- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Kino Béli Tarra, czyli świat "po" nadziei 3700-AL-KBT-OG
Zajęcia te nie będą klasycznym kursem filmoznawczym, a raczej przyczynkiem do tego, by poprzez lekturę filmów Tarra zadawać pytania na płaszczyźnie filozoficznej. Będziemy jednocześnie oglądać filmy węgierskiego reżysera i czytać lektury filozoficzne. Naszym głównym tematem będzie nadzieja. Przyjrzymy się upadkowi nadziei rozbudzonej obietnicą komunizmu ("Ludzie z prefabrykatów"), dziejom europejskiego nihilizmu (Schopenhauer, Nietzsche, Zapffe), ich odbiciu w rządach totalitarnych ("Korzenie totalitaryzmu"), światu po śmierci Boga ("Harmonie Werckmeistera") czy brakowi nadziei na inną przyszłość ("Koń turyński", "Szatańskie tango"). Zapytamy w końcu czy Tarr chce pozostawić nas bez nadziei czy raczej jak twierdzi Jacques Ranciere zamiast karmić naszą wyobraźnię obietnicami nadejścia innej przyszłości, zachęca do skupienia na "tu i teraz". Wszystkie zajmujące nas pytania będziemy próbowali odnosić do kondycji człowieka współczesnego i naszych żywych niepokojów dotyczących schyłku świata w którym żyjemy. Mówiąc inaczej - poprzez spotkanie z twórczością Tarra będziemy szukać powodów, by "wierzyć w ten świat" (Deleuze).
"Czy mogę mieć jeszcze nadzieję?" - wokół tego pytania będzie zorganizowany kurs poświęcony filmom Béli Tarra. Węgierski reżyser to autor jednej z najsilniejszych deklaracji w historii kinematografii. Swojego Konia Turyńskiego zaczynał on bowiem od przywołania apokryficznej sceny padającej udziałem Fryderyk Nietzschego - autor Wiedzy radosnej, miał być świadkiem okładania konia batem przez woźnicę na rynku w Turynie, a widok ten miał go doprowadzić do obłędu. Po tym wydarzeniu Nietzsche nie napisał już żadnego dzieła, a listy z tego okresu podpisywał imieniem Dionizos lub Jezus Chrystus. Béla Tarr choć daleki od popadnięcia w obłęd, swoim filmem zadeklarował artystyczne milczenie. Wszystko to w momencie kiedy nuty apokaliptyczne zdominowały jego myślenie i materializowały się po różnorakimi postaciami w jego twórczości. To milczenie zdaje się nie pozostawiać nam nadziei. Czy jest to jedyna możliwa reakcja w obliczu rozpadu świata. który nas otacza? Czy to gest rezygnacji bądź wyczerpania? Jak twierdził Walter Benjamin - "we wszelkim smutku obecna jest głęboka skłonność do niemoty, a to nieskończenie więcej niż niezdolność lub niechęć do komunikacji" - słowa te zdają się doskonale oddawać istotę gestu Tarra, a także wprowadzać nas do tematyki zajęć.
Zajęcia te nie będą klasycznym kursem filmoznawczym, a raczej przyczynkiem do tego by poprzez lekturę filmów Tarra zadawać pytania na płaszczyźnie filozoficznej. Będziemy jednocześnie oglądać filmy węgierskiego reżysera i czytać lektury filozoficzne. Naszym głównym tematem będzie nadzieja. Przyjrzymy się upadkowi nadziei rozbudzonej obietnicą komunizmu ("Ludzie z prefabrykatów"), dziejom europejskiego nihilizmu (Schopenhauer, Nietzsche, Zapffe), ich odbiciu w rządach totalitarnych ("Korzenie totalitaryzmu"), światu po śmierci Boga ("Harmonie Werckmeistera") czy brakowi nadziei na inną przyszłość ("Koń turyński", "Szatańskie tango"). Zapytamy w końcu czy Tarr chce pozostawić nas bez nadziei czy raczej jak twierdzi Jacques Ranciere zamiast karmić naszą wyobraźnię obietnicami nadejścia innej przyszłości, zachęca do skupienia na "tu i teraz". Wszystkie zajmujące nas pytania będziemy próbowali odnosić do kondycji człowieka współczesnego i naszych żywych niepokojów dotyczących schyłku świata w którym żyjemy. Mówiąc inaczej - poprzez spotkanie z twórczością Tarra będziemy szukać powodów, by "wierzyć w ten świat" (Deleuze).
Zajęcia będą dość intensywnym kursem i będą wymagały od studentów m.in. obejrzenia poza zajęciami filmów zaproponowanych przez prowadzącego. Powinien to być ważny czynnik brany pod uwagę przez studentów przy wyborze tego przedmiotu.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Wiedza
K_W01 zna podstawową terminologię nauk humanistycznych i rozumie ich rolę kulturze
K_W05 zna podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów kultury
K_W07 zna najważniejsze metody badań interdyscyplinarnych
Umiejętności
K_U02 dokonywać analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów źródłowych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych
K_U04 rozpoznawać i interpretować podstawowe problemy i zjawiska współczesności
Kompetencje społeczne
K_K01 jest gotów do podejmowania kształcenia przez całe życie
K_K07 przestrzega zasady tolerancji i ma poszanowanie dla różnic kulturowych
K_K08 docenia bogactwo kultury
K_K09 jest gotów do zrozumienia dziedzictwa kulturowego i różnorodności kulturowej
K_K10 jest gotów do świadomego uczestnictwa w życiu kulturalnym i społeczeństwie obywatelskim
Kryteria oceniania
Przygotowanie do zajęć, aktywność na zajęciach (ocena ciągła).
Egzamin będzie miał formę krótkiej rozmowy z prowadzącym na jeden z wybranych tematów poruszanych podczas zajęć
Na zajęciach dopuszczalne są dwie nieobecności.
Literatura
Filmy według tematów:
• Kino społeczne Tarra cz. 1 - koniec z płonnymi nadziejami (Ognisko zapalne, 1979
• Kino społeczne Tarra cz. 2 - bez widma komunizmu (Ludzie z prefabrykatów, 1981).
• Sam wobec braku nadziej (Outsider, 1981)
• Wieczny powrót tego samego - bez nadziei na sprawczość (Jesienny almanach, 1984).
• Anatomia skundlenia - bez nadziei na miłość (Potępienie, 1988).
• Bez jakiejkolwiek nadziei cz. 1 - zobaczyć rozpad świata
(Szatańskie tango, 1994).
• Bez jakiejkolwiek nadziei cz. 2 - odwrócić wzrok (Szatańskie tango, 1994).
• Bez jakiejkolwiek nadziei cz. 3 - zabić okno deskami (Szatańskie tango, 1994).
• Opowieści dla tych którzy nie mają nic poza nadzieją cz. 1 - nihilizm i totalitaryzm (Harmonie Werckmeistera, 2000)
• Opowieści dla tych którzy nie mają nic poza nadzieją cz. 2 - świat po śmierci Boga (Harmonie Werchmeistera, 2000)
• Bez nadziei, że istnieje inny świat (Człowiek z Londynu, 2007)
• Bez nadziei na inną przyszłość (Koń Turyński, reż. Bella Tarr, 2010).
• Po słowie ostatnim czyli ludzie pozabawieni nadziei - kryzys imigrancki i twórczość Tarra po Koniu Turyńskim
Literatura zalecana:
• K. Marks, F. Engels, Manifest komunistyczny, Książka i wiedza, Warszawa 1969.
• A. Schopenhauer, Świat jako wola i przedstawienie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009 (fragmenty)
• F. Nietzsche, Wola mocy, Wydawnictwo "Vis-à-vis/Etiuda", Kraków 2011 (fragmenty)
• F. Nietzsche, Wiedza radosna, Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2008 (fragmenty)
• F. Nietzsche, Z genealogii moralności, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011 (fragment)
• P. W. Zapffe, Ostatni mesjasz [w:] Analiza i egzystencja.
• H. Arendt, Korzenie totalitaryzmu, (fragment)
• J. Ranciere, Béla Tarr. The Time After, Minneapolis 2013.
• A. Kovács, The Cinema of Bela Tarr: The Circle Closes, New Your 2013.
• L. Krasznahorkai, Melancholia sprzeciwu, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2007.
• L. Krasznahorkai, Szatańskie tango, W.A.B, Warszawa 2004.
(ewentualne zmiany proponowanych lektur zostaną uzgodnione ze studentami na pierwszych zajęciach)
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: