Troska. Horyzonty badawcze na styku dyscyplin 3002-KON2021K21
Jesteśmy świadkami rosnącej popularności pojęcia troski: gorąco dyskutuje się o ‘kryzysie troski’, rozumianym przede wszystkim jako kryzys reprodukcji społecznej, ale opisującym także inne wielkie kryzysy ostatniej dekady, takie jak kryzys migracyjny w Europie, liczne kryzysy ekologiczne, a nawet kryzys finansowy 2007-2009.
Troska stała się postulatem moralnym przyświecającym instytucjom i polityce społecznej, hasłem politycznym i marketingowym, pojęcie troski jest też obecne w wielu nurtach badań humanistycznych, m.in. krytyce feministycznej, studiach środowiskowych, posthumanizmie i studiach o niepełnosprawności. Definicji troski jest bardzo wiele – rozumie się ją jako emocję, cnotę, moralną powinność lub postawę wobec świata, często kojarzoną z pierwiastkiem kobiecym, pracą opiekuńczą i emocjonalną, pielęgnacją i kultywacją. Uczucie troski bywa też postrzegane jako ciężar i przeciwieństwo poczucia bezpieczeństwa, które źródłowo oznacza przecież stan pozbawiony trosk (se-cura).
Podczas zajęć przyjrzymy się dziejom tego pojęcia i jego różnym opracowaniom w myśli filozoficznej i tekstach kultury. Spojrzymy na troskę jako czynnik do- i odspołeczny; zbadamy jej uwarunkowania genderowe; i wreszcie, poszukamy odpowiedzi na pytanie z czego wynika obecna inflacja troski, oraz czy troska może, jak postulują niektórzy aktywiści, „uratować świat”.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Student_ka zna i rozumie:
- swoistość nauk o kulturze oraz ich związki z innymi naukami humanistycznymi i społecznymi;
- w zaawansowanym stopniu wybrane metodologie nauk o kulturze, strategie poznawcze i stosowane metody badawcze;
- metody analizy oraz interpretacji praktyk i tekstów kultury.
Kryteria oceniania
Na ocenę końcową składają się obecność i aktywność na zajęciach.
Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze.
Literatura
Lista lektur w ostatecznym kształcie zostanie zakomunikowana na początku semestru.
Podstawowa literatura przedmiotu to:
- Adams, Carol, Donovan, Josephine. 2007. The Feminist Care Tradition in Animal Ethics. New York: Columbia University Press.
- Berman, Marshall. 1988. All That is Solid Melts Into Air. The Experience of Modernity. London: Penguin Books.
- Curtin, Deane. 2007. “Toward an Ecological Ethic of Care.” Hypatia, 6: 60-74.
- Dowling, Emma. 2021. The Care Crisis. What Caused It and How Can We End It? London-New York: Verso.
- Fraser, Nancy. 2017. “Crisis of Care? On the Social-Reproductive Contradictions of Contemporary Capitalism.” In Social Reproduction Theory: Remapping Class, Recentering Oppression, edited by Tithi Bhattacharya, London: Pluto Press, 21-36.
- Hamilton, John T. 2013. Security. Politics, Humanity, and the Philology of Care. Princeton-Oxford: Princeton University Press.
- Hamington, Maurice. 2004. Embodied Care: Jane Addams, Maurice Merleau-Ponty, and Feminist Ethics. Urbana-Chicago: University of Illinois Press.
- Held, Virginia. 2006. The Ethics of Care: Personal, Political, and Global. New York: Oxford University Press.
- Merchant, Carolyn. 1996. Earthcare: Women and the Environment. London: Routledge.
- Noddings, Nel. 2002. Starting at Home: Caring and Social Policy. Berkeley: University of California Press.
- Puig de la Bellacasa, Maria. Matters of Care. Speculative Ethics in More Than Human Worlds. Minneapolis- London: University of Minnesota Press.
- Reich, Warren T. 2003. “Care: I. History of the Notion of Care”; “Care: II. Historical Dimensions of an Ethic of Care in Health Care.” In Encyclopedia of Bioethics, 3rd edition, edited by Stephen G. Post. New York: Thomson Gale, Macmillan Reference, 349-367.
- Reich, Warren T., Jecker, Nancy S. 2003. “Care: III. Contemporary Ethics of Care.” In Encyclopedia of Bioethics, 3rd edition, edited by Stephen G. Post. New York: Thomson Gale, Macmillan Reference, 367-374.
- Safranski, Rüdiger. 2017. Czas. Co czyni z nami i co my czynimy z niego, przeł. Bogdan Baran. Warszawa: Czytelnik.
- The Care Collective, Andreas Chatzidakis, Jamie Hakim, Jo Littler, Catherine Rottenberg, and Lynne Segal. 2020. The Care Manifesto: The Politics of Interdependence. London: Verso Books.
- Tronto, Joan C. 2013. Caring Democracy. Markets, Equality, and Justice. New York-London: New York University Press.
Prowadząca udostępnia skany tekstów.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: