- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Czytając Hegla. Czym jest doświadczenie w Fenomenologii ducha? 3700-KON221-AL-OG
We współczesnej filozofii obserwujemy dynamiczny powrót do tradycji oświeceniowych i odchodzenie od paradygmatu postmodernistycznego. Jest to oczywiście proces wieloaspektowy, i tylko niektóre jego aspekty są bezpośrednio związane z filozofią Hegla. Niewątpliwie należy do nich inspirowany psychoanalizą powrót zainteresowania podmiotem w jego uwarunkowaniach i kontekście, charakterystyczny dla filozofii Slavoja Żiżka i szkoły słoweńskiej. Częścią tego zwrotu jest też demontaż prymatu poststrukturalizmu w badaniach procesów kolonizacji oraz ich reperkusji, najbardziej dosadnie wyrażony przez Viveka Chibbera. Ważny jest też inspirowany dekolonizacją zwrot w badaniach historii Europy i jej kultury, w którym dzięki badaniom Gayatri Spivak czy Susan Buck-Morss kluczowe figury Oświecenia zyskują nową interpretację – jako reperkusje pozaeuropejskich inspiracji. Powrót dialektyki i zainteresowania postępem widzimy też w najnowszych manifestach społecznych, łączących teorie rozwoju cywilizacyjnego z emancypacją w skali globalnej, co ma miejsce choćby w Accelerationist Manifesto czy Manifeście Ksenofeministycznym, inspirujących debaty i projekty tak w obszarze teorii kultury, jak też praktyk artystycznych. Próby kontynuacji teorii krytycznej dokonywane przez McKenzie Warka, Lauren Berlant czy Marka Fishera również zakładają znajomość teoretycznych stawek Fenomenologii Ducha, znaczna część teorii przekładu kulturowego jest też bez tej koncepcji nieczytelna.
W Polsce kluczową postacią inspirującą powrót Hegla był oczywiście Marek J. Siemek, którego prace każą postrzegać tego filozofa jako myśliciela kluczowego dla zrozumienia sprzeczności społeczeństwa obywatelskiego i sfery publicznej. Wskazując na kontrowersje wokół zaproponowanej przez Kojeve'a lektury Hegla, Siemek wskazywał słabości charakterystycznego dla francuskiego poststrukturalizmu odrzucenia dialektyki. Z kolei o materialistycznych losach dialektyki i jej paradoksach pisze Aleksander Ochocki, którego zainteresowanie operą i dramatem każe w twórczości Hegla szukać klucza do nowoczesnej i późno-nowoczesnej teorii, jak też praktyki kultury. Niniejsze zajęcia mają stanowić wprowadzenie do filozofii Hegla poprzez lekturę, rozdział po rozdziale, Fenomenologii ducha oraz tekstów jej późniejszych czytelniczek i czytelników.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W02 zna w pogłębionym zakresie terminologię nauk humanistycznych i społecznych i umie ją wykorzystywać;
K_W08 ma uporządkowaną w pogłębionym zakresie wiedzę o kierunkach myśli filozoficznej i społecznej w perspektywie historycznej i współczesnej;
K_U02 potrafi w pogłębionym i szerokim zakresie dokonywać analizy tekstów artystycznych, filozoficznych i socjologicznych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych oraz prezentować wyniki swych prac;
K_U09 potrafi przygotować w sposób dojrzały i profesjonalny prace pisemne: esej, rozprawa naukowa, recenzja, sprawozdanie naukowe w języku polskim oraz w jednym z języków kongresowych;
K_U15 rozumie zasady, reguły oraz konieczność pracy zespołowej;
K_K02 rozumie dynamikę rozwoju naukowego, kulturowego i społecznego oraz śledzi nowe metody i paradygmaty badawcze;
K_K06 rozumie znaczenie bogactwa i dziedzictwa kulturowego Europy
Kryteria oceniania
Do zaliczenia zajęć będą konieczne: obecność i aktywność na zajęciach oraz jedna z dwóch aktywności: przygotowanie wprowadzenia do wybranych zajęć lub esej na koniec semestru.
Literatura
G. W. F. Hegel, Fenomenologia ducha (tom 1 i 2), przeł. A. Landman, PWN, Warszawa, 1965.
T. Adorno, Dialektyka negatywna, przeł. K. Krzemieniowa i S. Krzemień-Ojak, PWN, Warszawa 1986.
B. Baczko, Wyobrażenia społeczne, PWN, Warszawa, 1996.
S. Buck-Morss, Hegel, Haitii historia uniwersalna, przeł. K. Bojarska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa, 2014.
J. Butler, The Psychic Life of Power: Theories in Subjection, Routlege, 1997.
V. Chibber, Postcolonial Theory and the Specter of Capital, Verso, 2013.
J. Derrida, What is a Relevant Translation? W: Critical Inquiry, 27 (2) 2001.
F. Fanon, Wyklęty lud ziemi, przeł. Hanna Tygielska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1985.
B. Honig, Antigone Interrupted, Cambridge University Press, 2013.
A. Kojève, Wstęp do wykładów o Heglu, przeł. Ś. Nowicki, Fundacja Aletheia, Warszawa, 1999.
G. Lukacs, Historia i świadomość klasowa, przeł. M. Siemek, PWN, Warszawa, 1987.
K. Marks, Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne, w: MED, tom 1, Warszawa 1960.
A. Ochocki, Trzy opery i podmiotowość komiczna, Fundacja Aletheia, Warszawa, 2003.
M. J. Siemek, Hegel i filozofia, Oficyna Naukowa, Warszawa, 1998.
S. Żiżek, Metastazy rozkoszy. Sześć esejów o kobietach i przyczynowości, przeł. M. Mosakowski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa, 2013.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: