Szczypta (al)chemii i nauk pokrewnych dla humanistów 2 3700-AL-SCNPH2-qZS
Historia cywilizacji jako historia rozwoju chemii materiałowej i wojskowości. Epoki: kamienia, miedzi, brązu, żelaza, prochu, węgla i wody, oraz krzemu. Kulturotwórcza rola chemii.
Alchemia jako sztuka przemian. Holizm. "Pierwiastki", planety, kamienie, symbole, liczby. Alchemia jako "kolumna niebios". Liczby magiczne niegdyś i we współczesnej chemii.
Chemia mózgu. Endorfiny - hormony szczęścia. Neurotransmitery. Melatonina - hormon snu. Oksytocyna.
Chemia miłości. Proteiny pocałunku. Sygnalizacja i rozpoznawanie cząsteczkowe. Kiedy powstała płeć? Rewolucja w organizmie - hormony płciowe. Cholesterol i feromony. "Seksmisja chemii".
Fermentacja alkoholowa i delirium tremens. Woda, metanol, etanol. Alkaloidy i trucizny dozowane. Narkotyki i antydepresanty.
Chemia a sprawa polska. Polska chemia i chemia w Polsce. Wnuczęta Einsteina. Chemia jako "nauka spełniona". Nagrody Nobla za Wielkie Teorie. Eksplozja chemii syntetycznej.
Świat 13.798 ± 0.037 mld lat po Wielkim Wybuchu (i trochę przed Wielkim Kolapsem?) Nauka jako język. Antynomie. Brzytwa Ockhama. Demitologizacja i desakralizacja materii i życia. Terror Nauki i "utrata więzi z masami." Kryzys psychiki człowieka XX w. Sinusoida historyczna i Nowy Romantyzm.
Szacunkowa całkowita liczba godzin, które student musi przeznaczyć na osiągnięcie zdefiniowanych dla przedmiotu efektów uczenia się: 45h (w tym: godziny zorganizowane 30h, zaliczenie w formie egzaminu 1h, praca samodzielna studenta 14h).
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy student/-ka zna i rozumie (K_W03, K_W04, K_W06):
– zna zakres badan, hierarchię, wzajemne powiązania i metodologię nauk przyrodniczych i ścisłych
– rozumie ewolucję materii nieożywionej i ożywionej
– rozpoznaje ziarnistą budowę materii na różnych poziomach samoorganizacji
W zakresie umiejętności student/ka potrafi (K_U01, K_U05):
– potrafi wykorzystać wyniki nauk ścisłych i przyrodniczych dla rozwoju nauk humanistycznych
– rozpoznaje podstawowe wyzwania stojące przed naukami przyrodniczymi
– potrafi wskazać cechy sugerujące „pseudonaukowość” przedstawionych informacji
W zakresie kompetencji społecznych student/ka jest gotów/a do (K_K08, K_K10):
– jest gotowy do nawiązania współpracy z przyrodnikami w celu rozwiazywania problemów badawczych z dziedzin nauk humanistycznych
– szanuje złożoność bogactwa Przyrody i współzależności między rożnymi jej komponentami i docenia konieczność ich ochrony
Po ukończeniu przedmiotu student:
- zna zależności pomiędzy dyscyplinami humanistycznymi oraz naukami ścisłymi i przyrodniczymi w kontekście filozoficznym i społecznym
- ma podstawową wiedzę o najnowszych osiągnięciach metod badań interdyscyplinarnych w naukach humanistycznych, społecznych, ścisłych i przyrodniczych
- potrafi selekcjonować oraz interpretować informacje pochodzące z różnych źródeł tekstowych, ikonograficznych, elektronicznych
- potrafi przygotować prace pisemne: esej, rozprawka naukowa, recenzja, sprawozdanie naukowe w języku polskim oraz w jednym z języków kongresowych
- rozumie dynamikę rozwoju naukowego, kulturowego i społecznego oraz śledzi nowe metody i paradygmaty badawcze
Kryteria oceniania
Ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność), pisemna praca semestralna (esej do 5 stron). Oceniana poprawność stawianych tez, zdolność dowodzenia tez, oryginalność i barwność wywodu, umiejętność posłużenia się literaturą przedmiotu.
Liczba dopuszczalnych nieobecności na zajęciach: 3
Literatura
[1] Theodore Gray "Wielka księga pierwiastków, z których zbudowany jest Wszechświat", wyd. Bellona, Warszawa 2011.
[2] Bill Bryson "Krótka historia prawie wszystkiego", wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2009.
[3] Mircea Eliade "Kowale i alchemicy", wyd. Aletheia, Warszawa 2007.
[4] Richard Holmes "Wiek cudów: jak odkrywano piękno i grozę nauki ", wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2010.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: