- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Socjologia kulturowa. Nowe orientacje 3500-FAKM-SOCKULT-OG
Socjologia kulturowa w odróżnieniu od wąsko pojętej
subdyscypliny, jaką jest socjologia kultury, proponuje nową
perspektywę badania szeroko pojętych zjawisk i procesów
społeczno-kulturowych. Odwraca kierunek analiz związków między
społeczeństwem i kulturą – biegnie on od kultury do
społeczeństwa, by pokazać wzajemne powiązania zjawisk
kulturowych i zjawisk społecznych. Poddaje się krytyce
integracyjną koncepcję kultury. Zakłada się względną autonomię
kultury jako systemów znaczeń i form symbolicznych, poszukując w
tej sferze czynników trwania i zmiany zjawisk społeczno-
kulturowych. Nowe kategorie analityczne, jak: symbolizm,
narracja, dyskurs, działania performatywne przekształcają analizy
przemian porządków wartości, przekonań (wierzeń), norm, ładów
aksjonormatywnych i ideologii. Wykład przedstawia nowe
orientacje we współczesnej socjologii kulturowej, w tym tzw.
mocny program socjologii kulturowej w nawiązaniu do klasycznej
socjologii kulturowej. Przedstawiana jest analiza konstruowania
kodów kulturowych, narracje, dyskursy i retoryki w sieciach relacji
społecznych oraz kulturowa pragmatyka. Ukazywane jest
zastosowanie koncepcji socjologii kulturowej do badania
współczesnych przemian społeczno-kulturowych. Analizowane są
zagadnienia kultury i władzy, kulturowy wymiar sfery publicznej,
kulturowy dyskurs społeczeństwa obywatelskiego, trauma
kulturowa i pamięć kulturowa. Ukazane zostaną różne sposoby
konceptualizowania kultury i ramy analityczne socjologicznego
badania procesów kulturowych. W odróżnieniu od kultury jako
sposobu życia dla analizy współczesnych procesów kulturowych
właściwe jest rozumienie kultury jako znaczeń wytwarzanych,
przekształcanych, przekazywanych i ulegających kodyfikacji w
formach symbolicznych za pośrednictwem interakcji i relacji
społecznych. Kultura nie tyle jest własnością grup, czy sferą
niezmiennych wartości, co polega na procesach tworzenia znaczeń
i wartościowań. Analizowane będą semiotyczne podstawy tak
pojętych zjawisk kulturowych. Kategorie analityczne odnoszone są
do badań współczesnych zmian kulturowych.Przedyskutowana
zostanie koncepcja kultury jako repertuaru umożliwiającego
konstruowanie działań, tożsamości i kontroli. Współczesne analizy
praktyk i dyskursów kulturowych zakładają interakcje symboliczne,
wielość znaczeń, ich negocjowanie i tłumaczenia przez aktorów
społecznych. Przedstawione zostaną symboliczne podstawy
procesów kulturowych. Współczesna socjologia kulturowa
przewartościowuje integracyjną koncepcję kultury na rzecz
kulturowego stawania się. Przedyskutowane zostaną koncepcje
socjologów kulturowych, kulturowa odmiana teorii sieci, koncepcje
powstałe na gruncie antropologii symbolicznej oraz na gruncie
semiotyki kultury. Analizie poddana zostanie koncepcja pamięci
kulturowej oraz trauma jako zjawisko kulturowe. Omawiane będą
zagadnienia kultury i władzy, granic symbolicznych i polityki
symbolicznej. Analizowane kategorie teoretyczne odnoszone będą
do badań współczesnych przemian kulturowych. Z przyjętej
perspektywy socjologii kulturowej jako socjologii symbolicznej
przedstawione zostaną wybrane procesy: formowanie wspólnot
kulturowych i subkultur, kulturowy wymiar tożsamości
narodowych i integracji europejskiej oraz globalizacja kulturowa z
uwzględnieniem oddziaływania Internetu na kulturę. Ukazane
zostanie znaczenie wiedzy kulturowej w procesach zmian
kulturowych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
K_W01 zna i rozumie podstawowe pojęcia socjologii kulturowej
K_W03 ma świadomość istnienia sporów teoretycznych i
metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii,
jest refleksyjny i krytyczny wobec różnych stanowisk
K_W10 posiada pogłębioną wiedzę o zróżnicowaniu
kulturowym i jego przemianach, tożsamości kulturowej,
interakcji i komunikacji międzykulturowej
K_W22 posiada pogłębioną wiedzę na temat procesów
leżących u podstaw stabilności i zmiany społecznej, a także
jest refleksyjny i krytyczny w ich interpretacji
K_W25 posiada pogłębioną wiedzę o historii dyscypliny i jej
twórcach, w tym pogłębioną wiedzę o koncepcjach
socjologów polskich
K_W26 posiada pogłębioną wiedzę na temat założeń i
twierdzeń wybranych historycznych i współczesnych teorii
socjologicznych
K_U16 umie zinterpretować rolę kultury w funkcjonowaniu
jednostki i społeczeństwa
K_K13 jest otwarty na różne perspektywy teoretyczne i
metodologiczne badań społecznych
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny (3 zagadnienia w zestawie pytań) – lista
zagadnień egzaminacyjnych zostanie wcześniej przedstawiona.
Wymagane jest wysłuchanie wykładów i znajomość treści lektur.
Literatura
Alexander Jeffrey C., Znaczenia społeczne. Studia z socjologii
kulturowej, Kraków 2011: Nomos. a - s. 99-116; b – s. 195-221;
c – s. 307-322; d – s. 437-446.
2. Archer Margaret S., Kultura i sprawczość. Miejsce kultury w
teorii społecznej, Warszawa 2019: Narodowe Centrum Kultury
(rodział I).
3. Bauman, Zygmunt, Kultura jako praxis, Warszawa 2012;
Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 89-163.
4. Bourdieu Pierre, Szkic teorii praktyki, Kętyt 2007,
Wydawnictwo Marek Derewiecki, s. 265-286.
5. Griswold, Wendy, Socjologia kultury. Kultury i społeczeństwa
w zmieniającym się świecie, Warszawa 2013, Wydawnictwo
Naukowe PWN, a – s. 31-51; b – s. 193-218.
6. Hałas Elżbieta, Przez pryzmat kultury. Dylematy badań nad
współczesnością, Warszawa 2015, Wydawnictwa
Uniwersytetu Warszawskiego s. 161-171.
7. Joas Hans, Klaus Wiegandt (red.), Kulturowe wartości Europy,
Warszawa 2012, Wydawnictwo IFiS PAN, s. 11-33.
8. White, Harrison C., Tożsamość i kontrola. Jak wyłaniają się
formacje społeczne, Kraków 2011, Zakład Wydawniczy Nomos,
s. 79-124.
9. Znaniecki F., Nauki o kulturze. Narodziny i rozwój, Warszawa
1971, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 453-468.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: