Wybrane zagadnienia z historii kultury rosyjskiej 3202-1DZKR2O2
1. Periodyzacja sztuki staroruskiej. Prezentacja wybranych obiektów sakralnych. Architektura cerkwi, freski, mozaiki, ikonostas. Geneza i cechy malarstwa ikonowego. 2. Wielcy mistrzowie malarstwa ikonowego (Teofan Grek, Andriej Rublow, Dionizy). Nowe tendencje w malarstwie ikonowym XVII w. (Simon Uszakow). Parsuna. 3. Wiek XVIII – laicyzacja i demokratyzacja sztuki. Znaczenie reform Piotra I dla rozwoju sztuki. Klasycyzm w malarstwie rosyjskim. Wiek XVIII – wiek portretu (twórczość I. Nikitina, A. Matwiejewa, F. Rokotowa, D. Lewickiego, W. Borowikowskiego i in.). 4. Malarstwo historyczne (A. Łosienko). Narodziny malarstwa pejzażowego (Siemion Szczedrin, F. Aleksiejew – twórca wedut). 5. Malarstwo pierwszej połowy XIX w. Portret romantyczny (O. Kiprienski). Malarstwo pejzażowe (Silwiestr Szczedrin) i rodzajowe (A. Wieniecjanow i jego szkoła). 6. Twórczość K. Briułłowa ("Ostatni dzień Pompei" – źródła inspiracji, nowatorstwo, recepcja; inne dzieła malarza) i A. Iwanowa ("Chrystus ukazujący się ludowi" – etiudy, szkice). 7. Narodziny realizmu krytycznego – twórczość P. Fiedotowa. 8. Malarstwo marynistyczne: I. Ajwazowski i jego „baśnie morza”. Ulubione motywy, tendencje romantyczne w marinach Ajwazowskiego. 9. Malarstwo drugiej połowy XIX w. Bunt „czternastki”, powstanie Artelu Wolnych Artystów. Rola I. Kramskoja. Powstanie Towarzystwa Objazdowych Wystaw Artystycznych (założenia programowe, przedstawiciele). Twórczość I. Kramskoja i W. Pierowa. 10. Twórczość I. Riepina (różnorodność tematyczna i gatunkowa). Malarstwo o tematyce historycznej: W. Surikow i W. Wasniecow. Malarstwo batalistyczne – W. Wierieszczagin. 11. Malarstwo pejzażowe pieriedwiżników: A. Sawrasow, I. Szyszkin, I. Lewitan, A. Kuindżi. Wpływ szkoły barbizońskiej i impresjonizmu na sztukę rosyjską (F. Wasiljew, W. Polenow). 12. Sztuka końca XIX – początku XX w. Kryzys Towarzystwa Objazdowych Wystaw Artystycznych. Powstanie ugrupowania „Mir Iskusstwa” (założenia programowe, przedstawiciele, rola S. Diagilewa). Twórczość M. Niestierowa, W. Sierowa. 13. Symbolizm i moderna w sztuce rosyjskiej. Twórczość M. Wrubiela. Rosyjscy impresjoniści (K. Korowin i I. Grabar’). Bunt młodych twórców wobec sztuki starszego pokolenia. Ugrupowania „Błękitna Róża”, „Walet Karowy”, „Ośli Ogon”. M. Łarionow (łuczyzm), N. Gonczarowa (neoprymitywizm). 14. Rosyjska awangarda a awangarda francuska. Narodziny sztuki abstrakcyjnej (W. Kandinski). Suprematyzm (K. Malewicz). Los awangardy w czasach radzieckich – P. Fiłonow. 15. Ruch konstruktywistyczny (W. Tatlin) i nieprzedmiotowy (A. Rodczenko). Sztuka Rosji Radzieckiej i ZSRR – realizm socjalistyczny (A. Gierasimow, A. Ryłow, A. Dejneka).
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu cyklu wykładów student:
[wiedza]
- ma podstawową wiedzę z zakresu dziejów z zakresu dziejów malarstwa rosyjskiego od czasów staroruskich po wiek XX
- zna główne kierunki malarstwa rosyjskiego i twórców reprezentatywnych dla danego kierunku
- zna najwybitniejsze dzieła wybranych przedstawicieli malarstwa rosyjskiego, w tym malarstwa ikonowego
- zna i rozumie genezę i tradycje kulturowe sztuki rosyjskiej
- ma wiedzę o najważniejszych muzeach Moskwy i Sankt Petersburga
[umiejętności]
- potrafi zdefiniować i scharakteryzować główne kierunki malarstwa rosyjskiego
- potrafi scharakteryzować twórczość wybranych przedstawicieli malarstwa rosyjskiego
- potrafi rozpoznać i zinterpretować wybrane dzieła przedstawicieli malarstwa rosyjskiego
- potrafi scharakteryzować twórczość wybranych przedstawicieli malarstwa rosyjskiego na poziomie elemntarnym
[kompetencje społeczne]
- rozumie potrzebę poszerzania i pogłębiania wiedzy z zakresu sztuki rosyjskiej
- ma świadomość niepowtarzalności dziedzictwa kulturowego Rosji i jego miejsca w kulturze światowej
- rozumie potrzebę rozwijania własnej wrażliwości estetycznej, dostrzega sens zapoznawania się ze zbiorami sztuki dawnej i nowej
Kryteria oceniania
Końcowe zaliczenie pisemne
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
L. Berezovaa, N. Berlakova, Vvedenie v istoriu russkoj kultury, Moskva 2002; M. Ałpatow, O sztuce ruskiej i rosyjskiej. Tł. A. Podsiadło. Warszawa 1975; P. Evdokimov, Sztuka ikony. Teologia piękna. Tł. M. Żurowska. Warszawa 1999; L. Bazylow, Historia nowożytnej sztuki rosyjskiej. Warszawa 1986; J.H. Billington, Ikona i topór. Historia kultury rosyjskiej. Tł. J. Hunia. Kraków 2008; Populjarnaja chudožestvennaja enciklopedija. Moskva 1989, t. 1 – 2; Russkaja živopis XIV – XX vekov. Enciklopedija. Moskva 2002; F. Roginskaja, Tovariščestvo peredvižnych chudožestvennych vystavok. Moskva 1989; Avangard, ostanovlennyj na begu. Moskva 1989; A. Dmitrenko, E. Kuznecova, O. Petrova, N. Fedorova, 50 kratkich biografij masterov russkogo iskusstva. Leningrad 1970; Enciklopedija russkoj živopisi. Moskva 1999.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: