Modernizm amerykański i transatlantycki 3301-LA236
Historycy wskazują wiele dzieł sztuki, utworów muzycznych i tekstów literackich, które można uznać za dosłowną lub symboliczną inaugurację ruchu modernistycznego. Rozpatrzymy kilka z nich, zaczynając od inspirowanych sztuką afrykańską obrazów i rzeźb Pabla Picassa oraz wpływem, jaki jego twórczość wywarła na kubistyczną metodę pisarską Gertrudy Stein. Nie mniej istotne dla naszych rozważań będą odkrycia archeologiczne i etnograficzne, które w połączeniu z witalistyczną filozofią Bergsona i Nietzschego stanowiły naukowy grunt dla literackich eksperymentów T.S.Eliota, Ernesta Hemingwaya i Henry’ego Millera. Rosnąca popularność wczesnych form jazzu skierowała uwagę modernistów na jego źródła w szeroko rozumianej kulturze afrykańskiej i karaibskiej, i odegrała niemałą rolę w rozkwicie afro-amerykańskiej literatury w okresie międzywojennym (Harlem Renaissance). To zagadnienie omówimy na przykładach prozy i poezji Nelli Larsen i Langstona Hughesa. Jednocześnie zajmiemy się kwestiami płci kulturowej oraz tożsamości rasowej i etnicznej.
Znany głównie jako zjawisko europejskie Dadaizm miał również wcielenie nowojorskie. W kręgu tamtejszej awangardy znaleźli się Marcel Duchamp, Francis Picabia i Man Ray, a także Wallace Stevens i William Carlos Williams. Ważną postacią była Angielka Mina Loy, która dzięki wcześniejszej zażyłości z włoskimi futurystami rozumiała, jak technologicznie pojęty witalizm może iść w parze z programowym mizoginizmem. Przyjrzymy się uważnie jej poematom oraz „Manifestowi feministycznemu”, i dla porównania, „Manifestowi futurystycznemu” Marinettiego.
W następnych dwóch dekadach amerykańscy pisarze i artyści często przenosili się do Paryża i opisywali odmienność tamtejszej kultury w prozie i poezji; omówimy to na przykładzie powieści Henry'ego Millera "Zwrotnik raka". Do USA przybywali zaś twórcy i myśliciele europejscy, uciekający przed nazizmem. Zajmiemy się poezją W.H.Audena z tamtego okresu, już wtedy wywierającą znaczący wpływ na awangardowych poetów amerykańskich. Lecz najpierw omówimy reakcje pisarzy na szerzący się w Europie totalitaryzm, reakcje dla których najsilniejszym bodźcem była wojna domowa w Hiszpanii. W związku z nią zajmiemy się powieścią Ernesta Hemingwaya "Komu bije dzwon" oraz "Pieśniami" Pounda z lat 1930-ych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
zdalnie
Efekty kształcenia
Student:
- staje się świadomy złożoności i pluralizmu kultur, poznaje kody kultury determinujące kontakty międzykulturowe, oraz zdobywa wiedzę o strukturalnych i instytucjonalnych uwarunkowaniach kultury, zwłaszcza w kontekście krajów obszaru języka angielskiego
- umie przedstawić zdobytą wiedzę w sposób logiczny i klarowny w formie pisemnej i ustnej
- potrafi docenić różnorodność opinii zawartych w lekturach oraz przedstawionych w dyskusjach i wykorzystać je jako źródło inspiracji
- cechuje się tolerancją wobec inności, odnosi się z szacunkiem do odmiennych zachowań kulturowych, a także do odmiennych poglądów jednostkowych
- Podczas dyskusji na zajęciach studenci nabywają umiejętności wyrażania myśli jasno, spójnie, logicznie i precyzyjnie, językiem poprawnym gramatycznie, fonetycznie i pod względem słownictwa
Kształcenie językowe na poziomie minimum B2+.
Kryteria oceniania
Obecność i aktywność na zajęciach: liczba dopuszczalnych nieobecności: 3; Zaliczenie: w trybie stacjonarnym - egzamin końcowy pisemny. Zaliczenie poprawkowe: egzamin pisemny. Forma i kryteria zaliczenia przedmiotu mogą ulec zmianie w zależności od sytuacji epidemicznej. Równoważne warunki zaliczenia zostaną ustalone zgodnie z wytycznymi obowiązującymi na Uniwersytecie Warszawskim, w porozumieniu z uczestnikami zajęć.
Literatura
Henry Miller, Tropic of Cancer (fragmenty)
Ernest Hemingway, For Whom the Bell Tolls
Nella Larsen, Passing
Gertrude Stein, Melanctha (fragmenty)
Wybrane wiersze i szkice: Langston Hughes, Mina Loy, Ezra Pound, H.D., Wallace Stevens, William Carlos Williams, Tristan Tzara, Andre Breton, Gertrude Stein, W.H.Auden, Filippo Tomasso Marinetti
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: