Rosyjska myśl filozoficzna I 3202-S2ORF21e
I. Zagadnienia wstępne
- Filozofia – kilka spraw podstawowych
- Historyczna i kulturowa specyfika Rosji
II. Początki myśli rosyjskiej
- Myśl staroruska
- Filozofia XVIII wieku (Skoworoda, Radiszczew, Nowikow)
III. Filozofia XIX wieku
- Filozofia rosyjska a główne nurty filozofii europejskiej
- Czaadajew
- Słowianofile (I. Kiriejewski, A. Chomiakowa, K. Aksakow)
- Okcydentaliści (W. Bieliński, A. Hercen, M. Bakunin)
- Oświecicielstwo i nihilizm (N. Czernyszewski, D. Pisariew)
- Narodnictwo (M. Bakunin, P. Ławrow, P. Tkaczow)
- Filozofia idealistyczna (P. Jurkiewicz)
- Konserwatywna filozofia historii (N. Danilewski, K. Leontjew)
- Sołowjow (także Dostojewski, Tołstoj)
- Liberalizm i filozofia prawa (B. Cziczerin, P. Nowgorodcew, S. Hessen)
- Marksizm przedrewolucyjny (Plechanow, wczesny Lenin)
- Filozofia religijna („srebrny wiek”) (Bierdiajew, Bułgakow, Rozanow)
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
- Student ma rozszerzoną wiedzę dotyczącą miejsca i znaczenia myśli rosyjskiej na tle i dla filozofii powszechnej;
- Zna i rozumie wybrane kierunki i stanowiska filozofii rosyjskiej;
- Ma szeroką znajomość i rozumie zależności między kształtowaniem się idei filozoficznych a zmianami w kulturze i społeczeństwie;
Umiejętności:
- Student wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i integruje informacje ze źródeł pisanych;
- Samodzielnie zdobywa wiedzę i poszerza umiejętności badawcze oraz planuje projekty badawcze;
- Precyzyjnie formułuje w mowie i na piśmie złożone problemy filozoficzne, stawia tezy i krytycznie je komentuje;
Kompetencje społeczne:
- Student ma pogłębioną świadomość znaczenia filozoficznej refleksji dla sfery moralnej i zagadnień społecznych.
- Samodzielnie podejmuje i inicjuje działania komunikacyjne, dotyczące wymiany myśli; planuje i organizuje ich przebieg.
Kryteria oceniania
Egzamin ustny, kontrola obecności, uczestnictwo w dyskusjach, przeczytana lektura, referat.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Ogólna:
1. Евлампиев И., История русской метафизики в XIX–XX веках, т. 1-2, С.-Петербург 2000.
2. Зеньковский В., История русской философии, т. 1-2, Paris 1948-1950, Ленинград 1991.
3. Хоружий С., После перерыва. Пути русской философии, С.-Петербург 1994.
4. Bierdiajew N., Rosyjska idea, Warszawa 1987.
5. Dobieszewski J., Absolut i historia. W kręgu myśli rosyjskiej, Kraków 2012.
6. Krzemień W., Filozofia w cieniu prawosławia, Warszawa 1979.
7. Mazurek S., Rosyjski renesans religijno-filozoficzny. Próba syntezy, Warszawa 2008.
8. Walicki A., Zarys myśli rosyjskiej. Od Oświecenia do renesansu religijno-filozoficznego, Kraków 2005.
Szczegółowa
1. F. Stiepun, Niemiecki romantyzm i rosyjskie słowianofilstwo, w: F. Stiepun, Życie a twórczość, Warszawa 1999.
2. W. Sołowjow, Trzy siły, „Przegląd filozoficzno-literacki”, N. 2, 2002.
3. B. Jegorow, Słowianofilstwo – okcydentalizm – kulturologia, w: Semiotyka dziejów Rosji, Łódź 1993).
4. R. Pipes, Rosja carów, Warszawa 1990.
5. J. Nowosielski, Inność prawosławia, Warszawa 1991.
6. A. Chomiakow, List do redaktora „L’Union chretienne” o znaczeniu słów „katolicki” i „soborowy”, w: Wokół słowianofilstwa, Warszawa 1998.
7. J. Trubieckoj, Kolorowa kontemplacja, Białystok 1998.
8. C. Wodziński, Św. Idiota, Gdańsk 2000,
9. W. Sołowjow, Bizantynizm i Rosja, „Pismo literacko-artystyczne”, N. 11-12, 1988;
10. J Bardach, Trzeci Rzym w myśli rosyjskiej (schyłek XIX-XX wiek), w: Historia, idee, polityka, Warszawa 1995.
11. Rosyjska myśl filozoficzna i społeczna (1825-1861), red. A. Walicki, Warszawa 1961).
12. F. Dostojewski, Bracia Karamazow, rozdziały: Bunt, Wielki Inkwizytor).
13. M. Bachtin, Problemy poetyki Dostojewskiego, Warszawa 1970.
14. L. Tołstoj, Na czym polega moja wiara, w: Wokół Tołstoja i Dostojewskiego, Warszawa 2000.
15. I. Berlin, Jeż i lis, Warszawa 1993.
16. (N. Bierdiajew, Filozoficzna prawda i inteligencka racja, w: Drogowskazy. Zbiór rozpraw o inteligencji rosyjskiej, Warszawa 1986.
17. S. Mazurek, Odmienność idei nihilizmu w Rosji, "Res Publica nowa", N. 4, 1999.
18. P. Ławrow, Listy historyczne, w: Filozofia społeczna narodnictwa rosyjskiego, t. 1, Warszawa 1965, Listy 2, 3, 4.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: