Antropologia używek. Rola napojów alkoholowych i innych narkotyków rekreacyjnych w kulturze 3102-MAUZ
Problematyka związana z tzw. używkami jest już od lat przedmiotem wielu studiów i analiz w ramach antropologii społecznej i kulturowej. Ich konsumpcja i związane nimi rytuały, fascynacja bądź uprzedzenia wydają się być częścią „natury człowieka”. Tematyka ta rzadko jednak jest przedmiotem zajęć uniwersyteckich mimo, że może być rozpatrywana nie tylko z medycznej czy psychologicznej perspektywy, ale również z kulturowego, ekonomicznego, politologicznego czy tożsamościowego punktu widzenia mając we wszystkich tych sferach niekiedy ogromne znaczenie. W trakcie niniejszego konwersatorium spróbujemy odpowiedzieć m.in. na pytania dlaczego w różnych kulturach są różne ograniczenia lub zakazy ich spożywania? Skąd bierze się zwyczaj dzielenia się nimi i wzajemności? Na czym polega ich funkcja integracyjna?
Tematyka zajęć nie będzie ograniczać się wyłącznie do napojów alkoholowych, ale obejmie także kawę i mało znany w Polsce khat. Literatura przedmiotu koncentrować się będzie wokół przykładów z Kaukazu, Bliskiego Wschodu i Afryki, choć z odniesieniami także do Polski i Europy.
W ramach proponowanych zajęć przewiduje się również wyjścia do muzeów i spotkanie z gruzińskim sommelierem oraz uczestnictwo w konferencji. Prawdopodobnie te dodatkowe zajęcia będą musiały odbywać się poza wyznaczonymi dla konwersatorium godzinami.
Rodzaj przedmiotu
Kryteria oceniania
Aktywność na zajęciach, przygotowanie referatu
Literatura
R. J. Braidwood, et al., 1953, Did man once live by beer alone?, „American Anthropologist”, vol. 55, s. 515-526.
S. Charters, Wine and Society. The Social and Cultural Context of a Drink, Oxford 2006.
M. Cengiz Yildiz, Türk Kültür Tarihinde Kahve ve Kahvehane - Coffee and Coffee-House in Turkish Culture History, 18 June 2018.
M. Douglas (ed.), 1987, Constructive drinking: perspectives on drink from anthropology, Cambridge University Press. „Central European Journal of Medeicine”2007 379–391
Hansen P., The ambiguity of khat in Somaliland, „Journal of Ethnopharmacology” 132, 2010, s. 590–599.
P. A. McAllister, Xhosa Beer Drinking Rituals, Durham 2006.
Mohammed al-Tayeb, Al-Indaya Dar Ettiba, Khartoum, 1974.
Rudgley R., The Alchemy of Culture: Intoxicants in Society, British Museum Press, London 1994.
N. Rapport, Natura ludzka: założenie i nadzieja antropologii, tłum. O. Kaczmarek i P. Stankiewicz, „Teksty drugie”, nr 1, 2018, s. 201–221.
SIRC (The Social Issues Research Centre), 1998, Social and cultural aspects of drinking. A report to the European Commission.
C. M. Tucker, Coffee Culture.Local Experiences, Global Connections, Routledge 2017.
Weir S., Qat in Yemen: Consumption and Social Change, British Museum Press, London, 1985.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: