Diagnostyka problemów społecznych 3401-PS-DPSz
Przedmiot zapoznaje z koncepcjami stosowania teorii socjologicznych dla rozpoznawania problemów społecznych, z wynikami diagnostycznych badań wybranych problemów współczesnej Polski, rodzajami diagnoz społecznych, ich przesłankami metodologicznymi oraz procedurą badań diagnostycznych, uczy podstawowych zasad tzw. badań ekspertalnych (zwłaszcza badań oceniających programy rozwiązywania problemów społecznych). Tematyka zajęć: Teoria a diagnoza, diagnoza potoczna a diagnoza naukowa. Rodzaje diagnoz i ich zastosowania. Ekspertyza diagnostyczna a ekspertyza aksjologiczna. Ekspertyza socjotechniczna. Wtórna analiza diagnoz wybranych problemów społecznych. Modele działalności ekspertalnej i ich zastosowania.
Bilans nakładu pracy studenta
udział w zajęciach – 20 godz.
praca semestralna z projektem diagnozy problemu społecznego – 15 godz.
przygotowanie do zajęć i zaliczenia – 25 godz.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu konwersatorium student:
w zakresie wiedzy (K_04, K_06, K_09, K_017)
• zna tok i metodykę postępowania celowościowego jako procedury wpływania na zjawiska społeczne i rozwiązywania problemów społecznych oraz jego znaczenie dla pracy socjalnej
• rozpoznaje różne typy diagnoz oraz ich właściwości, a także sposoby ich stosowania w identyfikowaniu natury oraz źródeł problemów i trudności doświadczanych przez rodziny, grupy i społeczności
w zakresie umiejętności (K_U02, K_U04, K_U05, K_U06, K_U08, K_U10)
• posługuje się metodyką formułowania diagnozy klasyfikacyjnej, diagnozy fazy, diagnozy znaczenia i diagnozy prognostycznej celu identyfikacji i interpretacji mechanizmów społecznych prowadzących do powstawania problemów społecznych oraz trudności i potrzeb rodzin i grup dotkniętych tymi problemami
• stosuje „logikę praktycznego działania” oraz reguły dokonywania diagnoz społecznych do analizowania programów i projektów działań mających na celu rozwiązywanie problemów i łagodzenie trudności doświadczanych przez rodziny i grupy
• wykorzystuje wiedzę diagnostyczną do wyboru skutecznych metod rozwiązywania problemów społecznych oraz konstruowania projektów działań zaradczych
w zakresie kompetencji społecznych (K_K03, K_K04, K_K08)
• jest przygotowany do pełnienia roli diagnosty problemów społecznych oraz specjalisty ds. rozwiązywania problemów społecznych w społecznościach lokalnych,
• jest świadomy roli nauk społecznych w identyfikowaniu zjawisk wymagających reakcji społecznej
Kryteria oceniania
Składowe oceny:
• Ocena ciągła udziału w dyskusji nad problematyką diagnozowania i rozwiązywania problemów społecznych oraz postępów w rozwijaniu przez studentów akceptującej postawy wobec praktycznych walorów nauk społecznych i możliwości stosowania ich w praktyce
• Ocena prezentacji projektu i ocena pracy semestralnej dotyczącej diagnostyki problemów społecznych, w tym postępów w nabywaniu umiejętności diagnozowania i projektowania rozwiązywania problemów społecznych
Literatura
J. Kubin (1998) Diagnoza społeczna (W): Encyklopedia socjologii, t.1, Oficyna Naukowa;
J. Kwaśniewski (2006) Rola diagnozy w rozwiązywaniu problemów społecznych (W): Badania problemów społecznych, t. VIII Prac Katedry Socjologii Norm, Dewiacji i Kontroli Społecznej, IPSiR UW.
J. Kwaśniewski (1999) Socjologia stosowana (W): Encyklopedia socjologii, t. 4;
K. Gorlach (1996) Społeczne mechanizmy genezy i identyfikacji problemów społecznych (W): K. Czekaj, K. Gorlach, M. Leśniak (red.) Labirynty współczesnego społeczeństwa, Interart;
M. Łoś (1974) Ekspertyza społeczna, Prakseologia nr 1/49;
A. Podgórecki (1970) Logika praktycznego działania (W) A. Podgórecki (red.) Socjotechnika. Jak oddziaływać skutecznie?, Książka i Wiedza.
K. Frieske (2004) Migotanie rzeczywistości; wieloznaczność „sukcesu” programów reintegracji społecznej (W) K. Frieske (red.) Utopie inkluzji. Sukcesy i porażki programów reintegracji społecznej, IPiSS;
M. T. Hayes (1992) Incrementalism and public policy, Longman, Rozdziały: 1, 2 i 8;
Ch. Lindblom, D. K. Cohen (1979) Usable knowledge. Social science and social problem solving, Yale University Press, Rozdziały: 1 i 2;
Ch. Lindblom (1990) Knowledge and social problems oraz Toward prescription (W): Ch. Lindblom Inquiry and change. The troubled attempt to understand and shape society, Yale University Press, Russell Sage Foundation.
Richard L. Henshel: Reacting to social problems, Longman 1976, wybrane fragmenty.
M. Jarosz (1997) Samobójstwa, PWN, ss. 13-36;
K. Frieske (1998) Alkoholizm (W) Encyklopedia socjologii, t.1., ss. 20-24;
J. Zamecka (1999) Narkomania (W) Encyklopedia socjologii, t.2, ss. 285-287;
M. Abucewicz (2006) Problem narkomanii w Polsce – ujęcie konstruktywistyczne (W) J. Kwaśniewski (red.) Badania problemów społecznych, T. VIII Prac Katedry, op.cit.;
K. Frieske (1999) Marginalność społeczne (W) Encyklopedia socjologii, t. 2, ss. 167-171;
B. W. Mach (2000) Równość i nierówność społeczna (W) Encyklopedia socjologii, t.3, ss. 329-334.
M. Pohoski (1995) Nierówności społeczne w Polsce – kontynuacje i zmiany w okresie transformacji ustrojowej (W) Ludzie i instytucje. Stawanie się ładu społecznego. Pamiętnik IX Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego, PTS, wyd. UMCS;
M. Abucewicz: Bezdomność we współczesnej literaturze przedmiotu, Polityka Społeczna nr 2/2001;
J. B. Sobczak (1998) Bezrobocie (W) Encyklopedia socjologii, t. 1, ss. 64-67;
A. Zeidler-Janiszewska (1999) Kontrkultura (W) Encyklopedia socjologii, t. 2, ss. 78-81;
B. Synak (1999) Ludzie starzy (W) Encyklopedia socjologii, t.2, ss. 144-149;
C. T. Paleczny (1999) Mniejszości (W) Encyklopedia socjologii, t. 2, ss. 259-264;
D. A, Ostrowska (1999) Niepełnosprawność (W) Encyklopedia socjologii, t. 2, ss. 333-336.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: