Egzamin - Blok tematyczny: Społeczeństwo w dobie przemian 3104-SMZ1EBTSWDP
Wykład dotyczyć będzie dziejów społeczno-politycznych Polski w latach 1918-1989.Podczas wykładu przedstawiona zostanie ewolucja społeczno-polityczna i ustrojowa Polski w ciągu 70 lat. Pokazany zostanie system demokracji parlamentarnej ,powody przekształcenia w autorytaryzm lat 30-tych XX wieku. Wiele miejsca
poświęcone zostanie okresowi utraty niepodległości w czasie II wojny światowej i straszliwym następstwom tej wojny. Zwrócona zostanie uwaga na losy społeczeństwa polskiego i ewolucje ustrojowe mające miejsce w czasach PRL znajdującej się pod przemożnym wpływem Związku Sowieckiego
Wykład dotyczyć będzie życia społeczeństwa
najpierw w Wolnej Polsce
w latach 1918-1939.Zostanie obszernie
zanalizowana sytuacja społeczno-polityczna w
Polsce w okresie parlamentarnym(1918-1926).Wiele
miejsca zostanie poświęcone następstwom zamach
majowego w sferze politycznej społecznoustrojowej.
Podczas wykładu zanalizowane zostaną
skutki utraty niepodległości w 1939 roku,pokazana
zostania wielka wola narodu aby odbudować wolne
demokratyczne Państwo Polskie zniszczone w
barbarzyński sposób przez ościenne mocarstwa.
Podczas zajęć chcę prześledzić mechanizmy
politycznego, społecznego, gospodarczego
sowietyzowania Polski Omawiał będę sposoby
działań obozu komunistycznego który doprowadziły
do sterroryzowania mieszkańców Polski
spowodowania sfałszowania woli narodu dwukrotnie
głosującego przeciwko obozowi komunistycznemu
w 1946 r.(podczas referendum ludowego) i 1947 r.
(podczas wyborów do Sejmu Ustawodawczego) .
Efekty tych działań były dalekosiężne najpierw
budowano wzorując się na modelu sowieckim
1
fundamenty tzw.podstaw socjalizmu -stalinizacji
(lata 1948-1956),potem ,,małej stabilizacji'' (1956-
1970) ,wreszcie ,,przyspieszonego rozwoju'' (1970-
1980) mających się zaqkończyć zbudowaniem
,,rozwiniętego społeczeństwa socjalistycznego'' .
Wiele miejsca zostanie poświęcone roli Kościoła
Rzymsko-Katolickiego w życiu społeczeństwa
polskiego. W końcowej części zajmę się fenomenem
NSSZ ,,Solidarność'' oraz okolicznościami
odbudowy suwerennego ,parlamentarnego państwa
polskiego czyli III RP. Wykład
zostanie oparty głównie o archiwalną bazę
źródłową, .Podczas wykładu wykorzystane zostaną
badanie przeprowadzone w wielu archiwach i
bibliotekach polskich i zagranicznych.
7.Zakres tematów Pełny spis tematów kolejnych zajęć wraz z omawianymi
zagadnieniami i literaturą wymaganą na poszczególne
zajęcia.
(do 65 000 znaków).
Temat I :Powstanie II Rzeczpospolitej .Stosunek
społeczeństwa do walki o utrwalenie niepodległości
państwa. Funkcjonowanie polskiego systemu
parlamentarnego w okresie obowiązywania
Konstytucji z 17 marca 1921 r Mozaika polityczna
Polski :przywódcy ,programy partii zasięg wpływów w
społeczeństwie na wsi i w mieście. Mniejszości
narodowe .Przyczyny kryzysu systemu
parlamentarnego.(1918-1926)
Źródła:-Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku
lata 1918-1939.T.III wyd.II poszerzone. Wybór
tekstów źródłowych J.R.Szaflik .Pułtusk 2005
(Dokumenty z lat 1918-1926 a w szczególności tekst
Konstytucji z 1921 r nr dokumentu (dok)45 ,programy
partii politycznych nr dok 12,18,44,48,57.-Spór o
kształt demokracji i paralamentaryzmu w Polsce w
latach 1918-1926 .Wybór i opracowanie T.Nałęcz
warszawa 1994 s.112-118 (ND-R.Dmowski),165-175
(ChD S.Adamski )183-188,194-203
(PSL,,P''M.Rataj,W.Witos),209-216(NPR.K.Dagan )
245-248(PPS,A.Pragier)-A.Bełcikowska : Stronnictwa
i związki polityczne w Polsce . Charakterystyki,dane
historyczne,programy rezolucje organizacje partyjne,
prasa,przywódcy Warszawa 1925.
Literatura:-A.Ajnenkiel ,,Polskie konstytucje
''Warszawa 2000--M.M.Drozdowski:,,Reformy
2
W.Grabskiegodokonania i koszty w opinii
współczesnych Warszawa 1994-Gabinety II RP praca
zbiorowa J.Faryś, J.Pajewski szczecin- Poznań 1991
-J.Holzer :,,Mozaika II Rzeczpospolitej Warszawa
1074 -K.Kawalec,Spadkobiercy niepokornych Dzieje
polskiej myśli politycznej Wrocław 2000-
T.Nałęcz:,,Rządy Sejmu 1921-1926 Warszawa 1991.
Temat II. Przyczyn ,przebieg i następstwa Zamachu
majowego w Polsce 1926 roku. Centrolew. Walka o
zachowanie systemu demokracji parlamentarnej w
Polsce. Uwięzienie przywódców Centrolewu. Wybory
Brzeskie . Proces Brzeski,złamanie opozycji przez
obóz marszałka J. Piłsudskiego. Polska pod rządami
Konstytucji Kwietniowej,wprowadzenie
funkcjonowania autorytarnego systemu władzy.(1926-
1939)
Źródła:-Źródła do dziejów Polski XIX i XX wieku lata
1918-1939 T.III ...Dokumenty z lat 1926-1939
dotyczące życia politycznego ustroju państwa w
szczególność:dok.60,62,64,65,71,72,73,74,76,77,78,79,8
0,94 (Konstytucja Kwietniowa z 1935 r
. 95,97,98,100,101,104.-I.Matuszewski:,,Prawda o
Konstytucji Kwietniowej .New York 1945-O
przewrocie majowym 1926. Opinie świadków,Wyboru
dokonał ,wstępem opatrzył, E.Kozłowski.Warszawa
1984-Sprawa brzeska. Dokumenty i materiały
Opracował M.Leczyk Warszawa 1987
Literatura ;-Z.J.Hirsz :,,II RP, narodziny ,ustrój
konstytucyjny,zmierzch. Białystok 1994-A.Garlicki:,,Z
Sulejówka do Belwederu Warszawa 1990-Tenże:,,Pod
rządami marszałka'', Warszawa 1994-Tenże
J.Piłsudski (1867-1935'' Kraków 2008-P.Łossowski
:,,Polska w Europie i świecie 1918-1939.Warszawa
1990'' .-E.Kaszuba:,, System propagandy państwowej
obozu rządzacego w Polsce 1926-1939 .Toruń 2004-
S.Nowinowski :,,Prezydent I.Mościcki,''Warszawa
1994-J.Pajewski :,, Budowa II RP 1918-1926'',
Kraków 1994-J.Smoliński:,, Rządy J.Pilsudskiego w
latach 1926-1935.''.Studium prawne. Poznań 1985
Temat III Polskie Państwo na Uchodźstwie i w
Podziemiu w Kraju.Zasady obowiązywania
Konstytucji Kwietniowej podczas II wojny
światowej.Rola prezydenta Władysława Raczkiewicza
i jego współpraca z gen W.Sikorskim i
S.Mikołajczykiem. Działalność Rady Narodowej RP
na Emigracji-polskiego parlamentu .Od Głównej
Rady Politycznej do Rady Jedności Narodowej w
Podziemiu. Funkcjonowanie Delegatury Rządu na
3
Kraj, od 1944 r Krajowej Rady Ministrów. Powstanie
kolaboracyjnego Polskiego Komitetu Wyzwolenia
Narodowego w Moskwie w 1944 r. Zniszczenie
Polskiego Państwa Podziemnego w Kraju .Porwanie
Kierownictwa Państwa przez ZSRR .Następstwa
wycofania uznania dla Rządu RP na Uchodźstwie.
Powstanie TRJN z udziałem S. Mikołajczyka i jego
następstwa (1939-1945)
Źródła:Źródła do dziejów Polski w XIX i XX
wieku.Lata 1939-1945 t.IV część 1 i 2 Wybór tekstów
źródłowych :J.R.Szaflik, R.Turkowski Pułtusk 2000.
Literatura:
-M.M.Drozdowski:,,Władysław Raczkiewicz
.Prezydent RP'' .T.2 Warszawa 2002-
E.Duraczyński,R.Turkowski:,,O Polsce na
uchodźstwie.Rada Narodowa RP 1939-1945.Warszawa
1997-E.Duraczyński:,, Polska 1939-1945.Dzieje
polityczne.''Warszawa 1999
-P.Dzięciołowski „Parlament Polski Podziemnej''
.Warszawa 2004-E.Mcgilvary:,,A Military
Government in Exile .The Polish Government -inExile
1939-1945,a study of discontent''.London 2010
-W.Grabowski :,, Delegatura Rządu Rzeczypospolitej
Polskiej na Kraj 1940-1945 .''Warszawa 1995-
Operacja ,,Burza''i Powstanie Warszawskie 1944 Pod
red.K.Komorowskiego Warszawa 2002
-A.Zamoyski: ,,Padarewski'', Warszawa 1992
Temat IV:Przemiany społeczno-ustrojowe i polityczne
w Polsce po II wojnie światowej.Wizja Polski w świetle
programów obozu komunistycznego ,opozycji
demokratycznej i polskiego podziemia
antykomunistycznego.Walka o wolne wybory do
parlamentu.Rola Polskiego Stronnictwa Ludowego i
jego sojuszników w walce z terrorem
komunistycznym.Następstwa sfałszowanych
:referendum i wyborów do Sejmu
Ustawodawczego.Powołanie na Prezydenta
,,ludowej''RP B.Bieruta.Uchwalenie ,,Małej
Konstytucji , utrwalenie prosowieckiego systemu
władzy.(1945-1947)
1.Źródła:.Koniec Polskiego Państwa Podziemnego Łódź
19872..Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku t.IV
część I i t.IV część 2 lata 1939-1945 .Wybór tekstów
źródłowych J.R.Szaflik,R.Turkowski Pułtusk 2000 .3
Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku .Lata 1945-
1956 t.V Wybór tekstów źródłowych A.Koseski,
J.R.Szaflik,R.Turkowski Pułtusk 2003 4.Teczka
Specjalna Józefa W. Stalina. Raporty NKWD z Polski
(1944-1946,), Warszawa 1998.
4
.St. Mikołajczyk, Gwałt na Polsce, Warszawa 1984,
Rozdział VII, VIII, IX.
2. Literatura:T. Żenczykowski, Dramatyczny rok 1945,
Londyn 1982 .K. Leopold (A. Leinwald), Przywódcy
Polski podziemnej przez sądem moskiewskim, Warszawa
1989, J. Ślusarczyk, Stosunki polsko-radzieckie (1939-
1945), Warszawa 1991, K. Kersten, Jałta w polskiej
perspektywie, Warszawa 1990, Londyn 1989. K. Kersten,
Narodziny systemu władzy. Polska 1944-1948, Paryż 1986
i .M. Łatyński, Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat
czterdziestych, Londyn 1985A.Skrzypek Mechanizmy
uzależniania. Stosunki polsko-radzieckie 1944-
1957.Pułtusk 2002 J.Wrona :System partyjny w Polsce
1944-1950 Lublina 1996.A.Appelbaum: Za żelazną
kurtyną .Ujarzmienie Europy Wschodniej 1944-1956
warszawa 2013,B.Barnaszewski : PPR wobec
zalegalizowanych partii i stronnictw .warszawa
1996,M.Dockrill : The Cold War 1945-1962 London
1990,J.Drużyńska , S.M. Jankowski Ucieczki
specjalnego znaczenia Poznań 2011,A.Friszke
Opozycja demokratyczna w PRL Londyn 1994
.R.Habielski Polski Londyn Wrocław 2000,T.Kowalik
Spory o ustrój spoleczno-gospodarczy Polski 1944-
1948 Warszawa 1980 ,.A.Mazurkiewicz Dyplomacja
Stanów Zjednoczonych wobec wyborów w Polsce 1947
Warszawa 2007.M. Łatyński, Nie paść na kolana, Londyn
1985.4..J. Karpiński, Ustrój komunistyczny w Polsce,
Londyn 1985,S.Łach PSL w latach 1945-1947 Gdańsk
1995,T.Ochęduszko :Walka o suwerenność Polski 1945-
1948 Rzeszów 1993 ,A.Paczkowski Zdobycie władzy
1945-1947 warszawa 1994 Tenże S.Mikołajczyk
Warszawa 1994 ,Polityka Związku Sowieckiego wobec
państw Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1944-
1948 Warszawa 1998 ,A.Skrzypek Mechanizmy
uzależniania .Stosunki polsko-sowieckie 1944-1957
Pułtusk 2002 ,, R.Terlecki Dyktatura zdrady Kraków 1991
.Z.Woźniczka : Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość 1945-
1952 Warszawa 1991 , T.Wolsza Rząd RP na Obczyźnie
wobec wydarzeń w Kraju 1945-1950 Warszawa 1998 ,
J.Wrona System partyjny w Polsce 1944-1950 Lublin
1996:
Temat V: Uniformizacja społeczno-polityczna i
ustrojowa Polski w okresie stalinowskim.Powołanie
nowego systemu administracyjnego.Wizja Polski
socjalistycznej w świetle programu Polskiej
Zjednoczonej Partii Robotniczej z 1948 r.
Opracowanie i zatwierdzenie Konstytucji Polskiej
Rzeczpospolitej Ludowej w dniu 22 lipca 1952
r.Społeczeństwo wobec sowietyzacji Kraju.Przejawy
czynnego i biernego oporu. Znaczenie istnienia II
Wielkiej Emigracji na Zachodzie. Terror i
5
prześladowania uczestników i działaczy Polskiego
Państwa Podziemnego. Kryzys roku 1956.Zakres
uzyskanej autonomii w ramach bloku sowieckiego.
(1948-1956/1957)
1.Źródła:.1.Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku
lata 1945 -1956 Pułtusk 2003.
2. Literatura: A.Dobieszewski Kolektywizacja wsi
polskiej 1948-1956 Warszawa 1993,J.Eisler Siedmiu
wspaniałych .Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR
Warszawa 2014 Cz,Kozłowski Namiestnik Stalina
Warszawa 1993 ,R.Kupiecki Natchnienie milionów
.Kult J. Stalina w Polsce 1944-1953 Warszawa 1993
, ..K. Działocha, J. Trzciński, Zagadnienia
obowiązywania Konstytucji Marcowej w Polsce Ludowej
1945-1952, Warszawa 1976,
A.Palczak : Procesy stalinizacji w Polsce w latach 1947-
1956 Zabrze 1996 , R.Spałek Komuniści przeciwko
komunistom Warszawa 2014 ,
W. Ważniewski walka polityczna w kierownictwie PPR i
PZPR w latach 1944-1964 Toruń 1991,A. Werblan
Stalinizm w Polsce Warszawa 2006 ,
.J.Zarzeczny Koncepcje i kierunki zmian systemu
politycznego w Polsce w latach 1947-1959 WrocławJelenia
Góra 1995.2.Źrodła:1.Centrum władzy Protokoły
posiedzeń kierownictwa PZPR. Wybór z lat 1949-1970
Opracowali A.Dudek.A.Kochański ,K.Persak Warszawa
20002.Źródła do dziejów polski w XIX i XX wieku lata
1945-1956 Pułtusk 2003.Polska -ZSRR Struktury
podległości .Dokumenty KC WKP(B) Opracowali
G.Bordiugow ,A.Kochański G.Matwiejew ,A.Paczkowski
Warszawa 1995..Z. Błażyński, Mówi Józef Światło. Za
kulisami bezpieki i partii, Londyn 1985, cz. II, rozdz. VI i
VII, XVIII.8.J. Światło, Za kulisami bezpieki i partii,
Paryż 1954 .R.Turkowski ;Parlamentaryzm polski na
uchodźstwie 1945-1972 Warszawa 2001
6
.tenże:Parlamentaryzm polski na uchodźstwie 1972-1991
Warszawa 2002.
VI.Okres ,,Małej Stabilizacji''w PRL.Próby
wykorzystania wywalczonej autonomii w sferze życia
politycznego społeczno-kulturalnego,religijnego.Przejawy
zrzucenia zwierzchnictwa partii komunistycznej przez
koncesjonowany ruch ludowy,demokratyczny.Działalność
Koła ,,Znak'' w Sejmie PRL pod kierunkiem
J.Zawiejskiego.Rola Katolickich Klubów
Inteligencjil.Walka o tożsamość narodową i religijną
podczas obchodów 1000 rocznicy Chrztu Polski.Bunt
inteligencji -list 34 , studentów w Marcu 1968 r
przeciwko cenzurze,dominacji
sowieckiej,antysemityzmowi ekipy W.Gomułki.Kryzys
roku 1970 i jego następstwa.Ograniczenie autonomiidoktryna
L.Breżniewa i jej rzeczywiste funkcjonowanie w
polsce i krajach ościennych.(1956-1970).
1. Źródła:Centrum władzy. Protokoły posiedzeń
Kierownictwa PZPR .Wybór z lat 1949-1970
.Opr.A.Dudek, A.Kochański, K. Persak Warszawa
2000 ,Gomułka i inni. Dokumenty z archiwum KC PZPR
1948-1982.Wstep ,opracowanie i przypisy
J..Andrzejewski Londyn 1987,Historia XIX i XX wiek
.Źródła do dziejów Polski.Lata 1956-1980 .T.VI część 1
Wybór tekstów źródłowych. A.Koseski ,J.R.Szaflik
,R.Turkowski Pułtusk 2004 ,Kampania wyborcza i
wybory do sejmu 20 I 1957 Wybór, wstęp i opracowanie
P. Machcewicz warszawa 2000
2.Wspomnienia :A.Dziurawiec :Późny Gomułka ,wczesny
Gierek Warszawa 2009, W.Gomułka we
wspomnieniach .Wybór i opracowanie W.Horst,
J.Jakubowski,J.Paszta Lublin 1989,
Między realizmem a utopią. W. Gomułka we
wspomnieniach syna . R.Strzelecki-Gomułka, E. Syzdek
7
Warszawa 2003
3.Literatura :
,J.Eisler:Polski Rok 1968 Warszawa 2006 ,Tenże
Grudzień 1970 Warszawa 1995, A.Friszke Opozycja
polityczna w PRL Londyn 1994,
,K.Kersten :,,Polacy ,Żydzi ,komunizm. Anatomia
półprawd 1939-1968 .Warszawa 1992,
K.Karpiński Wykres gorączki. Polska pod rządami
komunistycznymi Lublin 2001 .H.Konopka : Religia w
szkołach Polski Ludowej Białystok 1997 Z. Landau
Polska Gomułki Warszawa 1995
, J.Lublin :Komuniści na wsi polskiej Kraków 1988
,P. Machcewicz; Władysław Gomułka Warszawa
1965,M.Mazur : Polityczne kampanie prasowe w okresie
rządów W.Gomułki Lublin 2004.P.Madajczyk :Na drodze
do pojednania .Wokół orędzia biskupów polskich do
biskupów niemieckich z 1965 Warszawa 1994,Milenium
czy Tysiąclecie pod red. B. Noszczaka Warszawa 2005
W.Roszkowski: Gospodarka.Wzrost i upadek systemu
nakazowo-rozdzielczego Warszawa 2008,R.Skobelski:
Polityka PRL wobec państw socjalistycznych w latach
1956-1970 Poznań 2010, A.Skrzypek : Mechanizmy
autonomii.Stosunki polsko-radzieckie 1956-1965 PułtuskWarszawa
2005,Tenże Mechanizmy
klientelizmu.Stosunki polsko-radzieckie 1965-1989
Pultusk-Warszawa 2008 D.Stola : Kampania
antysyjonistyczna w Polsce 1967-1968 Warszawa 2000
S.Stępka : Chłopi wobec wydarzeń politycznych w Polsce
(1956-1959)Warszawa 1999,E.Szpak : Mentalność
ludności wiejskiej .Studium zmian Warszawa 2013 A.
Wojtas :,,Myśl polityczna ZSL w latach 1949-1962 Toruń
1991. W.Ważniewski: Duch narodu. Represje wladz
panstwowych wobec patriotyczno-religijnej dzialalnosci
kosciola katolckiegow polsce 1945-1970 Warszawa 2014
8
Wł.Ważniewski:,,Walka polityczna w kierownictwie PPR
i PZPR 1944-1964 Toruń 2014 :
Z. Zieliński Kościół w Polsce 1944-2002 .Radom 2002.
J. Żaryn Kościół w PRL Warszawa 2004.
Temat VII-Życie społeczno-polityczne i przemiany
ustrojowe w okresie budowy ,,Drugiej Polski'' w cieniu
kapitalistycznej prosperity i odprężenia między
Wschodem a Zachodem przez ekipę E.Gierka. Zasadnicze
elementy tworzenia tzw.rozwiniętego społeczeństwa
socjalistycznego.Początki tworzenia ,,socjalistycznego
społeczeństwa konsumpcyjnego''.(motoryzacja,tv,cocacola,kultura
masowa).Przebudowa systemu ustroju
państwa.Zmiany administracyjne.Nowela Konstytucyjna
z 1976 r i jej następstwa. Powstanie opozycji
demokratycznej i wizji alternatywnego rozwoju Polski
.Początki tworzenia się samorządnego społeczeństwa
obywatelskiego. Poruszenie religijne z 1978 r,wybór
K.Wojtyły na papieża. Następstwa wizyty papieskiej z
1979 r..Przyczyny kryzysu społeczno-politycznego i
gospodarczego u schyłku epoki gierkowskiej.
(1970-1980).
1.Żródła pamiętnikarskie:,E.Gierek;,, Smak życia
.Pamiętniki'' Warszawa 1993,S.Gucwa Od Wici do
marszałka Sejmu Warszawa 1995 S.Kisielewski
Dzienniki Warszawa 1996,A.Dziurawiec:Późny
Gomułka ,wczesny Gierek Warszawa 2009,J.Kania
Marszałkowie i prezesi .Mówią D.Gałaj, S.Gucwa,
R.Malinowski,Warszawa 1992 ,Rolicki J. E.Gierek.
Przerwana dekada Warszawa 1990, Tenże E.Gierek.
Replika Warszawa 1990 ,M.F. Rakowski .Dzienniki
polityczne 1969- 1971,1972-1975, 1976-1978, 1979-1981
Warszawa 2001-2004,J. Tejchma Odszedł Gomułka
,przyszedł Gierek ,Notatki z lat 1971-1973 Toruń 2006
2.Źródła dokumentowe drukowane.:Źródła do dziejów
9
Polski w XIX i XX wieku lata 1956-1989 T.VI część 1 i 2
Wybór tekstów źródłowych A.Koseski, J.R.Szaflik,
R.Turkowski Pułtusk 2004 3.Literatura: A.Brzezicki
K.Burnetko, J.Skoczylas :Wałęsa -ludzie ,epoka
Warszawa 2005,P.Gajdziński Gierek człowiek z węgla.
Poznań 2014 D.Gowin :Wielki zwrot Ewolucja lewicy i
odrodzenie idei społeczeństwa obywatelskiego 1956-1976
Kraków 2013A M.Gilbert: Cold war Europe.The Politics
of a contested continent London
2015,J.Kaliński:Gospodarka w PRL warszawa 2012
A.Karpinski i zespól : Jak powstały i jak upadły zakłady
przemysłowe w Polsce Warszawa 2013 , A.Krajewski
Miedzy współpracą a oporem.Twórcy kultury wobec
systemu politycznego PRL (1975-1980) Warszawa
2004 .S.Kwiatkowski :W stanie wyższej konieczności
.Wojsko w stanie konfliktu społecznego w Polsce 1981-
1983 Toruń 2011,Łuczak Dekada polskich przemian.
Studium władzy i opozycji Warszawa 2010
,Partia komunistyczna w Polsce .Struktury,ludzie,
dokumentacja Pod red.D.Magiery Lublin -Radzyń
Podlaski 2012 ,PZPR jako machina władzy pod red.
D.Stoli, K.Persaka Warszawa 2012,
J.Rolicki : E.Gierek .Życie i narodziny legendy
Warszawa 2002,, J.Skodlarski :Przełomy polityczne w
Polsce Ludowej a rozwój ruchu ludowego i związkowego
Toruń, 2006 ,Władza w PRL .Ludzie i mechanizmy .pod
red. K.Rokickego, R.Spałka Warszawa 2011,
Temat VIII:Polski Sierpień 1980 r .Pokojowa reforma
systemu socjalistycznego. Postulaty strajkujących załóg
robotniczych w sferze politycznej społeczno-kulturalnej
,religijnej. Umowy Sierpniowo-Wrześniowe z 1980
r.Powstanie NSZZ,Solidarność''.Konfrontacja między
Obozem Solidarnościowym a Obozem Władzy. Zmiany
ustrojowe i odbudowa społeczeństwa obywatelskiego
1
.Przyczyny i przebieg stanu wojennego. Rola czynnika
sowieckiego w pacyfikacji Rewolucji Solidarnościowej.
Następstwa śmierci L.Breżniewa i kontynuatorów jego
polityki dla ZSRR i krajów obozu socjalistycznego w tym
i PRL. Polska droga do odzyskania suwerenności po
przejęciu władzy przez M.Gorbaczowa.Kruszenie się
systemu realnego socjalizmu..,,Okrągły Stół'' i jego
ustalenia w sferze politycznej ,ustrojowej
samoorganizacji się społeczeństwa .narodziny III RP.
(1980-1989)
Źródła:-Żródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku .
lata 1956-1989 T.VI część II Wybór dokumentów
A.Koseski,J.R.Szaflik, R.Turkowski .Pułtusk 2004
.-W.Giełżynski L.Stefański ;,,Gdańsk ,Sierpień 80'',
Warszawa 1981- ,,W stanie wojennym .Zbiorowy
dziennik stanu wojennego'',Warszawa 2014-L.Wałęsa
:,,Droga nadziei''. Kraków 2006-L.wałęsa :,,Droga do
wolności. 1985-1990. Warszawa 1991.
Literatura;
-T,G. Ash:,, Polska rewolucja .Solidarność 1980-1982.
Warszawa 1988-A.Friszke:,,Rewolucja Solidarności
1980-1981 Kraków 2014-
A.Garlicki:,,Karuzela''Warszawa 2003-L. Geninnazi :,,
Czerwona Atlantyda.Upadek komunizmu w Europie
Wschodniej .'' Kraków 2014-J.Holzer :Polska 1980-
1981.Warszawa 1995-J.Holzer ,J.Leski : ,,Solidarność w
podziemiu''. Łódź1990-P.Kowal, M.Cieślik :,,
Jaruzelski .Życie paradoksalne'' Kraków 2015-
A.Łuczak: ,,Dekada polskich przemian. Studium władzy i
opozycji'', Warszawa 2010M.Marody :,,Długi finał''
Warszawa 1995-P.Semka:,,Za a nawet przeciw. Zagadka
L.Wałęsy. Kraków 2013.-J.Skórzyński
:,,Zadra. Biografia
L.Wałęsy''Gdańsk 2009.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Należy zamieścić opis zakładanych efektów uczenia się:
wiedzy, umiejętności i innych kompetencji, które student
nabywa poprzez realizację zajęć, np.:
„Po zaliczeniu bloku/specjalizacji student:– analizuje
dokumenty z zakresu najnowszych dziejów Polski o
różnorodnym charakterze. W szczególności będzie
potrafił rozszyfrowywać kod językowy dokumentów z
czasów II RP ,okresu II wojny światowej,czasów PRL, a
także Obozu Niepodległościowego w Kraju i na
Emigracji na Zachodzie
– rozpoznaje główne postacie tego okresu ,zdobywa
wiedzę o geografii politycznej okresu II RP w czasie II
wojny światowej kiedy w Kraju istniało Polskie Państwo
Podziemne a na uchodźstwie Rząd Polski
- przyswoi sobie dzieje PRL a w szczególności specyfikę
życia codziennego,politycznego religijnego tamtych
czasów
- uzmysławia sobie uwarunkowania geopolityczne Polski
przedwojennej ,atmosferę życia na krawędzi wojny i
1
pokoju w Polsce
uzmysłowi sobie jakim dobrodziejstwem było istnienie
Niepodległej,Demokratycznej,Wolnej Polski w latach
1918-1939 ,oraz jakim nieszczęściem była II wojna
światowa dla narodu
-zapozna się ze skalę inwigilacji i sowietyzacji
społeczeństwa polskiego w okresie stalinowskim i
czasach realnego socjalizmu
– wyjaśnić potrafi przyczyny położenia społecznopolitycznego
,gospodarczego,militarnego Polski w tym
okresie, zjawisko masowej współpracy ludzi z nowym
reżymem ,obecności milionów ludzi w szeregach partii
,stronnictw,związkach zawodowych,powody ostrożnej
działalności Kościoła Rzymsko-Katolickiego .
-Dostrzegać będzie skalę terroru w Polsce a także rolę i
determinacje długodystansowej walki o Niepodległości i
Suwerenność prowadzoną w tym okresie przez Polskie
Uchodźstwo Niepodległościowe ,Kościół RzymskoKatolicki
i Opozycje Demokratyczna w Kraju ”.
Kryteria oceniania
Metody i kryteria oceniania osiągniętych efektów uczenia się zdefiniowanych dla danych zajęć. Należy wskazać co jest warunkiem zaliczenia zajęć .Obowiązuje obecność na zajęciach,aktywne uczestnictwo w dyskusji,zadawania pytań Warunkiem zaliczenia jest napisanie pozytywnie test z wykładu .
Literatura
SYNTEZY DOTYCZĄCE
EPOKI1
:1.W. Bonusiak, Historia Polski (1944-1989),Rzeszów 2007.2.T. Judt: Postwar. A History of Europe Since 1945, London 2005,3R.F. Staar: Poland 1944-1962.The sovietization of a Captive people. Louisiana State University Press. 1962, .3.A. Kemp-Welch: Poland under Comunism. A Cold War History, Cambridge 2008
1
1
(wydanie w j.polskim)4.J. Karpiński, Wykres gorączki.
Polska pod rządami komunistycznymi, Lublin 2001 .5.P. Buhler, Polska – droga do wolności 1939-1989, Warszawa 1999.6.,A. Paczkowski, Pół wieków dziejów
Polski 1939-1989, Warszawa 1995..Wielka Historia Polski, t. V, cz.I II; Od II do III RP (1918-2001), A.L. Sowa, Warszawa 2003..Polska 1944/45-1989. Historycy o
badaniach dziejów Polski ludowej. Ankieta. Studia i Materiały Nr 8, Warszawa 2008
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: