Język nowogrecki - gr. średniozaawansowana- FN 4018-LEK-NGR1FN

Kurs wyższy w formie ćwiczeń w wymiarze 120 godz. (rocznie) Materiał dobierany przez wykładowcę.
Studenci:
– doskonalą znajomość współczesnego języka nowogreckiego (demotyk, kini neoeleniki) w mowie i piśmie;
– poznają elementy "języka uczonego" katarewusy;
– uzupełniają i rozszerzają znajomość morfologii i składni nowogreckiej;
– nabywają umiejętności rozumienia ze słuchu i na piśmie wypowiedzi i tekstów potocznych i literackich;
– ćwiczą wypowiadanie się na piśmie;
– doskonalą komunikację w sytuacjach codziennych;
– zapoznają się z literaturą i kulturą współczesnych Greków (teksty poetyckie i prozaiczne, prasa codzienna i greckie strony internetowe, fragmenty tekstów z czasopism literackich, itp.),
– samodzielnie przygotowują (i zaliczają indywidualnie) 300 stron uzgodnionego z wykładowcami tekstu nowogreckiego.

Przegląd materiału kursu rocznego:
* gwiazdką zaznaczono zagadnienia sprawiające największe
trudności studentom polskim
A. Zagadnienia gramatyczne (demotyk):
I. Doskonalenie wymowy i uzupełnienie zasad akcentowania
/ Βελτιώση της προσφοράς και τονισμού.
II. Ćwiczenia w ortografii / Ορθογραφικές ασκήσεις.
III. Uzupełnienie wiadomości w zakresie fonetyki i fonologii
/ Πρόσθετες πληροφορίες στο θέμα της φωνητικής και
φωνολογίας:
– alternatywne grupy spółgłoskowe (np. φτ/φθ; χτ/χθ; κτ/ χτ;
πτ/φτ),
– wtręty eufoniczne (γ między samogłoskami),
– wybrane zjawiska fonetyczne (rozziew, dyftongizacja, synidzeza,
elizja itp.),
– zasady zachowania bądź wypadnięcia -ν końcowego.
IV. Morfologia / Μορφολογία:
1. Rzeczownik / Όνομα: uzupełnienie form fleksyjnych:
– męskie nierównozgłoskowe / ανισοσύλλαβα αρσενικά (-ης,-ας
/-ήδες,-άδες, -ές/-έδες; -ους/-ούδες),
– żeńskie nierównozgłoskowe / ανισοσύλλαβα θηλυκά (-ά/-άδες),
– żeńskie / θηλικά na -ω i -ού,
– żeńskie starożytnego typu / αρχαιόκλιτα θηλυκά (σκέψη< σκέψις,
δύναμη <δύναμις),
– nijakie / ουδέτερα (-ος/-η),
– liczba mnoga nazwisk,
– występujące tylko w l.poj. (singularia tantum),
– zmieniające znaczenie w zależności od liczby.
2. *Rodzajnik / Άρθρο:
– szczegółowe zagadnienia użycia rodzajników określonych i
nieokreślonych.
3. Przymiotniki / Επίθετα:
odmiana:
– trójrodzajowe na -ής/-ιά/-ί; -ύς/-ιά/-ύ,
– nierównozgłoskowe na -ης/-α/-ικο,
– najczęściej występujące wyjątki i ich odmiana (πολύς/πολλή/πολύ;
συνεχής,-ής,-ές),
– stopniowanie nieregularne i ułomne,
– porównania z użyciem από, τόσο-όσο, που.
4. Liczebniki / Αριθμητικά:
– główne / απόλυτα: 1–100.000,
– porządkowe / τακτικά: 1–1000,
– oznaczenia literowe liczebników.
5. *Zaimki / Αντωνυμίες:
– powtarzanie zaimków (zaimki "powtórkowe"),
– szczególne użycia zaimka z rodzajnikiem (εγώ ο ίδιος, αυτός ο...),
– połączenia zaimków (μόνος μου; δικός του; οι δυο μας; Κοντά
μου; ο εαυτός μου),
– użycie zaimków nieokreślonych (κάποιος, κανείς, καθένας,
αρκετοί),
– użycie zaimków τέτοιος, ό,τι, όσος.
6. Czasowniki / Ρήματα – strony / φωνές:
– formy strony biernej czasowników II koniugacji,
– przekształcanie zdań w stronie czynnej na stronę bierną,
– strona bierna z από,
– różnice w znaczeniu czasowników w stronie czynnej i zwrotno-
biernej (δανείζω, δανείζομαι),
– czasowniki mające formy tylko czynne lub tylko bierne
(deponentia).
7. Czasowniki – czasy / χρόνοι i tryby / εγκλίσεις:
– uzupełnienie odmian czasów przeszłych i przyszłych dokonanych
oraz trybu zależnego i rozkazującego,
– czas teraźniejszy uprzedni (παρακειμενος),
– tryb rozkazujący z użyciem να, να μην,
– sposoby wyrażania życzenia (θα ήθελα),
– czasowniki bezosobowe / απρόσωπα,
– czasowniki nieregularne / ανώμαλα,
– imiesłów / μετοχή.
8. Przyimki / Προθέσεις:
– użycie από, με, παρά, αντί, δίχως, χωρίς.
9. Przysłówki / Επιρρήματα:
– przysłówki na -ως / -α,
– różne użycia πια, όχι, κιόλας,
– tworzenie przysłówków od zaimków,
– stopniowanie przysłówków.
10. Wykrzykniki / Επιφωνήματα:
– ρε, καλέ, μακάρι, κρίμα, στάσου.
V. Składnia / Σύνταξη – zagadnienia wybrane:
1. Szczególne funkcje przypadków. / Ειδικές λειτουργίες των
πτώσεων.
2. *Użycie rodzajników. / Χρήση των άρθρων.
3. *Miejsce zaimka w zdaniu / Θέση των προθέσεων σε προτάσεις:
– twierdzącym,
– pytającym,
– przeczącym,
– rozkazującym.
4. *Przeczenia z δεν i μη / Αρνητικές φράσεις και προτάσεις.
5. Składnia zdań złożonych / Σύνταξη των υποτακτικών
προτάσεων:
– ούτε...ούτε...; ή...ή...; είτε...είτε...; ενώ, καθώς, πριν, μόλις, επειδή,
ότι, πως, που, μη, ίσως, μήπως, όσο, όποιος, αν και...
6. Οkresy warunkowe / Υποθετικός λόγος.
7. Μowa zależna / Πλάγιος λόγος.
8. Słowotwórstwo / Σχηματισμός λέξεων:
– czasowniki pochodne odrzeczownikowe i odprzymiotnikowe,
– rzeczowniki pochodne odczasownikowe (oznaczające np. osobę
działającą, czynność i jej skutki),
– przymiotniki pochodne odczasownikowe, odrzeczownikowe,
odprzysłówkowe,
– przysłówki pochodne,
– zdrobnienia / υποκοριστικά i ich formanty,
– wyrazy złożone (np. αξέχαστος, ανδρόγυνο, ασπρόμαυρος,
ανεβοκατεβαίνω, ανω-κάτω).

B. Przykładowe tematy / Θεματολογία:
– życiorys własny ustnie i pisemnie / βιογραφικό σημείωμα,
– rodzina i przyjaciele / οικογένεια, φίλοι,
– rozkład dnia (rozrywki) / πρόγραμμα της ημέρας, διασκέδαση,
– ulubiona książka, film, hobby / αγαπημένο βιβλίο, ταινία, χόμπι,
– plany na przyszłość / σχέδια για το μέλλον,
– dom i okolica / miasto, wieś / σπίτι και περιβάλλον, πόλη και
χωριό,
– zawody i zajęcia / επαγγέλματα και απασχολήσεις,
– klimat, pogoda / κλίμα, καιρός,
– *zwroty dotyczące wieku i czasu / φράσεις που έχουν σχέση με την
ηλικία και το χρόνο,
– zakupy itp. Ψώνια,
– choroba (objawy, wizyta u lekarza, w aptece) αρρώστια (στο
γιατρό, στο φαρμακείο),
– Grecja turystycznie (podróż, hotel, zwiedzanie) / τουρισμός στην
Ελλάδα (ταξίδι ξενοδοχείο, αξιοθέατα).
– przegląd prasy codziennej. / ανάγνωση του καθημερινού τύπου.