Historia sztuki współczesnej powszechnej, wykład 3105-LNWPOW
Wykład ma na celu usystematyzowanie wiedzy na temat
sztuki współczesnej poprzez przybliżenie i
scharakteryzowanie najważniejszych dla tego okresu zjawisk,
współtworzących je artystów oraz omówienie przełomowych
wystaw. Naszym zadaniem będzie nie tylko prześledzenie
zmian jakie zachodziły w sztuce od przełomu XIX i XX
wieku, lecz przede wszystkim zrozumienie ich przyczyn oraz
konsekwencji, które obserwujemy w sztuce do dziś.
Dlatego też sporo czasu poświęcone zostanie założeniom
ideowym poszczególnych zjawisk oraz omówieniu kontekstu,
w którym się wyłaniały, co pozwoli na usytuowanie ich nie
tylko względem poprzedników (poprzez ciągłość i/bądź
zerwanie), lecz również na dostrzeżenie ich relacyjności i
paraleli w stosunku do konkretnych procesów społecznych,
geopolitycznych, ekonomicznych czy kulturowych.
Zagadnienia szczegółowe: „zawieszenia percepcji” – sztuka,
społeczeństwo i technologia u progu XX wieku: kubizm,
futuryzm; sztuka i „Wielka Wojna” oraz utopie społeczne:
ekspresjonizm, Nowa Rzeczowość, dadaizm,
konstruktywizm, Bauhaus i De Stijl; nowa sztuka dla nowego
człowieka/sztuka w obliczu reżimów totalitarnych,
parapolityki i zimnej wojny: realizm socjalistyczny, sztuka III
Rzeszy, ekspresjonizm abstrakcyjny, modernizm jako
ideologia; sztuka jako odpowiedź na standardyzację w
społeczeństwach rozwiniętego kapitalizmu: world goes pop,
minimalizm; przełom konceptualny i narodziny krytyki
instytucjonalnej; upolitycznienie sztuki po 1968 roku –
emancypacje i choreografie artystycznego protestu:
happening/performans, Fluxus; Międzynarodówka
Sytuacjonistyczna, feminizm, postkolonializm; sztuka a
polityka po 1989 roku: agorafobia/agorafilia w sztuce i
sztuka w przestrzeni publicznej; sztuka w obliczu
globalizacji i biennalizacji życia artystycznego; nowe
praktyki artystyczne jako reakcja na alienację i
spektaklowość: estetyka relacyjna/partycypacja.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student / studentka:
K_W02 zna podstawową terminologię historyczno-artystyczną
dotyczącą dzieł sztuki, w szczególności w zakresie
przyporządkowywania konkretnych prac poszczególnym nurtom
i tendencjom w sztuce współczesnej;
K_W03 ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu historii
sztuki współczesnej, obejmującą dzieje, teorię i metodologię
dyscypliny;
K_W04 ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu
historii sztuki współczesnej w ujęciu chronologicznym,
tematycznym i problemowym, w zakresie najważniejszych
artystycznych kierunków, ruchów, tendencji, środowisk;
K_W16 ma podstawową wiedzę o powiązaniach historii sztuki
współczesnej z innymi dziedzinami nauki, jak historia, filozofia,
antropologia, nauki społeczne i polityczne, wiedza o kulturze,
religii i literaturze.
Kryteria oceniania
Esej, praca pisemna.
Literatura
Foster H., Krauss R., Art Since 1900 Modernism,
Antimodernism And Postmodernism; Thames&Hudson
2016;
A Companion to Contemporary Art since 1945, red. A.
Jones, Blackwell 2006;
Walther Ingo F., ART of the 20th Century, Köln 2000;
Porębski M., Granica współczesności 1909-1925,
Warszawa 1989;
Porębski M., Kubizm, Warszawa 1980;
Elger D., Expressionism: A Revolution in German Art,
Köln 2002;
Baumgarth Ch., Futuryzm, Warszawa 1978;
Lista, G., Futuryzm, Warszawa 2002;
Richter H., Dadaizm, Warszawa 1983;
Strożek P., Nic, to znaczy wszystko. Interpretacje
niemieckiego dada, Warszawa 2016;
Janicka K., Surrealizm, Warszawa 1973;
Passeron R., Encyklopedia surrealizmu, Warszawa 1993;
Overy P., De Stijl, Warszawa 1979;
Naylor G., Bauhaus, Warszawa 1977;
Turowski A., W kręgu konstruktywizmu, Warszawa 1979;
Turowski A., Budowniczowie świata, Kraków 2000;
Krakowski P., Sztuka Trzeciej Rzeszy, Kraków 2002;
Guilbaut S., Jak Nowy Jork ukradł ideę sztuki
nowoczesnej, Warszawa 1992;
Godfrey M., Abstraction and the Holocaust, Yale
University Press 2007.
Hussakowska M., Minimalizm, Kraków 2003;
Biesenbach K., Political Minimal, kat. wyst., 2008.
O’Doherty, Biały sześcian od wewnątrz. Ideologia
przestrzeni galerii, Gdańsk 2015;
Pawłowski T., Happening, Warszawa 1988;
Carlson M., Performans, Warszawa 2007;
Fischer-Lichte E., Estetyka performatywności, Kraków
2008;
Goldberg RoseLee, Performance Art. From Futurism to the
Present, London 2011;
Chadwick W., Kobiety, sztuka i społeczeństwo, Poznań
2015;
Grace Glueck, Emily Genaeur, A Documentary Herstory of
Women Artists in Revolution, Primary Information 2021
Dziamski G., Przełom konceptualny, Poznań 2010;
Camnitzer L., Farver J.,Weiss R., László Beke (red.),
Global Conceptualism: Points of Origin, 1950s-1980s,
Michigan 1999.
Crow Thomas E., The Long March of Pop: Art, Music, and
Design, 1930-1995, Yale University Press 2014.
Matthew Israel, Kill for Peace: American Artists Against
the Vietnam War, University of Texas Press, 2013.
Foster H., Powrót realnego. Awangarda u schyłku XX
wieku, Kraków 2010;
Guzek Ł., Sztuka instalacji. Zagadnienie związku
przestrzeni i obecności w sztuce współczesnej, Warszawa
2007;
Dziamski G., Sztuka u progu XXI wieku, Poznań 2002;
Piotrowski P., Agorafilia. Sztuka i demokracja w
postkomunistycznej Europie, Poznań 2010;
Piotrowski P., Znaczenia modernizmu, Poznań 1999;
Piotrowski P., Muzeum krytyczne, Poznań 2011;
Alberro A., Institutional critique: an anthology of artists'
writings, MIT 2009.
David C. (red.), Documenta 10, Kassel 1997;
Enwezor O. (red.), Documenta 11, Kassel 2002;
Bishop C., Sztuczne piekła. Sztuka partycypacyjna i
polityka widowni, Warszawa 2015.
Yates McKee, Strike Art. Contemporary Art and the Post-
Occupy Condition, London/New York 2016.
Graw I., High Proce. Art Between the Market and
Celebrity Culture, Sternberg Press, 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: