Zanurzenie w ogród. Wielogatunkowe relacje w ogrodzie Białej Willi 3700-AL-ZOBW-qZS
Zajęcia umożliwiają spojrzenie na ogród przy Białej Willi z różnych perspektyw. Doświadczenie go i poznanie jako splotu relacji, które można spróbować rozwikłać i zrozumieć – ekologicznych, emocjonalnych, związanych z historią nauki i nie tylko.
Ćwiczenia służą głębokiemu, wielozmysłowemu zanurzeniu w ogród przy Białej Willi, poznaniu go, zrozumieniu oraz zmapowaniu i opisaniu z perspektywy indywidualnej i kolektywnej. Posłużą nam do tego różne narzędzia: od teoretycznych, przez techniczne (np. lupki, lusterka, sznurki, klucze do oznaczania), po koncentrację na szczególe i wykorzystanie innych zmysłów niż wzrok oraz dotyk. Będziemy zwracać szczególną uwagę na procesy, relacje oraz ich temporalność.
Każde zajęcia będą się składały z części terenowej i bardziej teoretycznej odbywającej się w sali.
W części teoretycznej poświęcimy się między innymi analizie: konceptu phytocommunicability; zastosowania podejścia afektywnego do badania i opisywania relacji z roślinami; różnorodnych politycznych uwikłań botaniki zarówno współczesnych jak i historycznych. Prześledzimy trajektorie
roślinnych podróży, by zrozumieć historie poszczególnych roślinnych mieszkańców ogrodu. Analizowane koncepcje będziemy wiązać z doświadczeniem praktycznym zdobywanym podczas obserwacyjno-badawczo-twórczego komponentu zajęć. Ten komponent będzie charakteryzować skupienie na praktycznym rozwijaniu umiejętności i technik koncentracji i obserwacji wielozmysłowej. Pozwoli też na naukę posługiwania się atlasem i kluczem do oznaczania, poznanie gatunków żyjących w ogrodzie przy jednoczesnym krytycznym spojrzeniu na samo pojęcie gatunku i systematykę.
Szczególnie ważnym konceptem dla przebiegu obu części zajęć będzie skala i skalowalność w rozumieniu Anny Tsing (2015), będziemy się poruszać między różnymi skalami, próbując zrozumieć ogród w ich kontekście. Od skali lokalnych powiązań ekologicznych i naszych indywidualnych, afektywnych spotkań z mieszkańcami ogrodu (aktorami go tworzącymi), przez relacje ekologiczne w pradolinie Wisły, po relacje globalne, w które uwikłane są np. rosnące tu kultywary i przybysze z innych kontynentów.
Ważnym efektem zajęć będzie rozwijanie umiejętności twórczego opisu rzeczywistości (wcale nie koniecznie wyłącznie tekstualnego). Inspiracje będziemy czerpać zarówno z opisu naukowego (np. perspektywa więcej niż ludzka, botanika), artystycznego (np. sztuki wizualne, literatura piękna), indywidualno-afektywnego (osobiste historie roślinne).
Dla kształtu przedmiotu istotna będzie otwartość na proces i współtworzenie zajęć przez studentki i studentów. Na przebieg ćwiczeń wpływają nie tyko uczestniczki, uczestnicy i prowadząca, ale także różni poza-ludzcy aktorzy mieszkający i pojawiający się w ogrodzie oraz zdarzenia, które będą miały miejsce w ogrodzie w czasie trwania semestru.
Uwaga techniczna: program zajęć zakłada przebywanie na zewnątrz niezależnie od pogody, dlatego warto mieć ze sobą odpowiedni strój, który można wybrudzić i dostosowany do pogody.
Szacowana liczba tygodni, którą student/studentka musi poświęcić: 30h (blok 2x1.5h na zajęcia) – pracy zorganizowanej, 2-3h tygodniowo - przygotowanie do zajęć, przygotowanie zadania zaliczeniowego około 30h
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
K_W04, K_W05, K_W07, K_W08, K_U01, K_U02, K_U04, K_U11,
K_U12, K_U13, K_K02, K_K03, K_K05 K_K07
II stopień K_W01, K_W02, K_W03,
Kryteria oceniania
Zaliczenie: aktywne uczestnictwo w zajęciach, maksimum 2
nieobecności, wkład w stworzenie „mapy” ogrodu – w czasie trwania zajęć w procesie współtworzenia zostanie ustalona forma „mapy” i zadania poszczególnych osób. Zadania zostaną ostatecznie zdefiniowane i kolektywnie zatwierdzone przed połową semestru.
Oddanie w terminie ustalonego w połowie semestru wkładu do „mapy” ogrodu (może mieć różne formy - ustalane kolektywnie przez studentki, studentów i prowadzącą -, ale musi wskazywać na znajomość tekstów i zagadnień omawianych w czasie zajęć). Zaliczenie na ocenę. Zaliczenie w terminie poprawkowym nie różni się formą od zaliczenia w pierwszym terminie.
Literatura
Archambault J.S. 2016. Taking Love Seriously In Human-Plant Relations In Mozambique: Toward An Anthropology Of
Affective Encounters, Cultural Anthropology 31(2): 244–271. DOI: 10.14506/ca31.2.05.
Baker J.M. 2020. Do berries listen? Berries as indicators, ancestors, and agents in Canada's oil sands region. Ethnos, 1-22
Fara P. 2004. Sex, Botany and Empire. The Story of Carl Linnaeus and Joseph Banks. Cambridge: Icon Books Ltd.
Feral atlas, Feralatlas.org
Fortwangler C. 2013. Untangling Introduced and Invasive
Animals. Environment and Society: Advances in
Research 4 (2013): 41–59 doi:10.3167/ares.2013.040104
Goldstein R. 2019. Ethnobotanies of Refusal: Methodologies in Respecting Plant(ed)-Human Resistance. Anthropology Today 35(2):18–22.
Goldstein R. 2020. Ayahuasca and Arabidopsis: The Philosopher Plant and the Scientist's Specimen. Ethnos 1-28.
Herbaria 3.0. Everyone has a story to tell about a plant. What's yours?: https://herbaria3.org/
Marder M. 2013. Plant-Thinking: A Philosophy of Vegetal Life. New York: Columbia University Press.
Noorani T. i Brigstocke J. 2018. ‘More-Than-Human participatory research’ [w:] Facer K. i Dunleavy K.
(red.) Connected Communities Foundation Series. Bristol: University of Bristol/AHRC Connected Communities Programme.
Schiebinger Londa. 2004. Plants and Empire. Colonial
Bioprospecting in the Atlantic World, Harvard
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: