Zagadnienia językoznawstwa iberyjskiego 3305-ZJI-SEM-MGR
Seminarium poświęcone jest przygotowaniu uczestników do pisania pracy magisterskiej. Program przewiduje zapoznanie studentów z najważniejszymi kierunkami współczesnej lingwistyki, zasadami opisu języka naturalnego oraz działami językoznawstwa. Z tematu kierunki współczesnej lingwistyki omówione zostaną: strukturalizm, (formalny i funkcyjny) z opisem założeń metodologicznych, pojęcia systemu, formy, funkcji, cechy relewantnej i redundantnej, diachronii, synchronii; lingwistyka generatywno transformacyjna oraz językoznawstwo kognitywne. W temacie działów językoznawstwa przedstawione będą: językoznawstwo zewnętrzne (fonetyka, socjolingwistyka, psycholingwistyka, neurolingwistyka) i językoznawstwo wewnętrzne (fonologia, morfologia, semantyka, syntaktyka, leksykologia, stylistyka). Dalej następuje prezentacja zasad opisu języka naturalnego, a w szczególności zasady klasyfikacji genetycznej i typologicznej języków w tym języki naturalne, etniczne (w tym kreolskie), międzyetniczne pidżiny, sztuczne); żywe, martwe; rodziny i grupy językowe, języki izolująco pozycyjne, aglutynacyjne, fuzyjne. Fonologia z fonetyką i prozodią obejmuje kwestie inwentarza fonemów, archifonemów i allofonów, neutralizacji, typów opozycji fonologicznych, system prozodycznego oraz funkcji akcentu. Zakres morfologii to kwestie zasad podziału na części mowy, według różnych kryteriów, pojęcia morfemu, wyrazu, leksemu, fleksji wobec słowotwórstwa, derywacji, kompozycji oraz klasyfikacji rdzeni i afiksów. Pozostałe poruszane zagadnienia to: kategorie gramatyczne, zagadnienia składni (składnia zgody, rekcja, zgodność czasów, szyk wewnątrz grupy nominalnej, struktura tematyczno rematyczna zdania), semantyka (m.in. pojęcie pola semantycznego), leksykologia (pochodzenie wyrazów, udział słownictwa odziedziczonego i zapożyczonego, neologizmy), stylistyka (style funkcjonalne). W czasie zajęć studenci zapoznają się z metodologią diachronii, nabywając podstawową wiedzę o rekonstrukcji prajęzyka, typologii zmian fonemicznych, prozodycznych, morfologicznych i składniowych, ewolucję semantyczną, gramatykalizację i powstawanie nowych kategorii gramatycznych. Poznają genezę języków iberoromańskich od praindoeuropejskiego do stanu współczesnego. Szczególny nacisk położony jest na ewolucję od łaciny klasycznej, wraz z dialektalną bifurkacją łaciny ludowej oraz na inne historyczne komponenty opisywanych języków to jest substrat iberyjski oraz wpływy wizygockie i arabskie. Przykłady wzięte są z historii języków iberyjskich. Ponadto na zajęciach uczestnicy zapoznają się z analizą tekstów starohiszpańskich i staroportugalskich.
W przypadku wystąpienia nieprzewidzianych okoliczności i konieczności zmiany trybu, zajęcia będą się odbywały online, bez uszczerbku dla przewidzianych w sylabusie efektów uczenia się, przy użyciu platform edukacyjnych i komunikatorów rekomendowanych i dopuszczanych przez UW. Efekty uczenia sie będą weryfikowane za pośrednictwem testów, zadań, sprawdzianów pisemnych i ustnych przeprowadzanych online. Konsultacje będą się odbywały za pomocą dostępnych komunikatorów, np. Skype, telefonicznie lub mailowo.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Absolwent ma wiedzę na temat podstawowych zagadnień językoznawstwa ogólnego oraz kierunków we współczesnej lingwistyce oraz pogłębioną wiedzę na temat związany z pracą magisterską.
Wiedza
Absolwent zna i rozumie:
miejsce i znaczenie nauk humanistycznych w systemie nauk oraz ich specyfikę przedmiotową i metodologiczną (K_W01);
podstawową terminologię nauk humanistycznych w dyscyplinach, w których prowadzony jest kierunek studiów, jej źródła, oraz zastosowania (K_K02);
metodologię badań w dyscyplinach, w których prowadzony jest kierunek studiów(K_W03);
miejsce studiów nad portugalskim i/lub hiszpańskim obszarem językowym w systemie nauk humanistycznych oraz ich przedmiotowe i metodologiczne powiązania z innymi dyscyplinami naukowymi (K_W04);
zasady dotyczące wiedzy językowej niezbędnej w profesjonalnej analizie i interpretacji tekstów reprezentujących różne rejestry i style funkcjonalne języka kierunkowego (portugalski lub hiszpański) (K_W05).
Umiejętności
Absolwent potrafi:
z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów - wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje (K_U01);
samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (K_U02);
stosować podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, w dyscyplinach, w których prowadzony jest kierunek studiów (K_U03);
rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla dyscyplin, w których prowadzony jest kierunek, oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym (K_U05);
merytorycznie argumentować z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz formułować wnioski (K_U06).
Kompetencje społeczne
Absolwent jest gotów do:
uczenia się przez całe życie (K_K01);
podnoszenia poziomu swojej wiedzy i umiejętności językowych w zakresie języka portugalskiego i/lub hiszpańskiego, ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, samooceny własnych kompetencji i doskonalenia umiejętności (K_K02);
śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w portugalskojęzycznym i/lub hiszpańskojęzycznym obszarze językowym w ramach dyscyplin, w których prowadzony jest kierunek studiów.
Kryteria oceniania
Ocenia się umiejętności analitycznego myślenia, naukowej dedukcji i indukcji, abstrakcyjnego rozumowania w zakresie stawiania hipotez badawczych, dostrzegania i rozwiązywania zagadnień interpretacyjnych, krytycznej oceny omawianych. Wymagana jest systematyczna obecność oraz aktywność na zajęciach jak też zauważalne postępy w nabywaniu wiedzy.
Sposób zaliczenia: Obecność i aktywność na zajęciach. Wygłoszenie referatu. Na drugim roku złożenie pracy magisterskiej.
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Apresjan, J., Koncepcje i metody współczesnej lingwistyki strukturalnej, Warszawa 1978
Duarte, V. M., Lingüística, Brasil Escola 2020
Escandell, M. V., Introducción a la pragmática, Barcelona 2006
Fisiak, J., Wstęp do współczesnych teorii lingwistycznych, Warszawa 1985
Fuentes Rodríguez, C., El diccionario de conctores y operadores del español, Madrid 2005
Grochowski, M., Zarys leksykologii i leksykografii. Zagadnienia synchroniczne, Toruń 1982
Heinz, A., Dzieje językoznawstwa w zarysie, Warszawa 1978
Inchaurralde, C. y Vázquez, I., Una introducción cognitiva al lenguaje y la lingüística, Zaragoza 2000
Lyons, J., Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 1975
Lyons, J., Semantyka I, Warszawa 1984
Lyons, J., Semantyka II, Warszawa 1989
Martinet, A., Podstawy lingwistyki funkcjonalnej, Warszawa 1970
Nagórko, A., Zarys gramatyki polskiej, Warszawa 1996
Nueva Gramática de la Lengua Española, RAE, Madrid 2009
Piotrowski, T., Z zagadnień leksykografii, Warszawa 1994
Saloni, Z., Świdziński, M., Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa 1987
Weinsberg, A., Językoznawstwo ogólne, Warszawa 1983
Wierzbicka, A., O języku dla wszystkich, Warszawa 1967
Ponadto literatura dostosowana indywidualnie, w zależności od tematu pracy.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: