Aristotle’s Metaphysical Theory: an Introduction 3800-AMT21-S
Jak wiadomo, w tekstach Arystotelesa po raz pierwszy pojawia się wiele fundamentalnych pojęć, które wciąż są używane we współczesnych teoriach metafizycznych i w naszym myśleniu o strukturze rzeczywistości. Substancja, własności, forma, materia, istota, przypadłość, teoria kategorii - wszystkie te pojęcia i teorie w znacznej mierze mają swój początek w filozofii Arystotelesa.
Celem seminarium jest poprowadzenie studentów przez wstępną analizę tych pojęć w filozofii Arystotelesa. Skupimy się głównie na następujących tematach: substancja i własności, pojęcie podmiotu, forma i materia, teoria kategorii. W szczególności będziemy zastanawiać się nad specyfiką hylemorfizmu Arystotelesa (relacja forma-materia), jego koncepcją struktury konkretu (różne koncepcje podmiotu) oraz nad istotą jego systemu kategorii. Przyjrzymy się początkom tych pojęć u Arystotelesa, spróbujemy uchwycić ich właściwe znaczenie oraz będziemy pytać o ich filozoficzną użyteczność; przyjrzymy się także różnym możliwym interpretacjom idei Arystotelesa.
Nasze podejście w ramach tej wstępnej analizy będzie miało dwa wymiary: po pierwsze, skupimy się na interpretacji tych pojęć w tekstach Arystotelesa (zwłaszcza w "Kategoriach", "Fizyce" i "Metafizyce"), po drugie, będziemy patrzeć na nie z perspektywy współczesnych filozofów, aby dowiedzieć się, czy idee Arystotelesa mogą być jeszcze dziś przydatne i jakie jest ich właściwe rozumienie z punktu widzenia współczesnych stanowisk filozoficznych (np. różne teorie konkretu, różne teorie własności). Będziemy więc czytać fragmenty współczesnych metafizyków (w tym podręcznik M. Louxa "Metaphysics: A Contemporary Introduction" czy eseje E.J. Lowe'a), jednak naszym głównym tekstem przewodnim będzie wprowadzenie do metafizyki Arystotelesa napisane przez jednego z klasyków filozofii analitycznej – Elisabeth Anscombe („Arystoteles: Poszukiwanie substancji”).
Dodatkowe tematy w ramach tego seminarium będą obejmować rzadziej wspominane elementy ontologii Arystotelesa takie jak złożenia przypadłościowe (zwane także „osobliwymi przedmiotami”), stany rzeczy oraz tropy (jednostkowe własności).
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Student
Wiedza:
– ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w obszarze badań nad teorią metafizyczną Arystotelesa
– zna podstawowe metody badawcze i strategie argumentacyjne właściwe dla historii filozofii
– zna metody interpretacji tekstu filozoficznego
Umiejętności:
– czyta, interpretuje i konfrontuje różne teksty filozoficzne
– słucha ze zrozumieniem ustnej prezentacji idei i argumentów filozoficznych oraz posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych
– (dot. student studiów II stopnia) potrafi zanalizować logiczną strukturę wypowiedzi innych uczestników zajęć oraz ocenić wpływ ewentualnych błędów logicznych na konkluzywność argumentacji
– dobiera strategie argumentacyjne, konstruuje krytyczne argumenty, formułuje odpowiedzi na krytykę
– prowadzi na poziomie podstawowym (na pierwszym stopniu) lub zaawansowanym (na drugim i trzecim stopniu), pracę badawczą pod kierunkiem prowadzącego seminarium
Kompetencje społeczne:
– samodzielnie podejmuje i inicjuje proste działania badawcze
– jest otwarty na dyskusję i nowe propozycje rozwiązań problemów
– potrafi współdziałać i pracować w grupie przyjmując w niej różne role
Kryteria oceniania
Obecność (możliwe dwie nieobecności w semestrze), lektura zadanych tekstów, referat lub praca pisemna, krótki test końcowy. Ocena końcowa będzie oparta na aktywności studenta w trakcie zajęć, ocenie za referat/pracę pisemną oraz wynik testu.
Literatura
J. Ackrill, Aristotle’s Categories and De Interpretatione, Oxford 1963.
C.D.C. Reeve, Substantial Knowledge: Aristotle’s Metaphysics, Indianapolis/Cambridge 2000.
M.J. Loux, Metaphysics. A Contemporary Introduction, Routledge, Abingdon 2017 (4th ed.).
M.J. Loux, Primary Ousia: en Essay on Aristotle’s Metaphysics, Ithaca/London 1991.
D. Bostock, Space, Time, Matter and Form: Essays on Aristotle’s Physics, Oxford 2006.
D. Morrison, „The Taxonomical Interpretation of Aristotle’s Categories: a Criticism”, in: J. Preus, J. Anton (eds.) Essays in Ancient Greek Philosophy, New York 1992.
E.J. Lowe, „A Neo-Aristotelian Substance Sntology: Neither Relational Nor Constituent” in: T. Tahko (ed.) Contemporary Aristotelian Metaphysics, Cambridge 2011.
F. Lewis, Substance and Predication in Aristotle, Cambridge 1991.
G. Matthews „Accidental Unities” in: M. Schofield, M. Nussbaum (eds.) Language and Logos, Cambridge 1982.
G.E.M. Anscombe, “Aristotle: The Search for Substance” in: G.E.M. Anscombe, P. Geach, Three Philosophers: Aristotle, Aquinas, Frege, Ithaca/New York 1961.
M. Frede, „Aristotle’s Categories” in: Essays on Ancient Philosophy, Minneapolis 1987.
M. Wedin, Aristotle’s Theory of Substance, Oxford 2000.
R. Dancy, „On Some of Aristotle’s First Thoughts about Substances”, Philosophical Review, 84 (1975), 338-375.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: