- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dharma – prawo i moralność w Indiach (II): źródła prawa i moralności 3600-IN-DPMI-II-OG
Drugi z cyklu dwóch odrębnie zaprojektowanych wykładów poświęconych dharmie oferuje ogólne wprowadzenie – również dla osób bez głębszej wiedzy o Azji Południowej czy indyjskiej myśli filozoficznej – w podstawowe założenia i szerszy kontekst prowadzonej intensywnie w Indiach w środowiskach bramińskich na przełomie er oraz w pierwszych wiekach I tysiąclecia n.e. dyskusji na temat źródeł (mūla) ludzkiej wiedzy o tym, co moralnie słuszne i zalecane (dharma).
Wskazywano w tej debacie na cztery takie źródła: (1) Wedy (śruti) jako zbiór nakazów i zakazów rytualnych, (2) inne uznane tradycje ustne (smṛti), (3) obyczaje i postępowanie osób zacnych i prawych, oraz (4) wewnętrzne poczucie moralnej słuszności (ātmatuṣṭi). Uczestnicy wykładu poznają szerszy kontekst kulturowy i filozoficzny tej dyskusji, przyjrzą się jej ramom koncepcyjnym, a także zyskają wgląd w główne argumenty wysuwane w powiązanych z tematem źródeł dharmy dysputach dotyczących: miarodajnych źródeł poznania; uwarunkowania wartości poznawczej przekazu ustnego; roli i pozycji bogów; istnienia boga-stwórcy czy istoty wszechwiedzącej; istnienia podmiotu moralnego, duszy; a także istnienia ciała i związku ciała z duszą. Porządkującą perspektywę tych rozważań wykład zaczerpnie z indyjskiej tradycji egzegezy wedyjskiej i hermeneutyki, mimansy (mīmāṃsā). Na koniec spojrzymy również na odzwierciedlenie się dyskusji nad źródłami poznania moralnego w Indiach w czasach późniejszych, a zwłaszcza w XX wieku w myśli i twórczości Mahatmy Gandhiego.
Zagadnienia:
I. Wprowadzenie
1. Problematyka źródeł prawa i moralności.
2. Moralność w świetle literatury wedyjskiej
II. Źródła dharmy - śruti
3. Ewolucja pojęcia dharmy
4. Nieosobowe źródła dharmy – Wedy jako zasób nakazów rytualnych
5. Wedy (śruti) i kwestia miarodajności przekazu słownego (śabda)
6. Bogowie a istnienie boga-stwórcy lub istoty wszechwiedzącej
7. Ofiary ze zwierząt a niekrzywdzenie (ahiṃsā) i polemika z buddystami
III. Źródła dharmy – tradycje (smṛti)
8. Literatura naukowa dotycząca dharmy
9. Manusṃrti i cztery źródła dharmy
10. Kształtowanie się kanonu tekstów autorytatywnych
11. Czy teksty buddyjskie mogą uczyć moralności?
IV. Źródła dharmy – postępowanie zacnych (sadācāra)
11. Definicja autorytetu moralnego
12. Lekarze, bogowie, bohaterowie epiccy i obyczaje regionalne
V. Źródła dharmy – poczucie słuszności moralnej (ātmatuṣṭi)
13. Problem istnienia podmiotu moralnego, duszy i ciała
14. Kalidasa i Śakuntala
VI. Późniejsze i współczesne dyskusje o źródłach dharmy
15. Gandhi a sumienie
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W03
ma rozszerzoną wiedzę o wybranych problemach kultury Azji Południowej (z zakresu kultury i literatury lub języka lub filozofii i religii lub historii i zagadnień społeczno-politycznych)
K_W07
zna i rozumie rodzimą tradycję naukową (metody analizy, interpretacji i wartościowania) wybranych krajów Azji Południowej
K_W10
ma obszerną, pogłębioną wiedzę o strukturach i relacjach społecznych oraz zachowaniach społeczno-kulturowych w Azji Południowej w zakresie warunkującym profesjonalną werbalną komunikację społeczną i interkulturową
K_U06
potrafi posługiwać się pojęciami z dziedziny filozofii i religii wybranego regionu w celu analizowania i interpretowania zjawisk religijnych, motywów etycznych i zachowań ludzkich, a także różnic między kulturami
K_U07
potrafi wykryć związki między kształtowaniem się idei filozoficznych i religijnych wybranego regionu a procesami społecznymi, kulturalnymi i gospodarczymi
K_U09
umie porównać i przeanalizować zależności między wybranymi tekstami literackimi i innymi dziełami twórczości kulturalnej (film, prasa, piśmiennictwo o charakterze społecznym) Azji Południowej a zagadnieniami tradycji i współczesności
K_U10
potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych wytworów kultury Azji Południowej w sposób właściwy dla wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w zakresie językoznawstwa lub literaturoznawstwa i studiów nad kulturą lub filozofii i religioznawstwa lub historii, stosując oryginalne podejścia uwzględniające wiedzę z zakresu orientalistyki
K_U11
potrafi zanalizować najważniejsze zjawiska z zakresu historii/sytuacji społeczno-politycznej/językowej/kulturowej Azji Południowej
K_K05
jest otwarty na nowe idee i nurty i odmienność kulturową
K_K06
ma świadomość odmienności wynikającej z różnorodności kulturowej, religijnej i filozoficznej i jej wpływu na kształtowanie się postaw społecznych i politycznych oraz procesów gospodarczych
K_K07
rozumie problematykę etyczną i odpowiedzialność związaną z przekazywaniem wiedzy o Azji Południowej
K_K08
rozumie i docenia wartość tradycji i spuścizny kulturowej własnej oraz Azji Południowej
K_K09
dostrzega potrzebę wzbogacenia swojej tradycji o pozytywne wartości filozoficzno-społeczno-kulturowe Azji Południowej, traktuje kulturową synergię jako wartość dodaną
Kryteria oceniania
Obecność i aktywność na zajęciach, końcowy egzamin pisemny (test wyboru).
Literatura
Wybrana literatura:
Brick, D., „Transforming Tradition into Texts: the Early Development of Smṛti”, Journal of Indian Philosophy (2006) 34: 287-302.
Davis, Jr., Donald R., “On ātmatuṣṭi as a Source of Dharma”, JAOS 2007.
Davis, Jr., Donald R., The Spirit of Hindu Law, Cambridge University Press, 2010.
Hinduism and Law. An Introduction, ed. by T. Lubin, D.R. Davis, Jr., Jayanth K. Krishnan, Cambridge University Press 2010 (New Delhi 2011).
Francavilla Domenico, The Roots of Hindu Jurisprudence. Sources of Dharma and Interpretation in Mīmāṃsā and Dharmaśāstra, Torino: Corpus Iuris Sanscritorum et Fontes Iuris Asiae Meridianae et Centralis – A Series on Social and Religious Law ed. by Oscar Botto, Vol. VII, 2006.
Kale, M.R., The Abhijñānaśākuntalam of Kālidāsa. With Commentary of Rāghavabhaṭṭa, Various Readings, Introduction,Literal Translation, Exhaustive Notes and Appendices, Delhi: Motilal Banarsidass Pvt. Ltd., 2000 (reprint of the 10th edition of 1969).
Kane, P.V. (1962–1975). History of Dharmaśastra. 5 Vols. Poona: Bhandarkar Oriental Research Institute.
Lingat Robert, The Classical Law of India, transl. from French, with additions by J. Duncan M. Derrett, New Delhi: Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd. 1993 [University of California 1973]
The Mīmāṁsā Darśana of Maharṣi Jaimini. With Śabarabhāṣya of Śabaramuni with the commentaries of Tantravārtika of Kumārila Bhaṭṭa and its commentary Nyāyasudhā of Someśvara Bhaṭṭa, Bhāṣyavivaraṇa of Govindāmṛtamuni and Bhāvaprakāśikā, the Hindi tr. by Mahāprabhulāla Gosvāmi, ed. with an Introduction by Mahāprabhulāla Gosvāmi, Varanasi: Tara Book Agency, Prāchyabhārati Series – 16, 1984.
Menski Werner F., Hindu Law. Beyond Tradition and Modernity, New Delhi: Oxford University Press 2008 [First published in 2003].
Nowakowska Monika, Dociekając źródeł powinności (w przygotowaniu do druku).
Olivelle, Patrick, Manu’s Code of Law: A Critical Edition and Translation of the Mānava-Dharmaśastra (South Asia Research), OUP 2004.
Olivelle, Patrick, 2006. “Explorations in the Early History of Dharmaśāstra”, in: Between the Empires: Society in India 300 BCE to 400 CE, ed. by P. Olivelle. Oxford University Press 2006: 169-190.
Olivelle, P. (ed.) 2009 (I wyd. 2004, JIP, Kluwer Academic Publishers), Dharma. Studies in its Semantic, Cultural and Religious History, Motilal Banarsidass Publishers Pvt. Ltd., Delhi.
Olivelle, Patrick, 2011. Ascetics and Brahmins: Studies in Ideologies and Institutions, Cultural, Historical and Textual Studies of Religions, London: Anthem Press.
Olivelle, Patrick; Davis, Jr., Donald R. (red.), 2018. Hindu Law. A New History of Dharmaśāstra. The Oxford History of Hinduism. Oxford University Press.
Pollock, Sheldon, 1997. “The ‘Revelation’ of ‘Tradition’: Śruti, Smṛti, and the Sanskrit Discourse of Power”, in S. Lienhard and I. Piovano (eds.) Lex et Litterae: Studies in Honour of Professor Oscar Botto, Alessandria: Edizioni dell’Orzo, 395-417.
Rocher, Ludo; Davis, Donald R., 2012. Studies in Hindu Law and Dharmaśāstra, Anthem South Asian Normative Traditions Studies, London: Anthem Press.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: