Wrażliwość estetyczna a środowisko 3501-WES20-S
Przedmiotem naszego zainteresowania będzie estetyka ekologicznie ukierunkowana. W dobie kryzysu środowiska naturalnego, do jej pierwszoplanowych zadań należy gruntowne przepracowanie relacji człowieka do natury. Może temu służyć taka problematyzacja estetycznych zagadnień środowiska, w której punktem wyjścia jest zmysłowe usytuowanie człowieka w naturze, a szerzej ujmując kwestię, zmysłowe usytuowanie człowieka w otoczeniach. Interesować nas zatem będzie reorganizacja wrażliwości estetycznej polegająca współcześnie na przejściu od relacji zewnętrznej do natury, problematyzowanej przez filozofie o charakterze semiotycznym czy hermeneutycznym do relacji wewnętrznej (G. Bӧhme), skutecznie opisywanej przez fenomenologię i estetykę zaangażowaną (A. Berleant), które zmierzają do przywrócenia znaczenia naszej obecności zmysłowej i cielesnej w środowisku, jako niezbędnego elementu prowadzącego do przeciwstawienia się instrumentalizacji przyrody pogłębiającej kryzys środowiska naturalnego.
Wybór zagadnień:
1. Wrażliwość i zmysły.
2. O bezinteresowności doświadczenia estetycznego.
3. Estetyka zaangażowana i środowisko.
4. Doświadczenie estetyczne jako jedna z rozlicznych form natury.
5. Ciało – przyroda, która sami jesteśmy.
6. Od pięknej natury do koncepcji atmosfer.
7. Zewnętrzny, powierzchowny i wewnętrzny stosunek człowieka do środowiska.
8. Relacja człowiek – przyroda na przykładzie miasta.
9. Estetyczna polityka środowiska.
10. Praktykowanie krajobrazu.
11. Topofilia i środowisko.
Pełna lista zagadnień zostanie określona po zapoznaniu się z preferencjami seminarzystów oraz realizowanymi przez nich projektami badawczymi.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Nabyta wiedza:
absolwent zna i rozumie
- w pogłębionym stopniu – metody badawcze i strategie argumentacyjne wybranej dyscypliny filozoficznej oraz metody interpretacji tekstu filozoficznego
K_W02
- wybrane kierunki i stanowiska rozwojowe współczesnej filozofii w zakresie jednego bloku głównych dyscyplin filozoficznych: 1) logika i filozofia języka, metafizyka, epistemologia, filozofia umysłu 2) etyka, filozofia polityki, filozofia społeczna 3) estetyka, filozofia kultury, historia filozofii
K_W06
- w pogłębionym stopniu – zależność między kształtowaniem się idei filozoficznych a zmianami w kulturze i w społeczeństwie; rozumie fundamentalną rolę, jaką idee filozoficzne odgrywają w powstawaniu dzieł i instytucji kultury
K_W11
Nabyte umiejętności:
absolwent potrafi:
- samodzielnie interpretować tekst filozoficzny, twórczo i innowacyjnie komentować i konfrontować tezy pochodzące z różnych tekstów
K_U01
- wykrywać zależności pomiędzy kształtowaniem się idei filozoficznych a procesami społecznymi i kulturalnymi oraz określać relacje między tymi zależnościami
K_U16
Nabyte kompetencje społeczne:
absolwent jest gotów do:
- aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym; interesuje się nowatorskimi koncepcjami filozoficznymi w powiązaniu z innymi częściami życia kulturalnego i społecznego i zachęca do wdrażania tych koncepcji
K_K05
- aktywnego uczestnictwa w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa filozoficznego i wykorzystywania go w rozumieniu wydarzeń społecznych i kulturalnych
K_K06
Kryteria oceniania
Ocena udziału aktywności studenta w dyskusjach seminaryjnych i stopnia zaangażowania w pracę badawczą na zajęciach; ocena jakości przygotowania i wygłoszenia referatu zdającego sprawę z indywidualnych badań lub prezentacji poszerzającej zakres problematyki omawianej na zajęciach
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2
Literatura
G. Bateson, Udział jaźni w adaptacji człowieka do środowiska, w: „Krajobrazy. Antologia tekstów”, Poznań 2014.
A. Berleant, Wrażliwość i zmysły. Estetyczna przemiana świata człowieka, Kraków 2011.
A. Berleant, Prze-myśleć estetykę. Niepokorne eseje o estetyce i sztuce, Kraków 2007.
A. Berleant, Estetyka i środowisko, w: „Krajobrazy. Antologia tekstów”, Poznań 2014.
G. Bӧhme, Filozofia i estetyka przyrody w dobie kryzysu środowiska naturalnego, Warszawa 1992.
G. Bӧhme, Antropologia filozoficzna, Warszawa
G. Bӧhme, Charakterystyka fenomenologii Hermana Schmitza, w: „Współczesna fenomenologia niemiecka”, t. 3, Toruń 1999.
A. Carlson, Produktywność i wartość estetyczna krajobrazu rolniczego, w: „Krajobrazy. Antologia tekstów”, Poznań 2014.
J. Dewey, Sztuka jako doświadczenie, Wrocław 1975.
T. Ingold, Krajobraz atmosferyczny, w: „Krajobrazy. Antologia tekstów”, Poznań 2014.
P. Rodaway, Haptyczne geografie, w: „Krajobrazy. Antologia tekstów”, Poznań 2014.
Yi-Fu Tuan, Topofilia i środowisko, w: „Krajobrazy. Antologia tekstów”, Poznań 2014.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: