Prawno-ustrojowe aspekty członkostwa Polski w Unii Europejskiej 2200-1CWPM54
Seria wykładów poświęcona zostanie zagadnieniu "Polski w Unii Europejskiej". Przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej było aktem o najwyższym ustrojowo znaczeniu. W efekcie doszło do nowej sytuacji prawnoustrojowej.
Wykład przedstawia zmiany prawne i polityczne, jaki dokonały się i dokonują wciąż, w związku z wejściem Polski do Unii Europejskiej. Analizie poddano dostosowania ustrojowo-konstytucyjne, ewolucję mechanizmu zarządzania sprawami Unii na szczeblu rządowym, nowe mechanizmy współpracy między Sejmem i Senatem a rządem oraz między rządem a organami samorządu terytorialnego. Wykład dotyczy także „europejskiego” orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Przedstawione zostaną także doświadczenia wynikające ze stosowania w Polsce prawa Unii Europejskiej. Zagadnienia te nabierają nowego wymiaru w związku z wejściem w życie Traktatu z Lizbony.
Duża część wykładu poświęcona jest różnym aspektom stosowania prawa unijnego przez polskie sądy. Są one poświęcone problematyce tzw. wykładni zgodnej prawa krajowego, procedurze pytań prejudycjalnych, z którymi polskie sądy mogą występować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a także współpracy sądowej w sprawach karnych. Część wykładów odnosi się szczegółowo do wpływu na realizację wybranych polityk, zasady dobrych rządów część z kolei jest poświęconych wpływowi prawa unijnego na szeroko rozumiane prawo gospodarcze w Polsce.
Członkostwo Polski w UE jest również poważnym wyzwaniem dla władzy ustawodawczej i wykonawczej. Ciągle jeszcze poszukujemy właściwej, bardziej efektywnej formuły udziału polskiego parlamentu w sprawach europejskich, a także skutecznego zarządzania tymi sprawami na forum rządu (zwłaszcza po wejściu w życie traktatu z Lizbony). Sprawy te nabierają szczególnego znaczenia w związku z polską prezydencją w Radzie (d. Radzie Unii Europejskiej).
Mimo, że to zagadnienia o charakterze gospodarczym należą do podstawowych dziedzin normowanych prawem UE, w praktyce okazuje się, że polski porządek prawny wymaga w tym zakresie jeszcze wielu reform. Dotyczy to zarówno dostosowania polskiego prawa do wymogów traktatowych (np. w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących pomocy państwa dla przedsiębiorstw, roli Europejskiego Banku Centralnego), jak i obowiązków wynikających z prawa pochodnego
tematy wykładów to: Droga Polski do Unii Europejskiej
Konstytucyjne uwarunkowania członkostwa Polski w Unii Europejskiej
Sposób uregulowania konstytucyjnych
podstaw członkostwa w Unii Europejski
Nowa podstawa polskiego członkostwa w Unii Europejskiej – propozycja klauzuli integracyjnej w Konstytucji RP
Zapewnienie skuteczności prawa Unii Europejskiej w polskim systemie prawnym
System koordynacji polityki Polski wobec Unii Europejskiej
System kooperacji rządu i parlamentu w sprawach integracyjnych - rola Sejmu i Senatu w zarządzaniu sprawami Unii Europejskiej
Udział organów samorządowych i partnerów społecznych w zarządzaniu sprawami Unii Europejskiej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
W efekcie wysłuchania wykładów student:
– dysponuje zaawansowaną wiedzą na temat funkcjonowania Polski w systemie Unii Europejskiej
- analizuje orzeczenia polskiego Trybunału Konstytucyjnego oraz sądów unijnych oraz akty prawne Unii Europejskiej
- przedstawia mechanizmy funkcjonowania polskiej władzy wykonawczej, prawodawczej i sądowniczej w Unii Europejskiej
Kryteria oceniania
Kontrola obecności, aktywność podczas dyskusji kończących wykład oraz ocena fakultatywnej (na więcej niż zaliczenie na ocenę dostateczną) pracy pisemnej przygotowanej przez słuchacza na omówiony indywidualnie przez wykładowcę z każdym studentem temat. Praca opierać się powinna o najnowszą polską oraz, jeżeli to możliwe dla wybranego tematu – zagraniczną, literaturę przedmiotu, orzecznictwo sądów polskich i europejskich oraz przemyślenia własne studenta, oparte o merytoryczne argumenty prawnicze.
Praktyki zawodowe
Nie
Literatura
Literatura:
Jan Barcz (red.), Prawne aspekty członkostwa Polski w Unii Europejskiej, TOM IX, wyd. 2, Wyd. EuroPrawo 2009
Stanisław Biernat, Sławomir Dudzik (red.), Doświadczenia prawne pierwszych lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej, Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2010
a także:
Robert Grzeszczak, Władza wykonawcza w systemie Unii Europejskiej, Warszawa 2011
Jan Barcz (red.), Pięć lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej , Wyd. EuroPrawo 2009
Agnieszka Frąckowiak – Adamska, Robert Grzeszczak (red.) Europejska przestrzeń sądowa (L'Espace judiciaire européen), Acta Universitas Wratislawiensis 3191, Wrocław 2010Robert Grzeszczak, Prawnoustrojowe konsekwencje członkostwa Polski w Unii Europejskiej - wybrane aspekty z perspektywy pięciu lat praktyki członkostwa (w:) Polska pięć lat w Unii Europejskiej, pod red. Stanisława Konopackiego, Łódź 2009.
E. Piontek, K. Karasiewicz (red. nauk.), Quo vadis Europo, Warszawa 2009
J. Czaputowicz (red.), Administracja publiczna. Wyzwania w dobie integracji europejskiej, Warszawa 2008
J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Instytucje i prawo Unii Europejskiej. Podręcznik dla kierunków zarządzania i administracji, Warszawa 2008
Jerzy Kranz (red.), Suwerenność i ponadnarodowość a integracja europejska, Warszawa 2006
Leszek Leszczyński (red.), Prawne problemy członkostwa Polski w Unii Europejskiej, Lublin 2005
Robert Grzeszczak, Parlamenty narodowe państw członkowskich w Unii Europejskiej, Wrocław 2004
Stanisław Biernat, Sławomir Dudzik, Monik Niedźwiedź (red.) Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, Kraków 2003
Cezary Mik (red.), Polska w Unii Europejskiej. Perspektywy, warunki, szanse i zagrożenia, Toruń 1997
Źródła prawa
Traktaty stanowiące Unię Europejską (TUE oraz TFUE)
Uwaga: w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej C 290 z 2009 r., s. 1, ukazał się protokół o sprostowaniu do Traktatu z Lizbony podpisanego 13.12.2007 r.
Konstytucja RP z 1997 roku
Ustawa o rządowym systemie koordynacji spraw związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej z 1.01.2009
Ustawa z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej Dz.U. z 2010r. Nr 213, poz. 1395
Ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym
(Dz. U. Nr 102, poz. 643 z późn. zm.)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: