Bursztynowe wybrzeże na kultowej mapie Europy 3105-BWNKME-KK
1. Kto mieszkał na „bursztynowym wybrzeżu”: kim byli Bałtowie i krótki zarys historii archeologii Bałtów
2. Głębokie korzenie – gdzie i kiedy widziano początki Bałtów?
3. Prawdziwy początek? – kultura kurhanów zachodniobałtyjskich
4. Aestiorum gentes – opis źródeł i obraz archeologiczny: „matka bogów”
5. Galindai – opis źródeł i obraz archeologiczny (rogate konie i rzymskie kajdany niewolnicze)
6. Soudinoi – opis źródeł i obraz archeologiczny (byli czy nie?)
7. Dalej na północ – jak importy rzymskie trafiały nad Niemen?
8. Rządzeni przez kobietę – Sithones i cmentarzyska typu tarand
9. Hic Suebiae finis – granica cywilizacyjna na wschodzie.
10. Rewolucyjna zmiana szlaków i „obol Charona”
11. Znad Dunaju, czy ze Skandynawii – „styl gwiaździsty” na Sambii w okresie wędrówek ludów
12. Kontakty bałtyjskiego interioru w IV-V wieku AD
13. Między Renem a Morzem Czarnym – grupa olsztyńska i zapinki płytkowe
14. Wielka transformacja – grody zamiast cmentarzysk (wpływ Słowian czy odwrotnie?)
15. Okupacja czy kolaboracja – Prusowie a Krzyżacy (sprzączki AVE MARIA)
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W06: ma wiedzę o dawnych i współczesnych instytucjach kultury i orientację w życiu kulturalnym
K_W14: posiada podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych osiągnięciach w zakresie nauki o kulturze oraz pokrewnych dyscyplin nauk humanistycznych i społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem archeologii protohistorycznej
K_W15: ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych koncepcjach filozoficznych od antyku do współczesności, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji dotyczących absorpcji kulturowej pomiędzy kręgami cywilizacyjnymi
K_U05: potrafi krytycznie analizować teksty z obszaru teorii sztuki antycznej i pradziejowej i nowych mediów, archeologii i filozofii kultury
K_U07: posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów różnych badaczy historii sztuki antycznej i pradziejowej, historii kultury i archeologii protohistorycznej oraz umiejętność wyciągania wniosków
K_K02: ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie światowego i krajowego dziedzictwa kulturowego, standardów upowszechniania, bezpieczeństwa i ochrony zabytków i stanowisk archeologicznych
K_K04: prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu (muzealnika, kuratora, pracownika służby ochrony zabytków, animatora kultury, recenzenta wystaw)
Kryteria oceniania
aktywność w trakcie zajęć
Literatura
Zajęcia będą odwoływały się do ogólnej wiedzy uczestników i informacji przekazywanych przez prowadzacego. Podane niżej pozycje stanowią wskazówki bibliograficzne, dla osób chcących poszerzyć wiedzę.
G. Białuński, Studia z dziejów plemion pruskich i jaćwieskich, Olsztyn 1999.
A. Bitner-Wróblewska, From Samland bis Rogaland. East-West connections in the Baltic basin during the Early Migration Period, Warszawa 2001.
M.J. Hoffmann, Kultura i osadnictwo południowo-wschodniej strefy nadbałtyckiej w I tysiącleciu p.n.e. Olsztyn 2000.
M.F. Jagodziński, Truso między Weonodlandem a Witlandem, Elbąg 2010.
M.F. Jagodziński, Truso – legenda Bałtyku Elbąg 2015.
J. Kolendo, Świat antyczny i barbarzyńcy. Teksty, zabytki, refleksja nad przeszłością, tomy I-II, Warszawa 1998.
J. Nalepa, Połekszanie (Pollexiani) – plemię jaćwięskie u północno-wschodnich granic Polski, „Rocznik Białostocki” VII, 1966 (1967), 7-34.
J. Nalepa, Próba nowej etymologii nazwy Galindia, czyli Gołędź, „Acta Baltico-Slavica” IX, 1976, 191-209.
J. Nalepa, W sprawie siedzib Jaćwięgów, „Rocznik Białostocki” XIV, 1981, 117-137.
J. Okulicz, Pradzieje ziem pruskich od późnego paleolitu do VII w. n.e., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973.
J. Okulicz, Powiązania pobrzeża wschodniego Bałtyku i centrum sambijskiego z południem w podokresie wczesnorzymskim, [w:] K. Godłowski (red.), Kultury archeologiczne i strefy kulturowe w Europie Środkowej w okresie wpływów rzymskich, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego CCCCXXII – Prace Archeologiczne 22, Kraków 1976, 181-213.
J. Okulicz, Grupy mrągowska i węgorzewska kultury zachodniobałtyjskiej a zagadnienie „Galindai” i „Soudinoi” Ptolemeusza, „Rocznik Białostocki” XIV, 1981, 152-167.
Ł. Okulicz, Kultura kurhanów zachodniobałtyjskich we wczesnej epoce żelaza, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970.
Ł. Okulicz, Osadnictwo strefy wschodniobałtyckiej w I tysiącleciu przed naszą erą, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1976.
M. Wańkowicz, Na tropach Smętka, Warszawa 1936 (ew. późniejsze wydania)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: