Dziwne zjawiska w literaturze latynoamerykańskiej: od apokryfów po fantastykę i horror 3305-DZLLA-U
Głównym celem kursu jest ćwiczenie zdolności krytycznego myślenia i profesjonalnego analizowania tekstów literackich reprezentatywnych dla popularnych aktualnie tendencji w latynoamerykańskiej literaturze hiszpańskojęzycznej, z wykorzystaniem współczesnych teorii literatury.
Analizowane będą przede wszystkim krótkie opowiadania (+ 3 krótkie powieści).
Skupimy się na klasykach literatury latynoamerykańskiej oraz na przykładach tekstów literatury najnowszej, które na pierwszy plan wysuwają problemy "dziwne" pod względem "tożsamościowym" (np. apokryfy), oraz/albo pod względem gatunkowym i fabularnym (zjawiska fantastyczne/grozy), dialogując tym samym ze współczesną teorią i odpowiadając na wyzwania antropocenicznego świata.
W trakcie dyskusji na zajęciach poruszane będą m.in. następujące problemy:
- oryginalność vs. kopia, apokryf i plagiat;
- problem tożsamości i podmiotowości;
- literatura i/vs nauka;
- intertekstualność oraz intersemiotyczność;
- problem reprezentacji i mimetyzmu / interpretacja zjawiska fantastycznego;
- literatura "fantastyczna"/"dziwna" (lo insólito);
- funkcje horroru i fantastyczności we współczesnej literaturze latynoamerykańskiej;
- zjawisko potworności / "monster theory";
- elementy ekokrytyki i krytyki posthumanistycznej w literaturze latynoamerykańskiej.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent/absolwentka zna i rozumie specyfikę przedmiotową i metodologiczną właściwą dla filologii iberyjskiej, którą jest w stanie rozwijać twórczo i stosować w działalności profesjonalnej. Ponadto, zna i rozumie zjawiska naukowe i kulturalne w Ameryce Łacińskiej i ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach filologii iberyjskiej z nowymi badaniami i trendami literaturoznawczymi oraz z innymi dyskursami humanistycznymi, szczególnie z filozofią i teorią (eko)krytyczną.
Zna (na poziomie rozszerzonym) i rozumie terminologię, teorię i metodologię z zakresu literaturoznawstwa oraz współczesne dokonania ośrodków i szkół badawczych, obejmujące obszary dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiów iberystycznych, m.in. w zakresie badań nad antropocenem, ekokrytyką, fantastycznością, powiązaniami literatury z nauką.
Ponadto, zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej. (K_W01, K_W02, K_W03, K_W04, K_W05, K_W06).
Umiejętności: absolwent/absolwentka potrafi wykorzystać nabyte umiejętności badawcze, obejmujące krytyczną analizę latynoamerykańskich tekstów literackich, syntezę różnych idei i poglądów teoretycznych, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie literaturoznawstwa. Potrafi ponadto samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności analityczne oraz podejmować autonomiczne działania zmierzające do ulepszania swych zdolności i kierowania własnym rozwojem. Potrafi wykorzystać nabyte umiejętności językowe w zakresie rozumienia i tworzenia tekstów ustnych i pisemnych z wykorzystaniem terminologii literaturoznawczej. (K_U01, K_U02, K_U03).
Kompetencje społeczne: absolwent/absolwentka jest gotów lub gotowa do współdziałania w grupie, przyjmując w niej różne role: uczestnictwo, przywództwo, moderacja, organizacja dyskusji. (K_K01).
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne:
- Mini-wykłady
- Praca w grupach, think-pair-share
- Dyskusja
- Prezentacja
- Zadania w Google Classroom
Kryteria oceniania:
- obecność na zajęciach (dozwolone 2 nieusprawiedliwione nieobecności),
- systematyczne przygotowywanie się do zajęć, aktywny i konstruktywny udział w dyskusji,
- realizacja zadań pisemnych w Google Classroom (krótka praca analityczna, ok. 1 str.).
- moderacja (~przewodniczenie) min. jednej dyskusji analityczno-interpretacyjnej (w grupie, po lekturze tekstu teoretycznego).
Nieobecności (usprawiedliwione lub nie) na połowie lub większej ilości zajęć oznaczają niezaliczenie przedmiotu.
Dodatkowe i szczegółowe informacje dotyczące zaliczenia i kryteriów oceniania zostaną podane na pierwszych zajęciach.
Literatura
Kolejność omawiania tekstów może ulec zmianie.
Studentki i studenci mogą zaproponować modyfikacje listy lektur.
Teksty literackie (lista może ulec zmianom):
1-2. Jorge Luis Borges, "Kafka y sus precursores", "Tema del traidor y del héroe", "Pierre Menard, autor del Quijote" (relatos cortos); "Manual de zoología fantástica" (fragm.).
3-4. Ignacio Padilla, "Micropedia" (relatos cortos, selección).
5. Ana García Bergua, "Segundo" (relato corto).
6. Julio Cortázar, "Historias de cronopios y de famas" (relatos cortos, selección).
7-8. Roque Larraquy, "La telepatía nacional" (novela corta)/ "El informe sobre el ectoplasma animal" (fragmento).
9-10. Samantha Schweblin, "Distancia de rescate" (novela corta).
11-12. Mariana Enriquez, "Bajo el agua negra", "El desentierro de la angelita" (relatos cortos).
13-14. Agustina Bazterrica, "Cadáver exquisito" (novela).
15. AA.VV. "Insólitas. Narradoras de lo fantástico en Latinoamérica y España". ed. de Teresa López-Pellisa y Ricard Ruiz Garzón (selección de cuentos cortos).
Teksty krytyczne (lista może ulec zmianom):
John Barth, "La literatura del agotamiento";
Harold Bloom, "La angustia de las influencias" (fragmento).
Ana Pellicer Vázquez, La "Micropedia" de Ignacio Padilla: obra total de un físico cuéntico, Cuadernos Hispanoamericanos, Nº 827, 2019, págs. 82-97.
Meri Torras, ¿Hay un cuerpo en este corpus? Corporalidades sex/textuales en lo fantástico, Theory Now. Journal of Literature, Critique, and Thought, Vol. 4, Nº. 2, 2021, págs. 45-64.
David Roas, "Tras los límites de lo real. Una definición de lo fantástico", Páginas de Espuma, 2011.
Lidia Morales Benito, "La búsqueda de una nueva verosimilitud. Literatura neofantástica e patafísica", Carnets 3/2011, p. 131-146.
Jeffrey A. Weinstock, "The Monster Theory Reader", Minessota 2020.
Gisela Heffes, "Introducción. Para una ecocrítica latinoamericana: entre la postulación de un ecocentrismo crítico y la crítica a un antropocentrismo hegemónico", Revista de Crítica Literaria Latinoamericana, no. 79 (2014), pp. 11-34.
Inti Soledad Bustos, Monstruos, muertos y otras historias del borde: gótico y civilibarbarie en "Bajo el agua negra", de Mariana Enriquez, Boletín GEC: Teorías Literarias y prácticas críticas, Nº. 25, 2020, págs. 28-43.
Allison Mackey, Aguas ambiguas: encarnando una conciencia antropocénica a través
del ecogótico rioplatense. Revista CS, 36, 247-287. https://doi.org/10.18046/recs.i36.4773, 2022.
Ana Gallego Cuiñas, "Feminismo y literatura (argentina) mundial: Selva Almada, Mariana Enríquez y Samanta Schweblin", en: Literatura latinoamericana mundial: dispositivos y disidencias / coord. por Gustavo Guerrero, Jorge J. Locane, Benjamín Oltra y Martín de los Santos, Gesine Müller, 2020, págs. 71-96.
Lucía De Leone, Campos que matan. Espacios, tiempos y narración en "Distancia de rescate" de Samanta Schweblin, 452ºF: Revista de Teoría de la Literatura y Literatura Comparada, Nº. 16, 2017, págs. 62-76.
Claire Mercier y Gabriel Saldías Rossel, "Políticas del hambre y diplomacia animal en "Cadáver exquisito" de Agustina Bazterrica", Chasqui, Vol. 50 Issue 1, 2021, pp. 169-186.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: