Kłopoty ze sztuką ludową 3102-LKSL
Sztuka ludowa, która powstała na skutek kontaktu dwóch światów społecznych: inteligenckich badaczy i artystów oraz chłopskich mieszkańców wsi, przez długi czas była w centrum zainteresowania polskiej etnografii. Dziś, ze względu na miejsce, jakie zajmuje w polskim imaginarium tożsamościowym, refleksja, którą proponują zajęcia, wydaje się istotna zarówno w kontekście współczesnych praktyk dziedzictwa niematerialnego czy konstruowania tożsamości regionalnej, jak i z perspektywy kwestii chłopskich korzeni całego polskiego społeczeństwa.
Obiekty sztuki ludowej poza tym, że uruchamiały określone strategie dyskursywne, były też uczestnikami szeregu praktyk społecznych, których głównym celem była autentyzacja czyli potwierdzenie ich wartości jako prawdziwej sztuki ludowej. Materiałem do refleksji będą więc zarówno praktyki, jakim poddawane były „przedmioty sztuki ludowej”, czyli rzeczy tworzone poza nowoczesnym polem sztuki (kolekcjonowanie, muzeizacja, dokumentacja, ekspozycja), jak i reprezentacje właściwe dla nowoczesnego dyskursu o sztuce (prymitywność, prawda materiału) oraz założenia metodologiczne ludoznawstwa i folklorystyki, a później etnografii, etnologii i historii sztuki związane z tymi praktykami. Przez długi czas pochodzące ze wsi obiekty stawały się sztuką dzięki dekontekstualizacji, jednak zachodzące na wsi przemiany kulturowe doprowadziły do zmiany statusu obiektu z perspektywy twórcy i kolejne pokolenia wiejskich artystów zaczęły w miejsce wizerunków religijnych, czy obiektów obrzędowych wytwarzać dzieła sztuki ludowej.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Student po ukończeniu zajęć rozumie społeczne, historyczne i ideologiczne uwarunkowania zjawiska określanego jako „sztuka ludowa”. Ma świadomość miejsca tego zjawiska w nowoczesnej kulturze zachodniej. Rozumie jego miejsce w nowoczesnym polu sztuki i związki z takimi jej dziedzinami jak sztuka stosowana, zdobnicza czy nieprofesjonalna.
Kryteria oceniania
esej (między 11 000 a 16 000 znaków)
Literatura
Cocchiara G., Dzieje folklorystyki w Europie, Warszawa
Frys-Pietraszkowa E., Kunczyńska-Iracka A., Pokropek M., Sztuka ludowa w Polsce,
Warszawa 1988
Grabowski J., Dawny artysta ludowy, Warszawa 1976
Klekot E., Kłopoty ze sztuką ludową, Gdańsk 2021
Kroh A., Wesołego Alleluja, Polsko Ludowa, Warszawa 2014
Olędzki J., Sztuka Kurpiów, Warszawa 1970.
Piwocki K., O historycznej genezie polskiej sztuki ludowej, Warszawa 1954
Seweryn T., Polskie malarstwo ludowe, Kraków 1937.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: