Dzika sprawiedliwość - moralność w świecie zwierząt 3700-AL-DS-QPR
Tradycyjnie unika się interpretowania zachowań zwierząt w kategoriach ludzkich emocji. Antropomorfizację uznaje się za ograniczenie możliwości poznania zwierząt takimi, jakimi są one w rzeczywistości. Czy jednak zrobimy z gorylicą opłakującą śmierć swojego dziecka? Albo ze szczurem laboratoryjnym, który nie chce nacisnąć dźwigni, żeby dostać jedzenie, kiedy widzi, że prowadzi to porażenia prądem drugiego szczura? Czy nie jesteśmy jednak skłonni traktować tych zachowań jako przejawów emocji podobnych do naszych i to emocji o charakterze
Na zajęciach omówimy zaobserwowane w świecie zwierząt emocje i zachowania, które w ludzkim społeczeństwie tworzą podwaliny moralności. Skupimy się na takich pojęciach jak empatia, wzajemność, altruizm, kooperacja i last but not least sprawiedliwość. Omówimy przykłady złożonych systemów zachowań u ssaków społecznych, które wykazują daleko idącą zbieżność z ludzkimi zachowaniami moralnymi.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy student:
- zna i rozumie metody analizy i interpretacji procesów przyrodniczych w świetle teorii ewolucji biologicznej oraz wytworów kultury na przestrzeni dziejów K_W10
- zna, rozumie i umie stosować metody badawcze nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych w zakresie wiedzy o różnorodności biologicznej i kulturowej K_W10
- zna terminologię stosowaną w naukach humanistycznych, społecznych i przyrodniczych w zakresie wiedzy o różnorodności biologicznej i kulturowe K_W12
- potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych rodzajów zjawisk społecznych, stosując oryginalne podejście, oparte o najnowsze osiągnięcia nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych K_W06
W zakresie umiejętności student:
- potrafi analizować i interpretować teksty związane z różnorodnością biologiczną i kulturową K_U01
- potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych rodzajów tekstów i zjawisk społecznych związanych z rozwojem cywilizacji i jego fundamentami przyrodniczymi i kulturowymi, stosując oryginalne podejście, oparte o najnowsze osiągnięcia nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych K_U02
- potrafi wykorzystać uzyskaną wiedzę w działaniach społecznych związanych z przyrodą i zwierzętami K_U06
- posiada umiejętność formułowania w różnych formach i w różnych mediach problemów badawczych i opinii krytycznych o tekstach kultury w oparciu o wiedzę naukową dotyczącą biologicznych i kulturowych fundamentów rozwoju cywilizacji K_U08
W zakresie kompetencji społecznych student:
- rozumie miejsce i rolę człowieka w biosferze i jego odpowiedzialność za obecny i przyszły kształt świata K_K03
- potrafi wykorzystać uzyskaną wiedzę i umiejętności w działaniu publicznym oraz w działalności zawodowej K_K09
- docenia tradycję i dziedzictwo kulturowe oraz dziedzictwo przyrodnicze i potrzebę ich ochrony oraz aktywnie uczestniczy w działaniach na rzecz ich ochrony w skali tak regionalnej jak globalnej K_K08
Kryteria oceniania
Aktywny udział w dyskusji podczas zajęć, wygłoszenie referatu lub prezentacji.
Literatura
Robert Axelrod, The Evolution of Cooperation, New York: Perseus Books Group, 2006.
Marc Bekoff, Jessica Pierce, Dzika sprawiedliwość. Moralne życie zwierząt, przeł. Sebastian Szymański, Kraków: Copernicus Center Press, 2019.
Frans de Waal, Good Natured: The Origins of Right and Wrong in Humans and Other Animals, Cambridge, MA: Harvard University Press, 1996.
Frans de Waal, Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność?, przeł. Bartosz Brożek, Michał Furman, Kraków : Copernicus Center Press, 2013.
Rosiah Joyce, The Evolution of Morality, Cambridge, MA: MIT Press, 2006.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: