Teoria i praktyka przekładu białorusko-polskiego 3221-S2-0BP21A
Znaczna część zajęć dotyczyć będzie współczesnych teorii przekładowych i głównych kierunków badań nad tłumaczeniami. Podczas zajęć zaprezentowane zostaną kierunki lingwistyczne, formalistyczne, hermeneutyczne, psycholingwistyczne i inne oraz omówione główne szkoły przekładu. Zdobytą w toku zajęć wiedzę studenci konfrontować będą z wybranymi fragmentami tekstów z zakresu teorii tłumaczenia oraz ewaluować w toku dyskusji ich znaczenie. Druga część zajęć poświęcona będzie białoruskim tendencjom przekładoznawczym – studenci poznają główne szkoły, najważniejszych tłumaczy oraz historię największych przedsięwzięć translatologicznych białorusko-polskich. Część zajęć poświęcona będzie także białoruskim przekładom literatury polskiej – na tle konkretnych tłumaczeń pokazane zostaną główne tendencje w aktywności tego typu i rozważone ich przyczyny.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
1. WIEDZA:
- prezentuje pogłębioną znajomość specyfiki metodologicznej i przedmiotowej oraz terminologię wykorzystywaną w badaniach językoznawczych i literaturoznawczych na poziomie rozszerzonym
- zna główne teorie badań literaturoznawczych i językoznawczych oraz filologiczne metodologie badawcze
- definiuje podstawowe kierunki badań białorutenistycznych
- posiada wiedzę w zakresie procesu kształtowania się języka literackiego na Białorusi
- rozumie terytorialne uwarunkowania procesu zróżnicowania języka białoruskiego
- prezentuje pogłębioną znajomość specyfiki metodologicznej i przedmiotowej oraz terminologię wykorzystywaną w badaniach translatologicznych
- zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej
2. UMIEJĘTNOŚCI:
- potrafi wykorzystywać rozszerzone terminy lingwistyczne w procesie analizy zjawisk językowych
- potrafi wykorzystywać rozszerzone terminy translatologiczne w procesie analizy przekładów z języka polskiego na białoruski i z białoruskiego na polski
- potrafi przygotowywać samodzielne analizy przekładów z języka polskiego na białoruski i z białoruskiego na polski uwzględniając i konfrontując ze sobą wyniki najnowszych badań w tej dziedzinie
- potrafi ocenić znaczenie poszczególnych tłumaczy z języka białoruskiego na polski i polskiego na białoruski w kontekście ich oddziaływania na proces polsko-białoruskiej wymiany kulturowej
- potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać swoje umiejętności badawcze oraz zdolności przydatne w przyszłej karierze zawodowej
3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
Kryteria oceniania
O zaliczeniu przedmiotu decyduje aktywność studenta podczas zajęć (umiejętność analitycznego przedstawienia treści omawianych artykułów teoretycznych, komentowania czytanych tekstów, wykrywania problemów badawczych). Ocena końcowa przyznawana jest na podstawie testu pisemnego, obejmującego poruszaną na zajęciach tematykę.
Literatura
1.E. Balcerzan, Tłumaczenie poetyckie wśród kontekstów historyczno-literackich, [w:] Prace z poetyki…, red. R.M. Majenowa, J. Sławiński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1968.
2.E. Balcerzan, Kręgi wtajemniczenia – czytelnik, badacz, tłumacz, pisarz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1982.
3.S. Barańczak, Ocalone w tłumaczeniu, a5, Poznań 1992
4.P. Bukowski, M. Heydel, Współczesne teorie przekładu, Znak, Kraków 2009
5.R. Jakobson, O językoznawczych aspektach przekładu, [w:] W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1989
6.Komparatystyka literacka a przekład, red. P. Fast, K. Żemła, Śląsk, Katowice 2000
7.M. Krysztofiak, Przekład literacki we współczesnej translatoryce, Wydaw. Naukowe UAM, Poznań 1996
8.A. Legeżyńska, Tłumacz i jego kompetencje autorskie: na materiale powojennych tłumaczeń poezji A. Puszkina, W. Majakowskiego, I. Kryłowa i A. Błoka, PWN, Warszawa 1999
9.Przekład literacki. Teoria – Historia – Współczesność, red. A. Nowicka-Jeżowa i D. Knysz-Tomaszewska, PWN, Warszawa 1997
10.G. Steiner, Po wieży Babel: problemy języka i przekładu, Universitas, Kraków 2000.
11.J. Pieńkoś, Przekład i tłumacz we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993
12.A. Pisarska, T. Tomaszkiewicz, Współczesne tendencje przekładoznawcze, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1998
13.A. Czarota, Teoryja i praktyka mastackaha perakladu, Beldzjarżuniversitet, Mińsk 2010
14.L.K. Łatyszev, A.L. Semenov, Perevod: teoria, praktika i metodika prepodavanija, AKADEMA, Moskwa 2003
15.V.S. Modestov, Chudożestvennyj perevod. Istoria, teoria, praktika, Izdatelstvo Literaturnogo instituta im. A.M. Gorkogo, Moskwa 2006
16.G. Rahoisza, Problemy perevoda s blizkorodstvennych jazykov, BGU, Mińsk 1980
Słowniki
1.Białorusko-polski słownik, pod redakcją T. Chylak-Schroeder, J. Głuszkowskiej-Babickiej, T. Jasińskiej-Sochy, Warszawa 2012
2.J.V. Vołkava, V.L. Aviława, Polska-belaruski slounik, Belaruskaja encyklapedyja, Mińsk 2005
3.S.M. Szwedau, Slounik sinonimau belaruskaj movy, Suczasnaje slova, Mińsk 2004
4.Tlumaczalny slounik belaruskaj litaraturnaj movy, Belaruskaja encyklapedyja im. Petrusia Brouki, Minsk 2002
5.Czalavek. Tematyczny slounik, Belaruskaja navuka, Mińsk 2006
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: