Historia kultury europejskiego średniowiecza 4018-WYK16E
Wykład szkicuje dzieje kultury europejskiego – przede wszystkim łacińskiego – średniowiecza, ukazując jej jedność i różnorodność, trwałość i przemiany na przykładzie najistotniejszych zjawisk na obszarze historii politycznej, społecznej, religii, nauki, sztuki, literatury.
Wykład uczy interdyscyplinarnego ujmowania zagadnień kulturowych średniowiecza, dostrzegania cech zaświadczających zarówno o jedności, jak i o różnorodności kultury średniowiecznej, rozumienia średniowiecznych procesów cywilizacyjnych. Kształtuje postawę szacunku wobec kultury minionych epok oraz umiejętność świadomego dokonywania jej oceny.
Nakład pracy studenta:
– 60 godzin uczestnictwa w wykładzie (tzw. kontaktowych),
– 90 godzin pracy własnej (przygotowanie do egzaminu, praca konieczna do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się).
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
– umie przedstawić przebieg, przyczyny i następstwa najważniejszych procesów kultury średniowiecznej (na podstawie wiedzy uzyskanej na wykładzie, lektury tekstów z listy opracowań obowiązkowych oraz wybranych uzupełniających);
– analizuje i interpretuje zjawiska kultury średniowiecza na przykładzie zarówno wybranych przez siebie, jak i analizowanych w trakcie wykładu świadectw kultury, np. dzieła sztuki, architektury, literatury, teologii, filozofii itd. (na podstawie wiedzy uzskanej na wykładzie, lektury tekstów z listy opracowań obowiązkowych oraz wybranych uzupełniających), przy czym:
a) w analizie rozpoznaje cechy, które świadczą o swoistości zjawiska w obrębie kultury średniowiecznej, jak i cechy świadczące o jego typowości w obrębie kultury średniowiecznej;
b) w interpretacji odczytuje sensy symboliczne zjawiska zgodnie z tradycją symboliczną kultury średniowiecznej;
c) wskazuje na przykładzie interpertowanego zjawiska ciągłość lub odmienność kultury średniowiecza i kultury dzisiejszej;
d) dokonuje uargumentowanej oceny zjawiska.
Kryteria oceniania
1. Zaliczenie wykładu na podstawie obecności, ocena końcowa na podstawie wyników egzaminu ustnego.
Dopuszczalne dwie nieobecności w semestrze, każdą następną nieobecność należy zaliczyć, omawiając na dyżurze lektury z listy lektur obowiązkowych i uzupełniających, wskazane przez prowadzącego.
2. Na egzamin wymagana jest:
– znajomość zagadnień przedstawionych na wykładzie (20% oceny końcowej),
– znajomość lektur obowiązkowych (20% oceny końcowej),
– przygotowanie własnej wypowiedzi dotyczącej kultury średniowiecza. Temat wypowiedzi i bibliografia uzgadniane są uprzednio z wykładowcą-egzaminatorem (60% oceny końcowej).
3. Kryteria oceny:
– związek wypowiedzi z tematem,
– samodzielność, wnikliwość i kulturowy charakter interpretacji,
– sposób wykorzystania stanu badań (bibliografii),
– kompozycja wypowiedzi (celowość, logika, przejrzystość).
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
LEKTURY OBOWIĄZKOWE
Człowiek średniowiecza. Pod red. J. Le Goffa. Tłum. M. Radożycka-Paoletti. Warszawa-Gdańsk 1996 (lub wyd. nast.).
G. Duby, Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420. Przekład K. Dolatowska. Warszawa 1986 (lub wyd. nast.).
U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu. Przeł. M. Olszewski, M. Zabłocka. Kraków 1994.
N. Elias, Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu. Tłum. T. Zabłudowski. Warszawa 1980.
D. Forstner, Świat symboliki chrześcijańskiej. Przekład i opracowanie W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński. Wybór ilustracji i komentarz T. Łozińska. Warszawa 1990 (lub wyd. nast.).
A. Guriewicz, Kategorie kultury średniowiecznej. Przeł. J. Dancygier. Warszawa 1976.
J. Le Goff, Kultura średniowiecznej Europy. Przekład H. Szumańska-Grossowa. Warszawa 1970 (lub wyd. nast.).
C. S. Lewis, Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury średniowiecznej i renesansowej. Przeł. W. Ostrowski. Warszawa 1986 (lub wyd. nast.).
W. Seńko, Jak rozumieć filozofię średniowieczną. Kęty 2001.
W. Tatarkiewicz, Historia estetyki. T. 2: Estetyka średniowieczna. Wrocław 1962 (lub wyd. nast.).
A. Vauchez, Duchowość średniowiecza. Przeł. H. Zaremska. Gdańsk 1996 (lub wyd. nast.).
LEKTURY UZUPEŁNIAJĄCE
E. R. Curtius, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze. Tłum. i oprac. A. Borowski. Kraków 1997 (lub wyd. nast.).
A. Guriewicz, Problemy średniowiecznej kultury ludowej. Przeł. Z. Dobrzyniecki. Warszawa 1987.
J. Hani, Symbolika świątyni chrześcijańskiej. Przeł. Adam Q. Lavique. Kraków 1994 (lub wyd. nast.).
E. H. Kantorowicz, Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej. Z języka angielskiego tłum. M. Michalski i A. Krawiec. Warszawa 2007.
S. Kobielus, Człowiek i ogród rajski w kulturze religijnej średniowiecza. Warszawa 1997.
Kultura Polski średniowiecznej X-XIII w. Pod red. J. Dowiata. Warszawa 1985.
Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w. Pod red. B. Geremka. Warszawa 1997.
A. Louth, Początki mistyki chrześcijańskiej (od Platona do Pseudo-Dionizego Areopagity). Przeł. H. Bednarek. Kraków 1997.
J.-P. Roux, Król. Mity i symbole. Przeł. K. Marczewska. Warszawa 1998.
J.-C. Schmitt, Gest w średniowiecznej Europie. Przeł. H. Zaremska. Warszawa 2006.
S. Swieżawski, Dzieje europejskiej filozofii klasycznej. Warszawa-Wrocław 2000
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: