Salon literacki: powieść absurdalna 3700-KON133-AL
Salon Literacki to spotkania konwersatoryjne zmierzające do odpowiedzi na pytania „jak można czytać?” oraz „co rodzi się między autorem, książką i czytelnikami zależnie od różnych sposobów czytania?”. Podczas każdej kolejnej odsłony zajęć analizujemy nowe lektury i testujemy nowe sposoby czytania, nie ma zatem konieczności uczestnictwa w poprzednich Salonach by zapisać się na kolejne.
Sensem naszych spotkań jest lektura.
Specyfika tej części Salonu:
W trzeciej odsłonie Salonu skupimy się na pojęciu absurdu w literaturze – będziemy badać, czytać, analizować jego różne objawy i realizacje powieściowe. Spróbujemy zrozumieć czym jest absurd w kontekście poznawania, stwarzania i opisywania świata, kiedy i jacy autorzy sięgali po to narzędzie oraz sprawdzimy czy absurd jest zabawny, rozpaczliwy czy może spełnia zakresy obu tych pojęć.
Cel zajęć
Celem zajęć jest stworzenie wspólnoty opartej na przeczytanych i przedyskutowanych razem lekturach. Zapraszamy wszystkich, pragnących pochylić się nad proponowanymi dziełami literackimi, wsłuchać w ich melodię i w skupieniu oraz z uważnością przeczytać je wedle prawideł tego, co nazywa się czytaniem głębokim.
Pomysł zrodził się z konstatacji o niejednoznacznym współcześnie statusie kanonu oraz trudnościach w znalezieniu wspólnego, zakorzenionego w literaturze języka służącego zarówno własnej ekspresji jak i komunikacji międzyludzkiej. Forma zajęć wytworzy warunki możliwie najbardziej sprzyjające rzeczywistemu i rzetelnemu przeczytaniu i poznaniu wybranych utworów oraz dyskusji nad nimi.
Literaturę uznajemy za medium umożliwiające wycieczki w czasie i przestrzeni, dyskusje z umarłymi, żyjącymi i nigdy nieistniejącymi, wykroczenia poza granice ja, tu i teraz mogące prowadzić również do głębokiej introspekcji. Podobnie jak prof. Ryszard Koziołek uważamy, że:
„literatura to konieczność mówiącego człowieka, który w trosce o biologiczny i społeczny byt musi ulepszać swoją mowę, czyli czytać oraz tworzyć metafory i opowieści (…). Mamy tylko literaturę, by doskonalić myślenie, czyli świadome nazywanie i porozumiewanie się.”
[R. Koziołek, Dobrze się myśli literaturą]
Rozwiniemy wszechstronnie słownictwo dotyczące analizy lektur w aspekcie interpretacyjnym czy literacko – filozoficznym. Ze względu na specyficzną formułę zajęć rozwijać będziemy zarówno umiejętności słuchania, skupienia, notowania, czytania oraz mówienia.
Forma zajęć
Przeczytamy wspólnie 8 książek w systemie podwójnych spotkań co dwa tygodnie (obie „Alicje” na jedno spotkanie). Każdy uczestnik sam wybierze za każdym razem aspekt, nad którym pochyli się podczas lektury.
Prowadząca zapewni mini wykłady wprowadzające oraz lektury pomocnicze, pozwalające wybrany aspekt opracować.
Jedynie przygotowanie do zajęć - obecność, lektura, wykonanie zadań - stanowi o zaliczeniu przedmiotu.
Podczas spotkań obowiązuje umowa o niekorzystaniu ze sprzętów elektronicznych (telefon, komputer)
Każde spotkanie podzielone będzie na 3 części:
1. Disputatio - ok. 90-100 minut:
dyskusja na temat całości lektury przeczytanej na zajęcia, rozważania podsumowujące, analiza konstrukcji, analiza kontekstów (historyczne, literackie, filozoficzne, biograficzne etc. – ustalone w dyskusji, pochwycone w chwili), myśli o przekładzie, inspiracje, frapujące wątki i interpretacje, wydanie, edycja - krytyka i afirmacja – z możliwością dostosowania omawianych wątków do woli grupy.
10 minut: przerwa
2. Lectio - ok. 60 minut:
głośna lektura dzieła następnego (prowadzące, chętni)
3. Praeparatio - pozostały czas (ok. 15-20 minut):
wybór tematów przewodnich do następnej lektury, wrażenia wstępne.
Pierwsze zajęcia będą zajęciami wstępnymi, podczas których zapoznamy się z szczegółami organizacyjnymi, zaczniemy rozważania nad interpretacją i czytaniem głębokim oraz zaczniemy czytać. Mile widziana znajomość "W oparach absurdu" (Tuwim, Słonimski) na pierwszej zajęcia.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
1. Wiedza
K_W07 zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji wytworów kultury w powiązaniu z tradycją
K_W09 zna twórczość najważniejszych pisarzy, filozofów i teologów dawnych i współczesnych
K_W13 zna podstawowe metody interpretacji tekstu literackiego i filozoficznego oraz tekstualnego źródła historycznego
K_W16 rozumie związki pomiędzy działaniami kulturowymi i przemianami w życiu społecznym
2. Umiejętności
K_U02 potrafi dokonywać analizy tekstów artystycznych, filozoficznych i socjologicznych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych oraz prezentować wyniki swych prac
K_U04 posiada podstawowe umiejętności badawcze pozwalające na formułowanie problemów badawczych z zakresu humanistyki, filozofii, literatury i sztuki
3. Kompetencje społeczne
K_K02 rozumie zasady, reguły oraz konieczność pracy zespołowej
K_K03 rozumie dynamikę rozwoju naukowego, kulturowego i społecznego oraz śledzi nowe metody i paradygmaty badawcze
K_K04 potrafi organizować i współpracować z grupą oraz zajmować w niej różne role społeczne
K_K07 rozumie zasady tolerancji i różnic kulturowych
K_K08 rozumie znaczenie bogactwa i dziedzictwa kulturowego Europy
Kryteria oceniania
Jedynie przygotowanie do zajęć, wyrażające się w spełnieniu poniższych kryteriów, stanowić będzie o zaliczeniu przedmiotu:
3 – obecność na wszystkich zajęciach bez wyjątków, posiadanie notatek
4 – brak nieodrobionych nieobecności + lektura i przygotowanie do omówienia min. 5 utworów + aktywność
5 – brak nieodrobionych nieobecności + lektura i przygotowanie do omawiania wszystkich utworów + aktywność
Literatura
I. Lektury obowiązkowe:
Na zajęcia przybywać mogą zarówno ci, którzy pragną odświeżyć lub przedyskutować przeczytane już uprzednio proponowane lektury jak i ci, którzy nigdy ich nie czytali, a z różnych przyczyn, łącznie z nienawistnymi, pragną:
1. Przygody Alicji w Krainie Czarów oraz Alicja po drugiej stronie lustra, Lewis Caroll (Charles Lutwidge Dodgson)
2. Wyspa pingwinów, Anatole France
3. Czyny i myśli doktora Faustrolla, Patafizyka: powieść neoscjentystyczna, Alfred Jarry
4. Kobieta z wydm, Kōbō Abe
5. Locus Solus, Raymond Roussel
6. Portret Suzanne, Roland Topor
7. Niewidzialne miasta, Italo Calvino
Dodatkowa lektura półobowiązkowa:
"W oparach absurdu" - Tuwim, Słonimski
II. Bibliografia dodatkowa - eseje i wykłady o literaturze:
Lektury dotyczące kategorii absurdu zostaną przekazane studentom w trakcie cyklu zajęć.
Wszystkich studentów pragnących rozwijać swoje umiejętności czytania oraz zobaczyć jak „lektura głęboka” objawia się w piśmiennictwie uważnych czytelników zachęcamy do sięgnięcia przed (lub w trakcie) zajęciami do:
1. Dobrze się myśli literaturą, Ryszard Koziołek, wydawnictwo czarne, Wołowiec 2016
2. Sztuka powieści, Milan Kundera, WAB, Warszawa MMXV (2015)
3. Zasłona, Milan Kundera, WAB, Warszawa MMXVI (2016)
4. Wykłady o literaturze rosyjskiej, Vladimir Nabokov, Muza, 2002
5. Wykłady o literaturze, Vladimir Nabokov, Muza, 2005
6. Wędrówka do źródeł, Wiesław Juszczak, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2009
7. Poeta i mit, Wiesław Juszczak, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2014
9. Jak być artystą. Na przykładzie Thomasa Manna , Małgorzata Łukasiewicz, Biblioteka "Więzi", Warszawa 2011
10. Sztuka powieści. Antologia wywiadów I i II z „The Paris Review” – oba tomy, wydawnictwo Książkowe Klimaty, Wrocław 2016 (t. I) i 2017 (t. 2)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: