Wiedza o języku 3224-D2WOJ
Celem kursu jest przedstawienie zagadnień związanych z rozwojem i funkcjonowaniem języka, będącego istotnym elementem kultury, ukazanie go nie
tylko jako narzędzia komunikacji, poznania i interpretacji świata, ale również narzędzia oddziaływania na ludzi oraz kształtującego rzeczywistość.
Zakres tematyczny przedmiotu:
1. Językoznawstwo jako dyscyplina naukowa. Miejsce języka wśród innych systemów znakowych.
2. Początek badań nad językiem – starożytne Indie, Grecja i Rzym.
3. Wybrane koncepcje języka: młodogramatycy, szkoła praska, strukturalistyczna,
generatywno-transformacyjna i kognitywistyczna.
4. Język jako system znaków. Pojęcie znaku. Klasyfikacja znaków: znaki naturalne i konwencjonalne.
5. Terminologia - rola i cechy terminów. Zasady poprawnego tworzenia terminów naukowych i zawodowych. Pojęcie intelektualizacji języka literackiego i potocznego.
6. Funkcje języka w życiu społecznym. Co to jest kultura języka. Kody językowe.
7. Językowy obraz świata. Frazeologia.
8. Etyka słowa: manipulacja językowa, nowomowa. Pojęcie antropologii stosowanej.
9. Pojęcie poprawności politycznej w języku, kategorie płci.
10. Rola kontekstu – język w komunikacji. Język mediów. Zapożyczenia. Językowe.
11. Zjawisko kontaktów językowych.
Nakład pracy studenta:
Uczestnictwo w zajęciach w sali i przygotowanie do zajęć– 30 godzin (1 ECTS)
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
W odniesieniu do specjalnościowych efektów kształcenia po ukończeniu kursu student:
1) posiada wiedzę na temat historii badań językoznawczych, wybranych koncepcji języka, opisuje związki językoznawstwa z innymi dyscyplinami naukowymi, ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach współczesnych badań o języku (S1_W01, odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_W03, K1_W04);
2) zna podstawową terminologię językoznawczą. Zna specyfikę językoznawstwa jako dziedziny nauk humanistycznych (S1_W02, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_W01, K1_W03, K1_W04);
3) potrafi scharakteryzować przedmiot, cele i metody głównych dziedzin nauki o języku; wskazać podstawowe typy metod badawczych i określić istotne ich cechy; posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu językoznawstwa (S1_U02, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_U04, K1_U06);
4) doskonali umiejętność korzystania z różnych typów słowników oraz innych źródeł wiedzy; potrafi formułować i wyrażać własne poglądy (S1_U03, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_U02, K1_U03);
5) potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę o języku w różnych sytuacjach w życiu profesjonalnym i codziennym (S1_U08, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_U06, K1_U07, K1_U08);
6) ma świadomość odpowiedzialności za dziedzictwo kultury, jakim jest język (zarówno w odniesieniu do ojczystego języka narodowego, jak również wszystkich języków) oraz wykazuje zainteresowanie językiem jako narzędziem społecznego porozumiewania się (S1_K01, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_K05);
7) rozumie potrzebę ciągłego dokształcenia się i uzupełniania zdobytej wiedzy (S1_K04, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_K01, K1_K02).
Kryteria oceniania
Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia przedmiotu jest obowiązkowa obecność na zajęciach zgodnie z Regulaminem studiów na WLS.
Zajęcia prowadzone będą w formie dyskusji na temat zadanych lektur lub materiału zaprezentowanego przez prowadzącego w formie prezentacji.
Praca grupowa
Praca indywidualna z opiekunem
Na końcową ocenę składają się:
Aktywny i merytoryczny udział w zajęciach (70%).
Prezentacja na temat wyznaczony przez prowadzącego zajęcia (30%).
Skala ocen:
0%-49% - 2
50%-60% - 3
61%-70% - 3,5
71%-80% - 4
81%-90% - 4,5
91%-100% - 5
Dodatkowa wiedza – 5,5
Literatura
Wskazane przez prowadzącego rozdziały z następujących pozycji:
Grzegorczykowa, R., 2007, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa.
Milewski T., 1976, Językoznawstwo, Warszawa.
Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, 1993.
Heinz A., 1978, Dzieje językoznawstwa w zarysie.
Bartmiński J., 2006, Językowe podstawy obrazu świata.
Anusiewicz J., 1994, Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki., Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Johnson M.; Lakoff G., 1988, Metafory w naszym życiu.
Nowosad-Bakalarczyk M., 2018, Płeć a rodzaj gramatyczny we współczesnej polszczyźnie.
Bugajski M., 2006, Język w komunikowaniu.
Głowiński M. (red.), 1980, Język i społeczeństwo.
Ajdukiewicz K., 1985, Język i poznanie.
Lukszyn J., Zmarzer W., 2001, Teoretyczne podstawy terminologii, Wydział Lingwistyki Stosowanej i Filologii Wschodniosłowiańskich, Uniwersytet Warszawski.
Skowronek B., Horyń E., Walecka-Rynduch A. (red.), 2015, Język a media: zjawiska komunikacyjne we współczesnych mediach.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: