Wielkie tematy literatury rosyjskiej II 3202-S2OLR12e
I. Zagadnienia ogólne.
1. Repertuar tematyczny rosyjskiej literatury klasycznej a repertuar tematyczny rosyjskiej literatury XX wieku – miejsca wspólne, miejsca różne. Zakorzenienie w tradycji i tendencje nowatorskie w literaturze rosyjskiej XX wieku.
2. Literatura rosyjska XX wieku wobec tradycji antycznej i biblijnej.
II. Literatura przełomu XIX i XX wieku.
1. Zagadnienia wstępne.
a) ogólna charakterystyka epoki.
b) próba przeglądu kierunków literackich.
c) literatura Srebrnego Wieku w kręgu idei filozoficzno-religijnych i estetycznych epoki.
2. Obraz „starej” i „nowej” Rosji w literaturze przełomu XIX i XX wieku.
3. Antynomie ludzkiej egzystencji.
a) Eros i Tanatos – obraz miłości i śmierci w literaturze przełomu XIX i XX wieku.
b) Duchowość i cielesność – o różnych obliczach człowieka i świata.
III. Literatura XX wieku – zagadnienia wstępne.
1. Periodyzacja literatury rosyjskiej XX wieku. Ogólna charakterystyka poszczególnych okresów.
2. Jedna czy dwie literatury rosyjskie? – literatura rosyjska w kraju i na emigracji. Trzy fale emigracji rosyjskiej.
3. Tematyka twórczości noblistów rosyjskich – próba przeglądu.
IV. Wobec zagrożeń wojennych i władzy totalitarnej.
1. Pro et contra wobec wydarzeń rewolucyjnych 1917 roku.
2. Obraz II wojny światowej (tzw. Wielkiej Wojny Ojczyźnianej) w literaturze XX wieku.
3. Pro et contra wobec władzy radzieckiej.
a) obraz wielkich budów socjalizmu w literaturze radzieckiej.
b) obraz życia kołchozowego w literaturze radzieckiej.
c) obraz domu i rodziny oraz problem wychowania w literaturze radzieckiej.
d) problem kultu jednostki i jego krytyki w literaturze XX wieku.
e) człowiek i świat przedstawiony w literaturze łagrowej.
f) od odwilży do pieriestrojki – echa przemian społeczno-politycznych w literaturze drugiej połowy XX wieku.
4. Literatura rosyjska XX wieku o Europie Zachodniej.
V. Literatura wobec rzeczywistości postradzieckiej.
VI. Próba podsumowania.
1. Wielkie tematy rosyjskiej i zachodnioeuropejskiej literatury XX wieku – miejsca wspólne, miejsca różne.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Wiedza:
− student ma uporządkowaną pogłębioną wiedzę na temat dziejów literatury rosyjskiej XX wieku (okresy, tendencje, kierunki literackie; poszczególne dzieła literackie, twórczość poszczególnych pisarzy; gatunki),
− student ma pogłębioną wiedzę szczegółową z zakresu repertuaru problemowo-tematycznego literatury rosyjskiej XX wieku,
− student zna terminologię literaturoznawczą.
Umiejętności:
− student posiada pogłębione umiejętności badawcze w zakresie analizy i interpretacji dzieła literackiego, w szczególności na poziomie problemowo-tematycznym,
− student potrafi dokonać periodyzacji literatury rosyjskiej i definiuje cechy poszczególnych okresów i kierunków literackich,
− student potrafi umieścić poszczególne dzieła literackie w szerszym kontekście literackim, kulturowym i historycznym, rosyjskim i zachodnioeuropejskim,
− student rozpoznaje rosyjskie interteksty literackie,
− student stosuje terminologię literaturoznawczą.
Kompetencje społeczne:
− student ma świadomość wkładu literatury rosyjskiej w dziedzictwo kulturowe Europy,
− student ma potrzebę rozwijania własnych zainteresować czytelniczych i świadomość współodpowiedzialności za rozwój czytelnictwa,
− student ma świadomość swojej wiedzy i rozumie potrzebę jej dalszego zdobywania.
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny. Kontrola obecności.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
I. Opracowania ogólne:
1. Historia literatury rosyjskiej XX wieku, red. A. Drawicz, Warszawa 1997.
2. Russkaâ literatura XIX-XX vekov v 2 tomah, red. B.S. Bugrov, M.M. Gołubkov, t. 2, Moskva 2000.
3. G. Nefagina, Russkaâ proza vtoroj poloviny 80-h i načala 90-h godov XX veka, Minsk 1998.
4. V. Kazak, Leksikon russkoj literatury XX veka, Moskva 1996.
5. T. Klimowicz, Przewodnik po współczesnej literaturze rosyjskiej i jej okolicach (1917-1996), Wrocław 1996.
II. Opracowania szczegółowe:
1. I. Malej, Eros w symbolizmie rosyjskim: filozofia, literatura, sztuka, Wrocław 2008.
2. M. Cymborska-Leboda, Twórczość w kręgu mitu: myśl estetyczno-literacka i poetyka gatunków dramatycznych symbolistów rosyjskich, Lublin 1997.
3. W. Supa, Biblia a współczesna proza rosyjska, Białystok 2006.
4. Vojna i literatura. 1941-1945, red. N.L. Lejderman, T.A. Snigireva, Ekaterinburg 2000.
5. P. Fast, Poetyka rosyjskiej powieści produkcyjnej (1929-1941), Katowice 1981.
6. A. Wawrzyńczyk, Naród i państwo w twórczości pisarzy rosyjskich nurtu „wiejskiego”. Wasilij Biełow, Władimir Liczutin, Walentin Rasputin, Kraków 2005.
7. I. Rudziewicz, Čelovek i priroda v tvorčestve Sergeâ Zalygina, Olsztyn 2003.
8. U. Trojanowska, Archetyp domu w dwudziestowiecznej literaturze rosyjskiej. Lidia Czukowska, Jurij Trifonow, Anatolij Pristawkin, Kraków 2008.
9. Z. Zbyrowski, Borys Pasternak. Życie i twórczość, Bydgoszcz 1996.
10. T. Apanowicz, „Nowa proza” Warłama Szałamowa. Problemy wypowiedzi artystycznej, Gdańsk 1996.
11. P. Fast, Od odwilży do pieriestrojki. Studia i szkice o najnowszej literaturze rosyjskiej, Katowice 1992.
12. Sylwetki współczesnych pisarzy rosyjskich, red. P. Fast i L. Rożek, Katowice 1994.
13. Emigracja i tamizdat. Szkice o współczesnej prozie rosyjskiej, red. L. Suchanek, Kraków 1993.
14. J. Sałajczykowa, Dziesięciolecie przemian. Proza rosyjska lat 1985-1995, Gdańsk 1998.
15. B. Żejmo, Problemy etyczne we współczesnej prozie i publicystyce rosyjskiej (lata 60-90), Łódź 2000.
16. A. Wołodźko-Butkiewicz, Od pieriestrojki do laboratoriów netliteratury. Przemiany we współczesnej prozie rosyjskiej, Warszawa 2004.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: