- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Wielkie rozczarowanie. Geneza Rewolucji Solidarności. 3104-M3K1-WRMZ-OG
Cykl otworzą rozważania o naturze i rozumieniu pojęcia rewolucji. Czy można mówić, że wydarzenia lat 1980-1981 były Polską rewolucją? Drugi z wykładów poświęcony będzie znaczeniu pamięci, nawykom rewolucyjnym dla genezy rewolucji. Będzie to opowieść o pamięci wcześniejszych buntów i insurekcji a także reprodukcji tej pamięci w dekadzie Gierka. Łatwiej bowiem buntować się, jeśli już wcześniej się to robiło, stąd wyjątkowe znaczenie Grudnia ’70. Dwa kolejne wykłady zostały zatytułowane „Epoka edwardiańska. Rządzący i rządzeni”, będą opowieścią o władzy, fabrykowaniu i utracie charyzmy przed Edwarda Gierka, błędach jego ekipy, korupcji elit. Tematem będą jednak nie tylko rządzący, ale także rządzeni, ich relacje z władzą, konformizm.
Najbardziej wpływowa teoria głosi, że do rewolucji dochodzi w sytuacji kryzysu po okresie długotrwałej poprawy warunków życia. Z wręcz modelowym odwzorowaniem takiej sytuacji mieliśmy do czynienia właśnie w dekadzie Gierka, o czym opowiem w dwóch kolejnych rozdziałach. To opowieść o skoku do „królestwa dobrobytu”, okresie, który nazywam bigosowym socjalizmem, kiedy „Polska rosła w siłę a ludzie żyli dostatniej”. Wielkie Rozczarowanie przyszło, gdy okazało się, że bigos się skończył, kolejki pod sklepami wydłużyły się jak nigdy dotąd a w ciągle głowach pokutowało, że może być lepiej.
Jedna z ciekawszych koncepcji wyjaśniających genezę różnych rewolucji wskazuje na kontekst międzynarodowy, dyfuzję kulturową, przede wszystkim na promieniowanie krajów bardziej gospodarczo i strukturalnie rozwiniętych na te pozostające w tyle peletonu. Kolejny wykład będzie więc próbą odpowiedzi na pytanie o konsekwencje gierkowskiego otwarcia na świat. Następny zacznie się od Karola Marksa, który dał początek koncepcji mówiącej, że rewolucje zaczynają się od napięć strukturalnych, narastających dysproporcji i nierówności.
Nowa historia kulturowa też ma wiele do powiedzenia na temat przyczyn rewolucji. Stereotyp dekady głosi, że w sferze kultury była ona plastikowa i płytka, czego symbolem były ówczesne festiwale piosenki i panie z piórami. Pokażę, że ówczesna twórczość literacka, filmowa czy kabaretowa zawierała liczne pierwiastki kontestacji. Lata 70. kojarzone są także z przypominającym czasy stalinizmu panowaniem propagandy sukcesu. Odpowiedzi na pytanie, czy jej uderzenie nie wywołało efektu bumerangowego, bardziej ludzi zirytowało niż dało nową legitymizację, będzie poświęcony kolejny z wykładów.
Inny z arkadyjskich mitów dekady głosi, że poza buntem w czerwcu 1976 r. były to lata społecznego spokoju, wręcz senne, przesycone powszechnym konformizmem. Spróbuję pokazać pewien stały poziom niezorganizowanego, spontanicznego protestu, szarą strefę kontestacji i sprzeciwu, która nie była organizowana ani przez opozycję demokratyczną, ani przez Kościół. Ostatnie wykłady będę poświęcone „zimie stulecia” i „efektowi papieża”.
Rodzaj przedmiotu
fakultatywne
Literatura
Literatura socjologiczna i politologiczna zostanie przedstawiona podczas wykładu. Warto natomiast wcześniej sięgnąć do prac poświęconych latom 70. w Polsce. M.in.:
A. Friszke, Polska Gierka;
A. Friszke, Czas KOR-u. Jacek Kuroń a geneza Solidarności;
T. Kozłowski, Anatomia rewolucji;
P. Sasanka, Czerwiec 1976;
R. Domke, Przemiany społeczne w Polsce w latach 70. XX wieku.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: