Edukacja różnojęzyczna i wielokulturowa 4103-4M5S-ERW
W trakcie zajęć studenci będą zdobywać wiedzę, ćwiczyć umiejętności i przeprowadzać refleksję nad swoją biografią językową oraz nad sposobami poszerzania kompetencji różnojęzycznej i międzykulturowej swojej i swoich przyszłych uczniów.
W ramach zajęć będą omawiane następujące tematy:
1. Wprowadzenie do tematyki zajęć. Prezentacja studentów pod kątem ich biografii językowej.. Uzasadnienie konieczności edukacji różnojęzycznej
2. Autobiografia językowa studentów jako element stymulacji budowania kompetencji różnojęzycznej (własnej i uczniów) i refleksji na temat czynników wpływających na motywację/demotywację do poznawania języków
3. Strategie uczenia się języków, wymiana doświadczeń w zakresie dostępu do materiały służących do samokształcenia językowego
4. Różnorodność językowa na świecie/w Europie
5. Definicja polityki językowej. Polityka językowa Unii Europejskiej i Rady Europy. Prezentacja polityki językowej i najważniejszych aspektów kulturowych w wybranych krajach
6. Konwencje Rady Europy chroniące języki mniejszości: Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych i Europejska Karta Języków Regionalnych i Mniejszościowych
7. Geneza edukacji różnojęzycznej - podstawowe dokumenty i akcje instytucji europejskich w dziedzinie różnojęzyczności. Główne idee dokumentów europejskich w dziedzinie podejść pluralistycznych do języków i kultur. Przydatność znajomości tych dokumentów w pracy nauczyciela
8. Podstawowe założenia Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego (ESOKJ) i projektów uzupełniających ten dokument w zakresie podejść pluralistycznych (CARAP/FREPA: Opis Pluralistycznych Podejść do Języków i Kultur),
9. Pojęcie różnojęzyczności według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego – definicja i charakterystyka kompetencji różnojęzycznej i różnokulturowej. Korzyści wynikające z kształtowania tej kompetencji
10. Zasoby wewnętrzne i zewnętrzne niezbędne do rozwijania kompetencji pluralistycznych w zakresie języków i kultur, wyznaczniki (deskryptory) kompetencji
różnojęzycznej i międzykulturowej w zakresie wiedzy (K), postaw (A) i umiejętności (S). Zasoby różnojęzyczne: prasa w różnych językach, publikacje dwujęzyczne. Zapoznanie się z sylwetkami słynnych poliglotów i znanych tłumaczy polskiej literatury na różne języki obce
11. Materiały dydaktyczne do kształtowania kompetencji różnojęzycznej i wielokulturowej opracowane w ramach projektów europejskich. Projekty realizowane na zajęciach przez studentów poprzednich lat – prezentacja, analiza
12. Działalność Europejskiego Centrum Języków Nowożytnych Rady Europy w Grazu (ECML).
13. Europejskie programy edukacyjne - program unijny Erasmus+, prezentacja wybranych projektów edukacyjnych Komisji Europejskiej
14. Edukacja międzykulturowa, materiały przydatne w jej rozwijaniu
15. Podsumowanie zajęć i ewaluacja.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
WIEDZA
K_W01 ma uporządkowaną podstawową wiedzę z zakresu różnorodności językowej i kulturowej j oraz z europejskiej polityki językowej zorientowaną na zastosowania praktyczne w sferze edukacji językowej w przedszkolu oraz na pierwszym i drugim etapie edukacyjnym
K_W03 zna podstawową terminologię z zakresu dziedziny edukacji różnojęzycznej i wielokulturowej
K_W04 ma podstawową wiedzę o prawnych i ekonomicznych uwarunkowaniach funkcjonowania instytucji europejskich związanych z edukacją i polityką językową
K_W05 ma podstawową wiedzę o na temat oferty edukacyjnej instytucji europejskich promujących nauczanie, uczenie się języków oraz edukację dla wielojęzyczności i wielokulturowości
K_W21 ma elementarną wiedzę na temat pedagogiki projektu
K_W25 ma podstawową wiedzę o możliwościach percepcji uczniów określonej grupy docelowej w zakresie edukacji językowej oraz na temat narzędzi w zakresie samooceny w zakresie kompetencji różnojęzycznej promowanych przez instytucje europejskie
UMIEJĘTNOŚCI
K_U01 potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów w celu przygotowania projektu związanego z edukacją różnojęzyczną i wielokulturową
K_U02 umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności profesjonalne związane z edukacją językową, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) i nowoczesnych technologii (ICT)
K_U03 samodzielnie planuje i realizuje typowe projekty związane z edukacją językową
K_U04 posiada podstawowe umiejętności organizacyjne pozwalające na planowanie i realizację zadań związanych z wprowadzaniem do programu nauczania języków obcych elementów różnojęzycznych i wielokulturowych
K_U12 posiada umiejętność przygotowania prezentacji przygotowanego projektu edukacyjnego w języku polskim i języku obcym
K_U24 potrafi pracować w zespole pełniąc różne role; umie przyjmować i wyznaczać zadania, ma elementarne umiejętności organizacyjne pozwalające na realizację celów związanych z projektowaniem
K_U25 potrafi dokonać analizy własnych działań w pracy projektowej i wskazać ewentualne obszary wymagające modyfikacji w przyszłym działaniu
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_K01 rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie i rozwijania kompetencji różnojęzycznej zarówno u siebie jak i u uczniów
K_K02 potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
K_K04 ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy
K_K03 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonych przez siebie lub innych zadań w celu przygotowania wartościowego i spójnego projektu wprowadzającego elementy różnojęzyczne do środowiska szkolnego i pozaszkolnego
K_K07 ma świadomość zakresu swojej kompetencji różnojęzycznej, rozumie potrzebę ciągłego jej rozwijania, dokonuje samooceny w tej dziedzinie i doskonali swoje umiejętności językowe, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia w tym zakresie
K_K08 ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań psychologicznych i pedagogicznych w środowisku szkolnym i pozaszkolnym związanych z edukacją językową
K_K12 jest przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach i instytucjach realizujących zadania związane z edukacją językową w celu promowania i upowszechniania wielojęzyczności
Kryteria oceniania
Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z koncepcją edukacji różnojęzycznej i wielokulturowej, z podstawowymi dokumentami związanymi z tą tematyką, przekazanie podstawowej wiedzy na temat różnorodności językowej i kulturowej na świecie/w Europie. Studenci zapoznają się z ofertą edukacyjnych programów europejskich.
Zajęcia ułatwiają rozwijanie posiadanej kompetencji różnojęzycznej i wielokulturowej, uwrażliwienie na występującą wokół nas różnorodność kulturową i językową, a w konsekwencji pozytywnie wpływają na akceptację przejawów inności zarówno językowej jak i kulturowej. W trakcie pracy nad materiałami dydaktycznymi proponującymi aktywności rozwijające kompetencję różnojęzyczną i wielokulturową u uczniów, przyszli nauczyciele nabywają umiejętności w zakresie organizowania edukacji w tej dziedzinie na lekcjach języka obcego.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Przedstawione poniżej pozycje bibliograficzne i dokumenty są prezentowane na zajęciach. Zadaniem studenta jest zapoznanie się z tymi materiałami w czasie zajęć (a w razie nieobecności na zajęciach - w bibliotece, lub poprzez konsultację wersji elektronicznej i podanych stron internetowych).
Wymagane jest przeczytanie podanych w bibliografii artykułów i zapoznanie się z wybranymi stronami internetowymi
„Autobiografia Spotkań Międzykulturowych” (wersja polska)
http://www.coe.int/t/dg4/autobiography/Source/AIE_pl/AIE_autobiography_pl.pdf
Autobiography of Intercultural Encounters (AIE)
http://www.coe.int/t/dg4/autobiography/default_en.asp
Candelier M. Schröder-Sura, A. “Wspieranie rozwoju kompetencji różnojęzycznych i międzykulturowych w klasie szkolnej”, w: Języki Obce w Szkole, 2012/04
http://jows.pl/node/322
„Jak uczyć się języków obcych” publikacja UE, 2010
http://bookshop.europa.eu/pl/jak-uczy-si-j-zyk-w-obcych-pbNC7809568/
Olszewska A., Zawadzka, A., „Przespaceruj się w moich butach – o spotkaniach międzykulturowych” Instytut Spraw Publicznych, 2009
http://www.archiwum.isp.org.pl/publikacja/wyszukiwarka/379/znajdz
Zielińska J., Woynarowska-Sołdan M. (2009): Rozwijanie kompetencji różnojęzycznej i różnokulturowej. Doświadczenia z realizacji projektu Ja-Ling in "Europejski Wymiar Edukacji - program Comenius w Polsce", FRSE, 2012
http://issuu.com/frse/docs/europejski_wymiar_edukacji_internet_1_3_/1
Projekt Europejskiego Centrum Języków Nowozytnych Rady Europy
FREPA/CARAP
DE- Referenzrahmen für plurale Ansätze zu Sprachen und Kulturen
http://carap.ecml.at/CARAP/tabid/2332/language/de-DE/Default.aspx
FREPA w j, polskim
https://www.ore.edu.pl/2017/12/polska-wersja-publikacji-rady-europy-system-opisu-pluralistycznych-podejsc-do-jezykow-i-kultur/
Materiały dydaktyczne:
Zeszyty ćwiczeń dla uczniów i przewodniki dla nauczyciela do rozwijania kompetencji różnojęzycznej i różnokulturowej): publikacje sponsorowane przez Ja-Ling COMENIUS 95040-CP-1-2001-DE-COMENIUS-C21)
Zielińska J., Woynarowska-Sołdan M, Lutyńska K. (2004): Zwierzęta mówią.
Zielińska J., Woynarowska- Sołdan M., Trawińska M. (2004): Piosenka pt. „Panie Janie” w różnych językach.
Zielińska J., Woynarowska-Sołdan M., Wojciechowska K. (2004): Międzynarodowa klasa.
Zielińska J., Pilichowska E, Woynarowska-Sołdan M. (2004): Jak się nie bać wielojęzycznego wilka.
Gwiazdecka E., Zielińska J., (2011): Baśniowy świat języków, Fundacja As
Dodatkowe materiały do konsultacji:
Candelier M. (dir.) (2003): Janua Linguarum - The Gateway to languages. The introduction of language awareness into the curriculum: Awakening to languages, ECML, Graz.
http://www.ecml.at/doccentre/abstract.asp?r=58&l=e
Guide for the development of language education policies in Europe, (2007), Language Policy Division, Council of Europe, Strasbourg, www.coe.int/lang
http://www.coe.int/t/dg4/linguistic/Source/Guide_Main_Beacco2007_EN.doc
Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie (ESOKJ), (2003), CODN,
Gemeinsamer europäischer Referenzrahmen für Sprachen:
Lernen, lehren, beurteilen
http://www.goethe.de/z/50/commeuro/i3.htm
http://commonweb.unifr.ch/pluriling/pub/cerleweb/portfolio/downloadable-docu/Referenzrahmen2001.pdf
Komorowska H. „Europejski system opisu kształcenia językowego” w pracy nauczyciela, Języki Obce w Szkole, nr 6, CODN, Warszawa, str. 76-79
http://codn.codn.edu.pl/portfolio/doc/2003_06_74_80.pdf
Murkowska A, Zielińska J. (2003): Różnojęzyczność i wielokulturowość w kształceniu nauczycieli języków obcych, Języki Obce w Szkole nr 6 „My w Europie”, CODN Warszawa, str. 107-111.
Newby D. (dir.), Europejskie portfolio dla studentów – przyszłych nauczycieli języków obcych, (2007), CODN, Warszawa.
http://www.ecml.at/mtp2/publications/C3_Epostl_E_internet.pdf
Europejskie Portfolio Językowe
Europejskie Portfolio Językowe (EPJ) w wersji elektronicznej dostępne na stronie ORE (Ośrodek Rozwoju Edukacji)
Europejskie Portfolio Językowe
Europejskie Portfolio Językowe (EPJ) w wersji elektronicznej dostępne na stronie ORE (Ośrodek Rozwoju Edukacji)
http://www.ore.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1600&Itemid=1571
Głowacka B. (2005): Czego Janek się nauczy … Przewodnik metodyczny dla nauczycieli do Europejskiego Portfolio Językowego dla uczniów od 10 do 15 lat, Wydawnictwo CODN, Warszawa.
Europejskie Portfolio Językowe dla dzieci od 6 do10 lat (2006), Wydawnictwo CODN, Warszawa.
Europejskie Portfolio Językowe dla uczniów od 10 do 15 lat (2004), Wydawnictwo CODN, Warszawa.
Europejskie Portfolio Językowe dla dorosłych (2005), Wydawnictwo CODN, Warszawa.
Europejskie Portfolio Językowe dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych i studentów, (2005). CODN, Warszawa.
Moje pierwsze europejskie portfolio językowe, dla dzieci od 3 do 6 lat: (2007), CODN, Warszawa.
Pamuła M., Rzyska J., Dobkowska M., (2007), Moje pierwsze europejskie portfolio językowe, dla dzieci od 3 do 6 lat - Poradnik dla rodziców i nauczycieli Wydawnictwo CODN, Warszawa.
Newby D. (dir.), Europejskie portfolio dla studentów – przyszłych nauczycieli języków obcych, (2007), Wydawnictwo CODN, Warszawa.
http://archive.ecml.at/mtp2/publications/C3_EPOSTL_D_internet.pdf (wersja niemiecka)
Publikacje Komisji Europejskiej
Schprachenlehrnen für alle
http://ec.europa.eu/languages/documents/publications/learn_de.pdf
Po europejsku. Języki w Unii Europejskiej (2008)
http://ec.europa.eu/publications/booklets/move/74/index_pl.htm
Wersja niemiecka:
Viele Sprachen für ein Europa. Sprachen in der Europäischen Union (2008)
http://ec.europa.eu/archives/publications/booklets/move/74/index_de.htm
Języki otworzą Ci drzwi (2008)
http://ec.europa.eu/archives/publications/booklets/others/77/index_pl.htm
Wersja niemiecka
Sprachen bringen dich weiter (2008)
http://ec.europa.eu/archives/publications/booklets/others/77/index_de.htm
Glosariusz w trzech językach (EN, FR, DE)
Jakość w edukacji i w kształceniu
http://ec.europa.eu/languages/index_de.htm
Publikacje Rady Europy
White Paper on Intercultural Dialogue
http://www.coe.int/t/dg4/intercultural/source/white%20paper_final_revised_en.pdf
Mehrsprachigkeit – Sprachen ohne Grenzen – Projekt Goethe Institut
http://www.goethe.de/ges/spa/prj/sog/deindex.htm
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: