / mid-semester written tests: 60%
3 / mid-semester oral tests - no
4 / Final written test - no
5 / Final oral exam - no
6 / written exam - no
7 / oral exam - no
8 / presence control: the maximum allowed 2 absences
9 / term paper / annual - no
10 / design - no
11 / portfolio - no
12 / other - no
Attachment:
Indicators of the final evaluation of the student to the subject
Rating - Algorithm final evaluation
2 - less than 50%
*** 3 - more than 50% but not more than 60%
3.5 - greater than 60% but not more than 70%
4 - more than 70% but not more than 80%
4.5 - greater than 80% but not more than 90%
5 - more than 90%
*** Student mastered all the learning outcomes included in the syllabus.
Practical placement
-
Bibliography
Mandatory (to be chosen by the teacher):
I. Ihnatowicz, A. Mączak, B. Zientara, J. Żarnowski, Społeczeństwo polskie od X do XX wieku, Warszawa 1999, s. 593-713
H. Słabek, O społecznej historii Polski 1945-1989, Warszawa 2009, s. 63-72; 535-570.
H. Słabek, O społecznej historii Polski 1945-1989, Warszawa 2009, s.31-41; 309-531.
J. Garlicki, A. Noga-Bogomilski, Kultura polityczna w społeczeństwie demokratycznym, Warszawa 2004
Ł. Zamęcki, Kontrowersje wokół pojęcia kultury politycznej, „Społeczeństwo i Polityka” nr 1/ 2004, s. 11-21
T. Filipiak, Typologie kultury politycznej, „Społeczeństwo i Polityka” nr 1/ 2004, s. 22-32
P. Załęski, Kultura polityczna społeczeństwa polskiego XIX wieku, „Społeczeństwo i Polityka” nr 1/ 2004, s. 33-46
D. Przastek, Kultura polityczna społeczeństwa polskiego w XX wieku, „Społeczeństwo i Polityka” nr 1/ 2004, s. 47-65
D. Przastek, Polska w XX wieku – droga do społeczeństwa obywatelskiego, „Społeczeństwo i Polityka” nr 1(2)/ 2005, s. 77-93
A. Siciński, O idei społeczeństwa obywatelskiego, „Wiedza i Życie” nr 6/1996
Obyczaje w Polsce. Od średniowiecza do czasów współczesnych, pr. zb. pod red. A. Chwalby, Warszawa 2006, s. 222-424.
H. Słabek, O społecznej historii Polski 1945-1989, Warszawa 2009, s. 115-184-208.
H. Słabek, Wieś i rolnictwo, [w:] F. Ryszka (red.), Polska Ludowa 1944-1950. Przemiany społeczne, Wrocław 1974, s. 222-253
A. Błachowski, Etnografia, Lublin, Toruń 2003
B. Ogrodowska, Polskie obrzędy i zwyczaje, Warszawa 1994
J. Kłoczowski, L. Mullerowa, J. Skarbek, Zarys dziejów Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 1986, s. 307-339; 340-360; 362-373; 374-413.
R. Bender, Kościół katolicki w Polsce odrodzonej wobec problemów narodowych i społecznych /1918 – 1939/, [w:] Życie polityczne w Polsce 1918 – 1939, Wrocław 1985, s. 309 – 341
A. Micewski, Kościół – Państwo 1945 – 1989, Warszawa 1994
J. Żaryn, Dzieje kościoła katolickiego w Polsce (1944-89), Warszawa 2003
Z. Landau, J. Tomaszewski, Zarys historii gospodarczej Polski 1918 – 1939, Warszawa 1986 i następne
Z. Landau, Gospodarka Polski Ludowej, Warszawa 1994
Z. Landau, J. Kaliński, Gospodarka Polski w XX wieku, Warszawa 1998
A. Hutnikiewicz, Literatura i teatr; B. Jaczewski, Nauka; A. Wojciechowski, Próby integracji polskiej kultury plastycznej, [w:] J. Tomicki (red.), Polska Odrodzona …, s. s. 463-506; 507-554; 597-635.
H. Słabek, O społecznej historii Polski 1945-1989, Warszawa 2009, s. 571-591.
K. Braun, Kieszonkowa historia teatru polskiego, Lublin 2003
D. Przastek, Polityczność teatru polskiego w latach 1944-1981, „Rocznik Nauk Politycznych” 2005, nr 8, s. 463-484
D. Przastek, Środowisko teatru w okresie stanu wojennego, Warszawa 2005
J. Garlicki, Społeczne determinanty zmian w postrzeganiu demokracji w trakcie procesu transformacji systemu w Polsce, [w:] Społeczne uwarunkowania procesu transformacji systemowej w Polsce, „Studia Politologiczne” vol. 11, Warszawa 2007, s. 11-41.
[artykuł dostępny w Internecie:
http://oapuw.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=188:jan-garlicki-qspoeczne-determinanty-zmian-w-postrzeganiu-demokracji-w-trakcie-procesu-transformacji-systemu-w-polsceq-studia-politologiczne-vol-11&catid=148:spoeczestwo-obywatelskie&Itemid=54 ]
A. Giza-Poleszczuk, M. Marody, A. Rychard, Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej, Warszawa 2000, część I: Od mikrostrategii do makrosystemu: założenia teoretyczne i problem badawczy, s. 13-43
M. Marody, Trzy Polski – instytucjonalny kontekst strategii dostosowawczych, [w:] Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku, (red.) M. Marody, Warszawa 2009, s. 271-289.
Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków, (red.) J. Czapiński, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2015. [Raport dostępny w Internecie: http://www.diagnoza.com/pliki/raporty/Diagnoza_raport_2015.pdf]
Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków, (red.) J. Czapiński, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2013.
B. Fedyszak – Radziejowska, Czy kapitał społeczny bez społecznego zaufania jest możliwy? Przykłady polskich gmin wiejskich. Rok publikacji: 2005, [artykuł dostępny w Internecie: http://atlas.ekonomiaspoleczna.pl/files/ekonomiaspoleczna.pl/public/Biblioteka/2005.4.pdf
S. Raabe, Transformacja i społeczeństwo obywatelskie w Polsce, Raporty Fundacji Konrada Adenauera w Polsce, 2008, nr 9,
[Raport dostępny w Internecie: http://www.kas.de/wf/doc/kas_15103-1522-8-30.pdf?081119041446]
J. Bartkowski, Tradycja zaborów a współczesne zachowania społeczne w Polsce [w:] Oblicza lokalności. Tradycja i współczesność, (red.) J Kurczewska, Warszawa 2006, 267-302
B. Jałowiecki, M. Szczepański, G. Gorzelak, Rozwój lokalny i regionalny w perspektywie socjologicznej, Tychy 2007, wyd. II, rozdział 13: Kwestia regionalna w Europie środkowo-wschodniej (13.1 Regionalizm w Polsce), s. 254- 287
K. Zagórski, Dochody, ubóstwo, zamożność i nierówności w przestrzeni społeczno-geograficznej, [w:] Zróżnicowania warunków życia. Polskie rodziny i społeczności lokalne, (red.) K. Zagórski, G. Gorzelak, B. Jałowiecki, Warszawa 2009, s. 11-51
K. Szafraniec, Raport Młodzi 2011, Warszawa 2011, rozdział 10: Młodzi i spójność społeczna, s. 338-386 [Raport dostępny w Internecie na stronie Zespołu Doradców Strategicznych
w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów: http://zds.kprm.gov.pl/sites/default/files/mlodzi_2011_10.pdf]
Bunt się nie kalkuluje - rozmowa z prof. UAM Witoldem Wrześniem, „Przegląd” nr 10 (11.03.2012), [artykuł dostępny w Internecie: http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/bunt-sie-nie-kalkuluje-rozmowa-prof-uam-witoldem-wrzesniem]
B. Jałowiecki, M.S. Szczepański, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006, Rozdział V. Polskie metropolie - przestrzeń i społeczeństwo, podrozdziały: 2. Hierarchia polskich metropolii , s. 277-285, 4. Kształtowanie się metropolitalnego społeczeństwa, s. 296-311.
B. Jałowiecki, Fragmentacja i prywatyzacja przestrzeni, [w:] Gettoizacja polskiej przestrzeni miejskiej, (red.) B. Jałowiecki, W. Łukowski, Warszawa 2007, s.11-28
J. Wilkin, Polska wieś i rolnictwo w obliczu wielkiej zmiany, [w:] Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku, (red.) M. Marody, Warszawa 2009, s. 161-179.
M. Halamska, Odchodząca klasa, „ACADEMIA”, Magazyn Polskiej Akademii Nauk, nr 1 [17] 2009, [Raport dostępny w Internecie:http://www.portalwiedzy.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=222:academia-nr-1-17-2009&catid=90:archiwum-academii&Itemid=104]
uzupełniająca:
R. Wapiński, Pokolenia Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław 1991
J. Żarnowski, Polska 1918-1939. Praca-technika-społeczeństwo, Warszawa 1992
J. Żarnowski, Społeczeństwo II Rzeczypospolitej, Warszawa 1973
J. Żarnowski, Społeczeństwo i klasy, [w:] Polska Odrodzona 1818 – 1939. Państwo – społeczeństwo – kultura, red. J. Tomicki, Warszawa 1982, s. 244-307
D. Nałęcz, Kultura Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1991
Z problemów integracji i unifikacji II Rzeczypospolitej, red. J. Chlebowczyk, Katowice 1980
M. Fik, Kultura polska po Jałcie. Kronika 1944 – 1981, Warszawa 1991
D. Przastek, Społeczeństwo polskie w dobie transformacji, „Społeczeństwo i Polityka” nr 2(3)/ 2005, s. 49-62
K, Kersten, Kształtowanie się stosunków ludnościowych,[w:] F. Ryszka (red.), Polska Ludowa 1944-1950. Przemiany społeczne, Wrocław 1974, s. 74-86; 144-150; 168-176.
J. Topolski (red.), Dzieje Polski, Warszawa 1978 (i inne wyd.), s. 882-885.
Kultura polityczna społeczeństwa polskiego, Kraków 1979
Dzieje kultury politycznej w Polsce, red. J.A. Gierowski, Warszawa 1977
Ani książę, ani kupiec: obywatel. Idea społeczeństwa obywatelskiego w myśli współczesnej, Kraków 1997, teksty: J. Szacki, Wstęp. Powrót idei społeczeństwa obywatelskiego (s. 5-62); N. Bobio, Społeczeństwo obywatelskie (s. 63-83).
Społeczeństwo obywatelskie, red. nauk. M. Witkowska, A. Wierzbicki, Warszawa 2005
B. Poboży, Idea społeczeństwa obywatelskiego, „Społeczeństwo i Polityka” nr 1(2)/ 2005, s. 13-26
W. Osiatyński, Wzlot i upadek społeczeństwa obywatelskiego w Polsce, „Wiedza i Życie” nr 10/1996
W. Osiatyński, Odrodzenie społeczeństwa obywatelskiego, „Wiedza i Życie” nr 9/1996
H. Słabek, O społecznej historii Polski 1945-1989, Warszawa 2009, s. 209-305.
H. Jędruszczak, Miasta i przemysłu w okresie odbudowy; [w:] F. Ryszka (red.), Polska Ludowa 1944-1950. Przemiany społeczne, Wrocław 1974, s. 352-407
E. Piskorz-Branekova, Polskie stroje ludowe, Warszawa 1993
A. Stawarz, Dziedzictwo kultury ludowej Mazowsza a współczesne oblicze regionu (s. 235-243); T. Ambrożewicz, O świętowaniu na Mazowszu (s. 265-283); M. Orlewicz, Tradycja i wspólczesność w zwyczajach rodzinnych na Mazowszu (s. 285-296); A. Milewska-Młynik, Tradycyjna sztuka ludowa na Mazowszu (s. 313-326) [w:] Dziedzictwo kulturowe Mazowsza. Archeologia-architektura-etnologia, Warszawa 2001
Zwyczaje wiosenne ludu polskiego (s. 67-80); Ze studiów nad obrzędami weselnymi ludu polskiego. Część I: Forma dramatyczna obrzędowości weselnej (s. 81-216); Kilka uwag i wiadomości o etnografii województwa wileńskiego (s. 217-346), [w:] Cezaria Baudouin de Courtenay-Ehrenkreutz-Jędrzejewiczowa, Łańcuch tradycji, teksty wybrane, Warszawa 2005
Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832 – 1939, Warszawa 1981, /Ks. J. Majka, Katolickie organizacje młodzieżowe; Cz. Strzeszewski, Katolickie organizacje inteligencji; Ks. W. Zdaniewicz SAC, Akcja Katolicka; Cz. Strzeszewski, Chrześcijańskie stronnictwa polityczne; Ks. R. Hermanowicz, Cz. Strzeszewski, Chrześcijański ruch zawodowy i inne organizacje robotnicze/
J. Żaryn, Kościół w PRL, Warszawa 2004
A. Micewski, Współrządzić czy nie kłamać? PAX i Znak w Polsce 1945 – 1976, Paryż 1978
A. Micewski, Kardynał Wyszyński prymas i mąż stanu, Paryż 1982
A. Dudek, Państwo i Kościół w Polsce 1945 – 1970, Kraków 1995
M.M. Drozdowski, Gospodarka Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] J. Tomicki (red.), Polska Odrodzona …, s. 498-462
Z. Landau, J. Tomaszewski, Gospodarka Polski międzywojennej 1918 – 1939, t. II, Od Grabskiego do Piłsudskiego. Okres kryzysu poinflacyjnego i ożywienia koniunktury 1924 – 1929, Warszawa 1971
H. Słabek, O społecznej historii Polski 1945-1989, Warszawa 2009, s. 41-47; 73-104
J. Kaliński, Z. Landau (red.), Gospodarka Polski Ludowej 1944 – 1955, Warszawa 1978
J. Gliszczyński, Gospodarka Polski Ludowej, Warszawa 1980
J. Kaliński, Gospodarka Polski w latach 1944 – 1989, przemiany strukturalne, Warszawa 1995
J. Kaliński (red.), Historia gospodarcza Polski (1939-1989), Warszawa 1998
J. Kaliński, Bitwa o handel 1947 – 1948, Warszawa 1970
J. Kaliński, Plan odbudowy gospodarczej 1947 – 1949, Warszawa (różne wydania)
Cz. Łuczak, Polska i Polacy w drugiej wojnie światowej, (z serii: J. Topolski (red.), Polska. Dzieje narodu, państwa i kultury, t. V), Poznań 1993, s. 438-506; 517-523; 620-660
T. Szarota, Upowszechnianie kultury, [w:] F. Ryszka (red.), Polska Ludowa 1944-1950. Przemiany społeczne, Wrocław 1974, s. 408-460
J. Topolski (red.), Dzieje Polski, Warszawa 1978 (i inne wyd.), s. 748-759; 885-893
A. Hausbrandt, Teatr w społeczeństwie, Warszawa 1983
K. Braun, Teatr polski 1939-1989. Obszary wolności-obszary zniewolenia, Warszawa 1994
A. Jawłowska, Więcej niż teatr, Warszawa 1988
T. Nyczek, Pełnym głosem. Teatr studencki w Polsce 1970 – 1975, Kraków 1980
M. Fik, Trzydzieści pięć sezonów: teatry dramatyczne w Polsce w latach 1944 – 1979, Warszawa 1981
J. Płażewski, Historia filmu, Wrocław 1985 i następne wydania
R. Wichrowski, Historia filmu w pigułce, Bydgoszcz 1997
Film polski. Twórcy i mity, red. K. Sobotka, Łódź 1987
S. Janicki, Film polski od A do Z, Warszawa 1977
S. Janicki, Film polski wczoraj i dziś, Warszawa 1982
S. Janicki, W starym polskim kinie, Warszawa 1985
M. Haltof, Kino polskie, Gdańsk 2004
J.F. Lewandowski, 100 filmów polskich, Katowice 1997
Historia filmu polskiego, T.1-3
Cz. Dondziłło, Młode kino polskie lat siedemdziesiątych, Warszawa 1985
W. Chołodowski, Kraina niedojrzałości, Warszawa 1983
D. Debert, Kino moralnego niepokoju. Wokół wybranych problemów poetyki i etyki, Poznań 2003
J. Żakowski, Cztery fronty wolności. Czy wolność staje się dla nas ciężarem?, „Polityka”, 2006, 2584
S. Kozłowski, Transformacja w Polsce jako innowacja pozytywna i negatywna, [w:] Dylematy polskiej transformacji, (red.) J. Błuszkowski, Warszawa 2007, s. 32-44
A. Sadowski, Wielokulturowe społeczeństwa regionalne (jako pożądany kierunek przeobrażeń społeczności lokalnych i regionalnych w Polsce), [w:] Społeczności lokalne. Teraźniejszość i przyszłość, (red.) B. Jałowiecki, W. Łukowski, Warszawa 2006, s. 129-144
J. P. Gieorgica, Polskie migracje w świetle procesów globalnych, Wrocław 2018
E. Firlit, Więziotwórcza rola parafii we współczesnych społecznościach lokalnych, w: Społeczności lokalne: konteksty przemian i innowacje, (red.) T. Herudziński, P. Swacha, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2018
P. Załęski, Wspólnota wiejska wobec rzeczywistości społeczno-politycznej. Perspektywa antropologiczno-psychopolityczna, Warszawa 2010
Term 2023L:
Mandatory (to be chosen by the teacher): I. Ihnatowicz, A. Mączak, B. Zientara, J. Żarnowski, Społeczeństwo polskie od X do XX wieku, Warszawa 1999, s. 593-713 |
Term 2024L:
Mandatory (to be chosen by the teacher): I. Ihnatowicz, A. Mączak, B. Zientara, J. Żarnowski, Społeczeństwo polskie od X do XX wieku, Warszawa 1999, s. 593-713 |
Additional information
Additional information (registration calendar, class conductors, localization and schedules of classes), might be available in the USOSweb system: