Przedmiot fakultatywny: Dzieje chrześcijaństwa na Litwie 3224-PRZEDF31
W ramach zajęć omawiane są następujące zagadnienia:
1. Początki chrystianizacji na ziemiach litewskich.
2. Chrzest i koronacja Mendoga.
3. Przenikanie katolicyzmu i prawosławia w Wielkim Księstwie Litewskim za panowania Giedymina.
4. Zakon Krzyżacki i jego walki z Bałtami.
5. Uwarunkowania przyjęcia chrztu z rąk Polski przez Jagiełłę.
6. Przebieg chrystianizacji WKL: diecezje, zakony, klasztory.
7. Reformacja na Litwie.
8. Unia brzeska i jej znaczenia dla ludności WKL.
9. Działalność jezuitów i powstanie Kolegium Wileńskiego.
10. Działalność wydawnicza zakonu bazylianów.
11. Przebieg kontrreformacji w WKL.
12. Losy Kościołów w okresie zaborów.
13. Świadomość narodowa i religijna (pod koniec XIX w. i w I poł. XX w.).
14. Prześladowania religijne w okresie II wojny światowej i po 1945 roku.
15. Kościół we współczesnej Litwie.
Nakład pracy studenta:
Uczestnictwo w zajęciach w sali – 30 godzin (1 ECTS)
Przygotowanie do zaliczenia ustnego – 30 godzin (1 ECTS)
Efekty kształcenia
Student po ukończeniu zajęć:
[Wiedza:]
1) zna i rozumie w podstawowym stopniu dzieje chrześcijaństwa na Litwie oraz zagadnienia, pojęcia i koncepcje historyczne wiążące je z Europą Środkowo-Wschodnią jako regionem, ze szczególnym uwzględnieniem procesów i zjawisk kulturowych w kontekście przemian społecznych i politycznych (K1_W04; Odniesienie do P6S_WG Zakres i głębia, P6S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)
2) zna i rozumie w podstawowym stopniu zagadnienia dotyczące kształtowania się relacji narodowościowych i religijnych, społeczno-politycznych i gospodarczych w Europie Środkowo-Wschodniej (K1_W06; Odniesienie do P6S_WG Zakres i głębia, P6S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)
[Umiejętności:]
3) potrafi wyszukać, selekcjonować, analizować i wykorzystywać potrzebne mu informacje z różnych źródeł (K1_U01; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)
4) potrafi rozwijać swoje umiejętności badawcze, samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego; umiejętnie formułować myśli, prezentować wyniki badań w postaci wypowiedzi ustnej lub pisemnej (różnego typu) (K1_U03; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)
5) potrafi odwołując się do zdobytej wiedzy teoretycznej i praktycznej wykorzystać ją w typowych wypowiedziach profesjonalnych dotyczących dziejów chrześcijaństwa na Litwie, a także jego specyfiki w kontekście globalnym, logicznie je konstruować, odwołując się do stanowisk innych uczestników tych sytuacji komunikacyjnych (K1_U06; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)
[Kompetencje społeczne:]
6) jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy, ciągłego dokształcania się i uzupełniania zdobytej wiedzy (K1_K01; Odniesienie do P6S_KK)
7) jest gotów do uczestniczenia w życiu kulturalnym i korzystania z jego różnorodnych form (K1_K05; Odniesienie do P6S_KR)
Kryteria oceniania
Warunek dopuszczenia do dopuszczenia do egzaminu: obecność na zajęciach (zgodnie z Regulaminem Studiów na UW). Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu usprawiedliwienia decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Jeśli liczba nieobecności przekroczy dopuszczalną, student powinien zwrócić się do wykładowcy z prośbą o wyznaczenie formy zaliczenia materiału z zajęć.
Nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach w wyznaczonym terminie powodują utratę I terminu zaliczenia. Student ma prawo zaliczyć nieobecności i podejść do egzaminu w terminie poprawkowym.
Zajęcia prowadzone będą w formie dyskusji na temat zadanych lektur lub materiału zaprezentowanego przez prowadzącego w formie prezentacji. Aktywny udział w dyskusji oznacza merytoryczne uczestnictwo w dyskusji podczas co najmniej 50% zajęć.
Przewidziana jest także praca pisemna (3-6 s.) lub prezentacja na temat zadany przez prowadzącego. Ostateczny termin składania pracy pisemnej stanowi data wyznaczona przez prowadzącego na pierwszych lub drugich zajęciach. Osoby nieobecne na tych zajęciach zobowiązane są do zasięgnięcia informacji u prowadzącego zajęcia.
Egzamin obejmie wiedzę z materiału omawianego na zajęciach w czasie semestru i obejmie jedno pytanie losowane z materiału omawianego na zajęciach oraz jedno z wybranej lektury. Na końcową ocenę składają się:
Aktywny i merytoryczny udział w zajęciach (10%).
Praca pisemna lub prezentacja na temat wyznaczony przez prowadzącego zajęcia (10%).
Egzamin ustny (80%). Wyczerpująca odpowiedź na pytanie = 40%, częściowa = 20%.
Skala ocen:
0%-49% - 2
50%-60% - 3
61%-70% - 3+
71%-80% - 4
81%-90% - 4+
91%-100% - 5
Dodatkowa wiedza - 5+
Literatura
Katarzyna Błachowska, Wiele historii jednego państwa. Obraz dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego do 1569 roku w ujęciu historyków polskich, rosyjskich, ukraińskich, litewskich i białoruskich w XIX wieku, Warszawa 2009.
Grzegorz Błaszczyk, Litwa współczesna, Warszawa-Poznań 1992.
Urszula Borkowska OSU, Dynastia Jagiellonów w Polsce, Warszawa 2012.
Tadeusz Bujnicki, W Wielkim Księstwie Litewskim i w Wilnie, Warszawa 2010.
Maria Kałamajska-Saeed, Ostra Brama w Wilnie, Warszawa 1990.
Ks. Stanisław Koczwara, Z głębi dziejów polsko-litewskich. Iš Lenkijos-Lietuvos gelmių, Wilno-Sandomierz 2012.
Lidia Korczak, Litwa. Przechowana tożsamość, Kraków 1998.
Piotr Łossowski, Po tej i tamtej stronie Niemna. Stosunki polsko-litewskie 1883-1939, Warszawa 1995.
Piotr Łossowski, Litwa, Warszawa 2001.
Piotr Łossowski, Stosunki polsko-litewskie 1921-1939, Warszawa 1997.
Jerzy Ochmański, Historia Litwy, Warszawa 1990.
Piotr Popiński, Robert Hirsch, Dawne Wilno na pocztówce, Gdańsk 1998.
Pozostawione historii. Litwini o Polsce i Polakach, pod red. Katarzyny Korzeniewskiej i Vladasa Sirutavičiusa, Kraków 1999.
Wilno pielgrzymkowe. Przewodnik śladami Świętych i Błogosławionych, oprac. Czesława Paczkowska, Wilno 2002.
Henryk Wisner, Litwa. Dzieje państwa i narodu, Warszawa 1999.
Wyższe uczelnie polskie na Ziemiach Wschodnich Rzeczypospolitej, red. J. Marcinkiewicz, Londyn 1989
oraz inne publikacje podane na zajęciach.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: