Dzieje zmiany: umysł, kultura, społeczeństwo 3102-LDZS
Dzieje zmiany
I. Wprowadzenie do problemu zmiany
• zmiana społeczna i kulturowa
• problem ewolucji i dewolucji
• omówienie zasad zaliczenia i problematyki zajęć
II. Źródła człowieczeństwa: wprowadzenie do antropogenezy
• Najwcześniejsze formy Homo
• „Najpierw nogi, potem głowa”, „Pożegnanie z Afryką”
• Zmiany klimatyczne i fenomeny geologiczne dla rozwoju Homo
Literatura: Processes in human evolution, red. F. Ayala, C. Cela-Conde, rozdział 6 „The emergence of genus Homo, s. 192-228 oraz rozdział 7 “Lithic traditions: tool-making”, s. 229-265.
III. Rewolucja (?) górnego paleolitu
• Przełom kognitywny czy ewolucja kognitywna?
• Homo sapiens w Europie, sztuka naskalna
• Homo sapiens a Homo neardenthalensis
Literatura: Processes in human evolution, red. F. Ayala, C. Cela-Conde, rozdział 10 „Species of the Upper Pleistocene:, s. 395-415 oraz rozdział 11 “Neardenthals and modern humans: similarities and differences”, s. 441-474.
IV. Mezolit
• Zmiany klimatyczne a zamiany kulturowe
• Regres kulturowy?
• Zaginione światy: Doggerland.
Literatura: Mesolithic Europe, red. G. Bailey, P. Spikins, rodziały „Mesolithic Europe: glimpses of another world oraz “Innovative hunter-gatherers: the Mesolithic in the Baltic”.
V. Pierwszy nowy wspaniały świat: rewolucja (?) neolityczna i narodziny rolnictwa
• Centra neolityczne
• Kultura natufijska
• Wady i zalety rolnictwa
• Ekspansja rolników do Europy
Literatura: B. Cunliffe, Europe between the oceans. 9000 BC – 1000 AD, rodział 4 „The first farmers: from the Fertile Cresent to the Danube Valley: 7500-5000 BC, s. 88-112.
VI-VII. Drugi nowy wspaniały świat: metal
• Miedź, brąz, żelazo
• Nowi ludzie, nowe kultury, nowe tradycje
• Nomadyzm, pierwsze górnictwo
Literatura: B. Cunliffe, By steppe, desert, and ocean. The birth of Eurasia, rozdział 3 “Horses and copper: the centrality of the Steppe, 5000-2500 BC, rozdział 4 “The opening of the Eurasian Steppe. 2500-1600 BC” oraz rozdział 4 “Nomands and empires: the first confrontations, 1600-600 BC”
VIII-IX. Europa w wiekach średnich
• Średniowieczne społeczeństwo i gospodarka
• Sztuka i kultura średniowiecza
• Architektura romańska i gotyk
Literatura: J. Murray, Brugia. Kolebka kapitalizmu, rozdział 5 „La Bourse et la vie – giełda i życie” oraz rodział 6 „Brugia jako węzeł i sieć”, A. Grzybkowski, Gotycka architektura murowana w Polsce.
X-XI. Trzeci nowy wspinały świat: renesans
• Zmiany społeczne i kulturowe doby renesansu
• Reformacja, odkrycia geograficzne
• Sztuka renesansu
Literatura: S. Porras, Art. Of the Northern Renaissance. Courts, commerce and devotion, rozdział 4 “Mobility, exports and migration, ca. 1460-1490, s. 94-119, rozdział 6 “Reforming art, ca. 1510-40”, R. Baiton, Tak oto stoję. Klasyczna biografia Marcina Lutra.
XII. Podwaliny nowoczesnej gospodarki i społeczeństwa
• Miasta – ośrodki nowej gospodarki
• Kolonie i państwa kolonialne, handel kolonialny
Literatura: F. Braudel, Czas świata. Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm. XV-XVIII wiek, wybrane rozdziały
XIII-XIV. Rewolucja przemysłowa, modernizacja i dyskurs postępu
• Nowe stosunki gospodarcze
• Postęp społeczny i zmiana: Marks i marksizm, Henry Ford i fordyzm
• Pojęcie nowoczesności
Literatura: M. Berman, Wszystko, co stałe rozpływa się w powietrzu. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Uczestnicy w znaczący sposób poszerzą wiedzę z zakresu szeroko pojętych nauk humanistycznych, a także zapoznają się z ważnymi koncepcjami i pojęciami analitycznymi charakterystycznymi dla archeologii, historii, filozofii kultury, architektury, urbanistyki.
Kryteria oceniania
Egzamin ustny - 3 pytania.
Literatura
1. Processes in human evolution, red. F. Ayala, C. Cela-Conde, rozdział 6 „The emergence of genus Homo, s. 192-228 oraz rozdział 7 “Lithic traditions: tool-making”, s. 229-265.
2. Processes in human evolution, red. F. Ayala, C. Cela-Conde, rozdział 10 „Species of the Upper Pleistocene:, s. 395-415 oraz rozdział 11 “Neardenthals and modern humans: similarities and differences”, s. 441-474
3. Mesolithic Europe, red. G. Bailey, P. Spikins, rodziały „Mesolithic Europe: glimpses of another world oraz “Innovative hunter-gatherers: the Mesolithic in the Baltic”.
4. Europe between the oceans. 9000 BC – 1000 AD, rodział 4 „The first farmers: from the Fertile Cresent to the Danube Valley: 7500-5000 BC, s. 88-112.
5. B. Cunliffe, By steppe, desert, and ocean. The birth of Eurasia, rozdział 3 “Horses and copper: the centrality of the Steppe, 5000-2500 BC, rozdział 4 “The opening of the Eurasian Steppe. 2500-1600 BC” oraz rozdział 4 “Nomands and empires: the first confrontations, 1600-600 BC”
6. J. Murray, Brugia. Kolebka kapitalizmu, rozdział 5 „La Bourse et la vie – giełda i życie” oraz rodział 6 „Brugia jako węzeł i sieć”
7. A. Grzybkowski, Gotycka architektura murowana w Polsce.
8. S. Porras, Art. Of the Northern Renaissance. Courts, commerce and devotion, rozdział 4 “Mobility, exports and migration, ca. 1460-1490, s. 94-119, rozdział 6 “Reforming art, ca. 1510-40”
9. R. Baiton, Tak oto stoję. Klasyczna biografia Marcina Lutra
10. F. Braudel, Czas świata. Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm. XV-XVIII wiek, wybrane rozdziały
11. M. Berman, Wszystko, co stałe rozpływa się w powietrzu. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: