Geografia współczesnego świata 1900-1-GWS
Geografia współczesnego świata jest przedmiotem syntetyzującym wiedzę zdobytą podczas dwóch lat studiów licencjackich na kierunku GEOGRAFIA. Jest to seria uporządkowanych tematycznie (w miarę możliwości) wykładów prowadzonych przez kilku wykładowców (także jednej doktorantki) z naszego Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych UW, reprezentujących wąskie ukierunkowane zainteresowania. Każdy z wykładowców poprowadzi jeden lub dwa wykłady obejmujące wycinek geograficznej rzeczywistości, jeden z aktualnych problemów współczesnego świata. Mogą one dostarczyć inspiracji do przyszłych badań dokonywanych w ramach prac magisterskich.
Tematy wykładów (kolejność może ulec zmianie):
1. Człowiek wobec nazw geograficznych
W czasie zajęć omawiane jest znaczenie i rola nazw geograficznych, ich rodzaje, a także prezentowane jest na przykładach wybranych miast i regionów wykorzystanie nazw geograficznych w poznawaniu przeszłości.
2. Podziały rozwojowe świata
W czasie zajęć omawiana jest problematyka związana z globalnymi podziałami rozwojowymi świata (ich geneza, struktura i dynamika), a także stosowna przestrzenna terminologia rozwojowa.
3. Dziedzictwo kolonialne miast Globalnego Południa
Wiele z miast Globalnego Południa zostało uformowanych w epoce kolonialnej. Warto prześledzić losy dziedzictwa tej epoki w świecie postkolonialnym. Ile z tego co pozostawili po sobie Europejczycy przetrwało do dziś? Jak to wygląda w różnych miastach? Czy warto chronić trudne dziedzictwo kolonializmu?
4. Specyfika prowadzenia badań w Afryce Subsaharyjskiej
Praca terenowa geografa jest różna w zależności o tego, w którym regionie prowadzi swoje obserwacje. Jak wyglądają badania w państwach na południe od Sahary? Jak się do nich właściwie przygotować? Jak je przeprowadzić? Odwiedzimy Senegal, Gambię, Gwineę Bissau, Rwandę, Republikę Zielonego Przylądka oraz Wyspy Św. Tomasza i Książęcą
5. Jukatan: rozwój, wylesianie, sytuacja ludności tubylczej
Na wykładzie zostaną przedstawione kierunki i czynniki rozwoju tej części Meksyku, ze szczególnym uwzględnieniem największej w tym regionie od dekad inwestycji, czyli mega-projektu Tren Maya. Wskazany zostanie także wpływ współczesnej działalności gospodarczej na ludność tubylczą (ludy Majów) i środowisko przyrodnicze.
6. Japonia: bycie cudzoziemcem – przeszłość i teraźniejszość
Motywem przewodnim wykładu będzie sytuacja imigrantów w Japonii w XX i XXI wieku. Z perspektywy cudzoziemców poznamy specyfikę tego kraju wraz z jego przemianami społeczno-demograficznymi (starzenie się społeczeństwa, zmiany norm) i ekonomicznymi (od cudu gospodarczego po stagnację w rozwoju, restrukturyzacja gospodarki). Omówiony zostanie również wpływ trzęsienia ziemi, tsunami i katastrofy jądrowej w Fukushimie na funkcjonowanie Japonii po 2011 roku.
7. Wyludnianie - różne skale przestrzenne i uwarunkowania na świecie
Wyjaśnienie czym jest wyludnianie i wskazanie przykładów ze świata ilustrujących zachodzące procesy depopulacyjne. Case study - Japonia, Rosja.
8. Nierówności społeczne w państwach i miastach świata
Polaryzacja społeczna, segregacja społeczna na świecie – różne skale i dynamika zmian w czasach pandemii Covid-19.
9. Człowiek-przyroda: rywalizacja, lekceważenie, symbioza. O ewolucji poglądów na relacje człowieka ze środowiskiem.
Determinizm, nihilizm, posybilizm, rozwój zrównoważony – przykłady z historii gospodarczej świata.
10. Problematyka transgranicznego przemieszczania odpadów niebezpiecznych na świecie.
Kraje wysyłające i przyjmujące odpady niebezpieczne. Uwarunkowania prawne i główne trasy przesyłu odpadów.
11. Globalne zagrożenia środowiskowe – wybrane problemy.
Zanieczyszczenia oceanów (typy zanieczyszczeń, drogi krążenia i akumulacji odpadów, odpady plastikowe, zagrożenia dla środowiska). Gatunki inwazyjne (definicje, rozmieszczenie, drogi rozprzestrzeniania, przykłady). Fragmentacja siedlisk (skala zjawiska, przyczyny i skutki fragmentacji). Handel dzikimi zwierzętami lub fragmentami ich ciał.
12. Rolnictwo miejskie szansą na zrównoważony rozwój
Wykład ma na celu przedstawienie tematyki rolnictwa miejskiego - jego definicji, zakresu i roli w strukturze przestrzennej i funkcjonalnej miast. Na przykładach z różnych regionów świata studenci poznają korzyści płynące z produkcji żywności na terenach miejskich oraz zagrożenia wynikające ze złego zarządzania nią.
13. Krajobrazy winiarskie Europy jak przykład krajobrazów kulturowych
14. Geografia mobilności
W czasie wykładu zostanie omówione co kryje się pod pojęciem geografii mobilności i jak zmieniało się podejście do badań nad ruchliwością przestrzenną w geografii oraz zostaną przedstawione przykładowe współczesne badania
15. Geografia mediów i komunikacji
W czasie wykładu zostanie omówione co kryje się pod pojęciem geografii mediów i komunikacji oraz przykłady tematów podejmowanych przez geografów.
W ramach ćwiczeń studenci samodzielnie opracowują i prezentują tematy związane ze współczesnymi zjawiskami i procesami geograficznymi.
Szacowany czas związany z wkładem studenta w osiągniecie zdefiniowanych efektów wynosi 30 godzin wykładów (wraz z zaliczeniem) (1 ECTS), około 30 godzin pracy indywidualnej (1 ECTS), związanej z zapoznaniem się z literaturą lub innymi materiałami, konsultacjami i przygotowaniem do zaliczenia pisemnego oraz dla ćwiczeń (1 ECTS): 15 godzin zajęć i około 15 godzin pracy indywidualnej studenta: samodzielne poszukiwanie źródeł informacji, zapoznanie się z materiałami, przygotowywanie pracy zaliczeniowej i przygotowanie się do kolokwium.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się: K_W01, K_W02, K_W03, K_W05, K_U01, K_U02, K_U07, K_U08, K_U09, K_U10, K_U12, K_K01, K_K03, K_K05
Student zna główne kierunki badawcze i osiągnięcia współczesnej geografii oraz związki między dyscyplinami nauk przyrodniczych i społecznych, złożone procesy przyrodnicze, złożone procesy społeczne, polityczne i kulturowe w społecznościach terytorialnych, koncepcje geograficzne wyjaśniające zróżnicowanie zjawisk i procesów na powierzchni Ziemi.
Student potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną do opisu i rozwiązania problemu badawczego, wybrać i zastosować optymalne metody pozyskiwania, analizy i prezentacji danych przestrzennych, w tym zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych, wykorzystywać krytycznie literaturę naukową i inne źródła także w języku obcym, zaprezentować wyniki badań i poprowadzić debatę, przekazać wiedzę geograficzną różnym odbiorcom, zaplanować i przeprowadzić badania zarówno indywidualne jak i zespołowej oraz posługiwać się szczegółową terminologią geograficzną w języku polskim oraz w języku obcym na poziomie B2+.
Student jest gotów do poszerzania kompetencji zawodowych i aktualizacji wiedzy geograficznej, wzbogaconej o wymiar interdyscyplinarny oraz ich krytycznej oceny, współdziałania i pracy w grupie, inspirowania i organizowania oraz przewidywania skutków swojej działalności oraz działania z poczuciem odpowiedzialności za stan ekosystemów i zasobów Ziemi.
Kryteria oceniania
Zaliczenie wykładu na podstawie egzaminu pisemnego z zakresu przeprowadzonych wykładów i zaleconej literatury.
Zaliczenie ćwiczeń na podstawie przygotowania do zajęć (poszukiwanie materiałów źródłowych również w jęz. angielskim, zapoznanie się z nimi i ich krytyczna analiza), aktywność na zajęciach, umiejętności pracy zespołowej, wykonania pracy zaliczeniowej oraz kolokwium. Brak zaliczenia ćwiczeń uniemożliwia przystąpienie do egzaminu z wykładu. Tylko w przypadku pozytywnej oceny z egzaminu (minimum oceny dostatecznej) możliwe jest otrzymanie oceny końcowej wyliczanej w następujący sposób: ocena z ćwiczeń stanowi 45%, a ocena z wykładu stanowi 55% ostatecznej oceny z przedmiotu. Jedne ćwiczenia mogą być nieusprawiedliwione.
Praktyki zawodowe
Nie są przewidziane praktyki zawodowe
Literatura
Literatura zalecana jest podawana przez prowadzących zajęcia przed lub w trakcie każdego z prowadzonych wykładów.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: