Historia Ameryki Łacińskiej II 3305-HAŁ-21
1. Ameryka Łacińska, Iberoameryka, Abya Yala. 500-lecie wyprawy Kolumba, 200-lecie uzyskania niepodległości. Filozofia poznawania Ameryki.
2. Przyczyny i etapy wojen niepodległościowych. Idee oświeceniowe, wpływ Rewolucji Francuskiej i Haitańskiej. Kryzys wywołany przez reformy burbońskie i formowanie się świadomości kreolskiej. Kwestia wolności handlu. Abdykacje z Bajony a formowanie się junt niepodległościowych.
3. Między starym a nowym porządkiem. Konstruowanie państw narodowych i kształtowanie się kultury politycznej (presidencialismo, caciquismo, caudillismo). Idee liberalne i konserwatywne. Istota sekularyzacji i jej reperkusje na przykładzie Praw Reformy w Meksyku.
4. Wzrost znaczenia i polityka imperialistyczna USA (Doktryna Monroe’a, wojna o Teksas, Wielkie Objawione Przeznaczenie, wojna meksykańsko-amerykańska, wojna hiszpańsko-amerykańska, poprawka Platt’a)
5. Dychotomia cywilizacja – barbarzyństwo a polityka wobec ludności rdzennej. (Podbój Patagonii w Argentynie, Zajęcie Araukanii w Chile, Wojna Kast w Meksyku)
6. Rządy oligarchiczne, modernizacja i kształtowanie się modelu zależności ekonomicznej na przykładzie państw Ameryki Środkowej. Teoria zależności: centra i peryferie. Powstanie CEPAL i ISI.
7. Rząd mas i rząd dusz. Rewolucja Meksykańska i fenomen Partii Rewolucji Instytucjonalnej. Peronizm i Partia Justycjalistyczna.
8. Problem ziemi i kwestia reformy rolnej w Gwatemali i Peru.
9. Ameryka Łacińska jako arena Zimnej Wojny. Rola rewolucji kubańskiej. Teologia wyzwolenia.
10. Ameryka Łacińska jako arena Zimnej Wojny. Terroryzm państwowy i dyktatury wojskowe w Chile i Argentynie.
11. Ewolucja konfliktu zbrojnego w Kolumbii.
12. Stracona dekada, transformacje demokratyczne, konsensus Waszyngtoński.
13. Reformy neoliberalne a różowy przypływ (rewolucja boliwariańska w Wenezueli i utworzenie Alternatywy/Sojuszu Boliwariańskiego dla Ameryk).
14. Rozwój indianizmu w Boliwii. Uznanie wielokulturowości/wielonarodowości państw.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
w sali
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student zna i rozumie podstawową terminologię w języku hiszpańskim z zakresu historii Ameryki Łacińskiej, zna przedmiot i kierunki badań obejmujące wybrane obszary nauk humanistycznych, w tym historii i nauk o kulturze i religii, właściwych dla studiów iberystycznych; najważniejsze wydarzenia z historii Ameryki Łacińskiej i Karaibów XIX i XX wieku, a także istotne aspekty iberoamerykańskiej kultury (K_W03; K_W06).
Student potrafi czytać ze zrozumieniem teksty źródłowe w języku hiszpańskim, przydatne do analizy procesów historycznych latynoamerykańskich XIX i XX wieku; przedstawiać w języku hiszpańskim własne poglądy, opinie, dyskutować, prezentować przygotowane zagadnienia dotyczące historii Ameryki Łacińskiej i Karaibów; rozpoznawać różne rodzaje tekstów hiszpańskojęzycznych, umiejscowić je w ogólnym kontekście historycznym Ameryki Łacińskiej oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem podstawowej terminologii i odpowiednich metod właściwych dla historii; samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności z wykorzystaniem odpowiednich źródeł, właściwych dla studiów nad historią Ameryki Łacińskiej (encyklopedie, teksty źródłowe pierwotne i wtórne, dane statystyczne, materiały audio-wizualne); przygotować wystąpienia ustne w języku hiszpańskim z zastosowaniem metod właściwych dla historii oraz odpowiednich źródeł; posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla historii Ameryki Łacińskiej XIX i XX wieku (K_U01; K_U02; K_U03; K_U04; K_U06; K_U07).
Student jest gotów do krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności, a także rozumie potrzebę ciągłego doskonalenia się i rozwoju; planowania i organizacji pracy, współdziałania w zespole; uczestnictwa w kulturze regionu Ameryki Łacińskiej korzystając z różnych form i mediów oraz do pracy zarówno w zespole jak i w sposób autonomiczny; śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w szeroko rozumianej kulturze Ameryki Łacińskiej (K_K01; K_K02; K_K03; K_K04).
Kryteria oceniania
W ocenie końcowej brana jest pod uwagę:
1. Obecność na zajęciach (maksymalnie 2 nieobecności nieusprawiedliwione, każda kolejna skutkuje obniżeniem o 0,5 stopnia)
2. Opracowanie i zaprezentowanie materiałów w trakcie zajęć (50% oceny końcowej).
4. Egzamin końcowy ustny w zakresie tematycznym wykładu (50% oceny końcowej).
Warunkiem uzyskania zaliczenia jest uzyskanie oceny pozytywnej z Realizacji prac oraz Egzaminu końcowego.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Podstawowa literatura ogólna:
America Latina: dos siglos de Independencia (2010) T. Fernandez Garcia et al. (eds.), Warszawa.
America Latina (2009) Interpretaciones a inicios del siglo XXI, A. Dembicz (ed.), Warszawa.
Atlas histórico de América Latina y el Caribe, La Universidad Nacional de Lanús. http://atlaslatinoamericano.unla.edu.ar/
Barreneche O., Bisso A., Troisi Melean J. (coord.) (2017), Historia de América Latina. Recorridos temáticos e historiográficos: siglos XIX y XX. Editorial de la Universidad Nacional de La Plata /La Plata.
Bethell L. (1992) Historia de América Latina. Tomo 5. La independencia. Cambridge University Press / Editorial Crítica, Barcelona; https://rodrigomorenog.files.wordpress.com/2016/07/bethell-historia-de-amc3a9rica-latina-tomo-5-la-independencia.pdf
Bethell L. (1992) Historia de América Latina. Tomo 6. America Latina independiente 1820-1870. Cambridge University Press / Editorial Crítica, Barcelona; https://www.academia.edu/26158277/Historia_de_Am%C3%A9rica_Latina_Tomo_VI_Leslie_Bethell_
Bethell L. (1992) Historia de América Latina. Tomo 7. América Latina: sociedad y cultura. 1830-1930. Cambridge University Press / Editorial Crítica, Barcelona; https://www.academia.edu/26158776/Historia_de_Am%C3%A9rica_Latina_Tomo_VII_Leslie_Bethell_
Dabene, América Latina en el siglo XX, Ed. Sintesis, Madrid 2007.
Skidmore T. E., P. H. Smith (1996) Historia contemporanea de America Latina. America Latina en el siglo XX, Barcelona.
Przykładowe teksty źródłowe (materiały do każdych zajęć będą udostępniane przez prowadzącą z wyprzedzeniem):
• Ley Lerdo
• Doctrina de Monroe
• Enmienda Platt
Strony internetowe:
Biblioteca Nacional de Chile http://www.memoriachilena.gob.cl
“La Memoria Política de México” https://www.memoriapoliticademexico.org/
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: