- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Feminist Bioethics 3501-FB19-S-OG
Seminarium poświęcone feministycznemu podejściu do bioetyki będzie rozwijało się w trzech nurtach tematycznych: etyka troski, podstawy feministycznych studiów nad nauką i technologią oraz omówienie szczegółowych zjawisk występujących współcześnie w ramach bioetyki (kwestie płci, rasy, środowiska itp.).
Po pierwsze, skoncentrujemy się na specyfice feministycznego podejścia do etyki, zwłaszcza etyki troski rozwijanej od publikacji książki Carol Gilligan Innym głosem w 1982 roku. Przyjrzymy się temu, jak stanowisko wyjściowo sformułowane w ramach teorii psychologicznej rozwinęło swoje etyczne i polityczne znaczenia i było rozwijane przez feministyczne myślicielki takie jak Nel Noddings, Sara Ruddick czy Joan C. Tronto. Współcześnie w ramach badan prowadzonych w nurcie feministycznie zorientowanego posthumanizmu, możemy zaobserwować pewnego rodzaju zwrot ku trosce jako istotnemu pojęciu etycznemu. Przyjrzymy się tej tendencji w odwołaniu do tekstów takich autorek i autora, jak m. in. Karen Barad, Deborah Bird Rose, Thom van Dooren, Donna Haraway, Natasha Myers, Maria Puig de la Bellacasa, or Astrid Schrader. W oparciu o analizę wybranych tekstów wzmiankowanych autorów zastanowimy się nad tym, co znaczy „troszczyć się” dziś – w pierwszej połowie XXI wieku.
Po drugie, zaprezentowane zostaną podstawy feministycznych studiów nad nauką i technologią. Podejmiemy refleksję nad tym, w jaki sposób feministyczny sposób myślenia o wartościach wchodzi w dialog z biologią i medycyną: czy nauka ma płeć? Co może to znaczyć? I dlaczego ma to znaczenie?
Po trzecie, poddamy analizie szczegółowe zjawiska występujące współcześnie w ramach bioetyki takie między innymi jak transseksualność (transgender studies), rasa, kwestie związane z prawami reprodukcyjnymi i technologiami reprodukcyjnymi, genetyką, epigenetyką, tzw. „chorobami środowiskowymi”, podejście do zwierząt w ramach badań laboratoryjnych oraz do środowiska (zagadnienie antropocenu).
Rodzaj przedmiotu
ogólnouniwersyteckie
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Nabyta wiedza: ma wszechstronną znajomość i dogłębne rozumienie roli refleksji feministycznej w kształtowaniu kultury; wszechstronnie zna i dogłębnie rozumie wybrane kierunki i stanowiska współczesnej filozofii w zakresie feministycznej bioetyki; ma szeroką znajomość zależności między kształtowaniem się idei filozoficznych a zmianami w kulturze i w społeczeństwie.
Nabyte umiejętności: samodzielnie interpretuje tekst filozoficzny, komentuje i konfrontuje tezy pochodzące z różnych tekstów; wykrywa zależności pomiędzy kształtowaniem się idei filozoficznych a procesami społecznymi i kulturalnymi oraz określa relacje między tymi zależnościami.
Nabyte kompetencje społeczne: uczestniczy w życiu społecznym i kulturalnym, interesuje się nowatorskimi koncepcjami filozoficznymi w powiązaniu z innymi częściami życia kulturalnego i społecznego.
Kryteria oceniania
Obecność (25% oceny);
Aktywność podczas zajęć (prezentacja, udział w dyskusjach) (25% oceny);
Praca pisemna (50% oceny).
Literatura
Poniższa lista lektur jest listą wstępną. Ostateczna lista zostanie podana na pierwszych zajęciach.
Ethics of the Body. Postconventional Challenges, ed. M. Shildrick, R. Mykitiuk, MIT Press, Cambridge MA 2005.
Gender: Matter, ed. S. Alaimo, Macmillan Interdisciplinary Handbooks, Farmington Hills, MI: Macmillan Reference USA, 2017. (especially chapters: Bodily Technologies, Breast Cancer, Genetics and Epigenetics, Reproductive Technology, Transgender Matters).
The Transgender Studies Reader, vol. 1, ed. S. Stryker, S. Whittle, Routledge, New York 2006.
S. Alaimo, Bodily Natures: Science, Environment, and the Material Self, Indiana University Press, Bloomington 2010.
K. Barad, M. Juelskjær, N. Schwennesen, Intra-active Entanglements – An Interview with Karen Barad, „Kvinder, Køn & Forskning” 1-2, 2012, pp. 10-23.
V. Despret, What Would Animals Say If We Asked the Right Questions?, transl. B. Buchanan, University of Minnesota Press, Minneapolis 2016 [2007].
E. Fox Keller, The Century of the Gene, Harvard University Press, Cambridge MA 2000.
C. Gilligan, In A Different Voice: Psychological Theory and Women’s Development (wiele wydań).
D. Haraway, Situated Knowledges: The Science Question in Feminism and the Privilege of Partial Perspective, “Feminist Studies” 14(3), 1988, pp. 575-599.
D. Haraway, When Species Meet, University of Minnesota Press, Minneapolis 2008.
M. Puig de la Bellacasa, Matters of Care: Speculative Ethics in More than Human Worlds, University of Minnesota Press, Minneapolis 2017.
A. Schrader, Abyssal intimacies and temporalities of care: How (not) to care about deformed leaf bugs in the aftermath of Chernobyl, “Social Studies of Science” 45(5), 2015, pp. 1-26.
J.C. Tronto, Women and Caring: What Can Feminists Learn About Morality From Caring?, in: Gender/Body/Knowledge: Feminist Reconstructions of Being and Knowing, ed. Alison M. Jaggar & Susan Bordo, Rutgers University Press, New Brunswick 1989, pp. 172-187.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: