Przedmiot kierunkowy w j. obcym - European Union after Brexit / Politics, International Relations, and Popular Culture 2105-M-D3PKJO
Unia Europejska (UE) boryka się w ostatnich latach z wielowymiarowym kryzysem. Dotyczy on zarówno aspektów politycznych, jak gospodarczych, społecznych, socjalnych, a ostatnio sięgnął nawet sfer bezpieczeństwa i aksjologii, a więc systemu wartości, skodyfikowanego kiedyś - w połowie 1993 r. - w postaci tzw. kryteriów kopenhaskich. Mamy do czynienia z sytuacja niezwykle dynamiczna, a zarazem niebezpieczną i trudną do przewidzenia.
Podstawowym założeniem tego cyklu wykładów jest pokazanie osiągnięć unikatowego procesu integracji europejskiej, zdefiniowanie poszczególnych ról pełnionych na scenie światowej (tak w wymiarze tradycyjnym - w polityce, gospodarce itd., jak też poszczególnych kierunków zaangażowania - USA, Chiny, Rosja itd.).
W centrum zainteresowania znajduje się jednak analiza obecnych kryzysów, próba ich zdefiniowania i zanalizowania, jak też wyciągnięcia wniosków stąd płynących. W tytule jest Brexit, czyli możliwość wyjścia Wielkiej Brytanii z UE po głosowaniu w referendum w czerwcu 2016 r., ale nie mniej uwagi będzie tutaj poświęcone tak kluczowym zagadnieniom, jak Grexit (a więc możliwość wyjścia Grecji z e strefy euro i turbulencje w tej strefie), kryzysy bezpieczeństwa na granicach UE (Ukraina - Krym i Donbas, jak też ISIS - Daesh), strukturalny kryzys migracyjny, tak spektakularnie ujawniony w 2015 roku (włączając w to kwestie potencjalnych ataków terrorystycznych).
Wykład kończy się wnioskowaniem nad rolą UE we współczesnym świecie, szczególnie w kontekście uzyskania prezydentury w USA przez Donalda Trumpa, rosnącej asertywności i znaczenia Chin na scenie globalnej oraz twardej postawy wobec Zachodu ze strony Rosji pod wodzą Władmira Putina. Na tej podstawie rysowane są wstępne scenariusze dalszego możliwego rozwoju wypadków w UE i wokół UE "po Brexit". Trzeba jednak podkreślić, że są ro jedynie propozycje, bowiem sytuacja jest w dużej mierze trudna do przewidzenia.
15 wykładów w podzielonych następująco:
Część I - Teoria
1. UE jako podmiot na arenie międzynarodowej
2. Istota procesu integracyjnego i jego przebieg
Część II - Globalna rola UE
3. Stosunki UE - USA
4. Stosunki UE - Chiny
5. Partnerstwo Wschodnie i stosunki z Rosją
6. UE w Afryce i w Ameryce Łacińskiej
Część III - UE w dobie globalizacji
7. UE w światowej gospodarce
8. Rola UE w światowej polityce
9. Militarny pigmej i brak wspólnej polityki bezpieczeństwa
10. Rola UE w procesach globalnych (w tym zmiany klimatyczne, zagrożenia ekologiczne itp.)
Część IV - Wyzwania i scenariusze
11. Wyzwania ekonomiczne: strefy euro - Grexit, Brexit i in.
12. Kryzys aksjologiczny UE - "orbanizacja", czyli rozmontowanie systemu checks and balances
13. Wyzwania bezpieczeństwa: Ukraina, ISIS, migracje
14. Kryzys liberalnej demokracji - ruchy narodowe i populistyczne w UE
15. Rola UE w nowym ładzie światowym (BRICS, G-20, Wschodzące Rynki), szczegolnie po pandemii COVD-19. .
Nakład pracy studenta:
wykład - 15 h
lektura w języku obcym - 60 h
przygotowanie do wykładu - 30 h
przygotowanie do zaliczenia - 75 h
razem - 180 h
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Celem wykładu jest osiągnięcie kilku efektów. Po zajęciach studenci:
- potrafią pokazać dynamikę zmian w położeniu UE, szczególnie po kryzysie ekonomicznym w 2008 r. i kryzysie w sferze bezpieczeństwa w latach 2014/15;
- potrafią zdefiniować rolę (a raczej różnorodne role) UE na obecnej światowej scenie;
- potrafią pokazać UE od wewnątrz i z zewnątrz (z perspektywy USA, Chin czy Rosji)
- wskazują na dynamiczną rolę UE we współczesnym świecie oraz wskazują znaczenia UE na globie;
- potrafią zdefiniować UE jako aktora na scenie globalnej w chwili, gdy UE boryka się z wielowymiarowym kryzysem, którego poszczególne aspekty zostaną w wykładzie zdefiniowane i zanalizowane.
Kryteria oceniania
Praca zaliczeniowa, po angielsku, lub indywidualna rozmowa z prowadzącym na zaliczenie.
Obowiązuje materiał z wykładu. Uczestnictwo w wykładach wymagane, albowiem prezentowane treści nie są jeszcze należycie ujęte naukowo. Treść egzaminu z materiału prezentowanego podczas wykładów, a tymczasem materia jest taka, ze nie ma do tego stosownych podręczników.
Literatura
Manuel Castells, The last Part of the Trilogy, "The Information Age: Economy, Society, and Culture", entitled: "End of Millennium", Blackwell, Oxford 2000 (Polish version available, PWN, Warsaw 2009).
Bogdan Góralczyk (ED.) "European Union on the Global Scene: United or Irrelevant?", Centre for Euriope, University of Warsaw 2015.
Andrew Hurrell, "On Global Order: Power, Values, and the Constitution of International Society", Oxford University Press 2008.
"Koniec Europy jaką znamy", red. P. Wielgosz, Ksiązka i Prasa, Warszawa 2013
"Oblicza kryzysu. Analiza zarządzania kryzysowego z perspektywy ekonomicznej i politycznej", Red. Marek A. Cichocki, Tomasz G. Grosse, Centrum Europejskie Natolin, Warszawa 2016
Jan Zielonka, "Koniec Unii Europejskiej?", PISM, 2014.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: