- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Numizmatyka antyczna i barbarzyńska 3101-DWNUM-OG
Wykład prezentuje szerokie spectrum zagadnień dotyczących numizmatyki antycznej oraz barbarzyńskiej. Obejmuje zarówno obszar starożytnej Grecji i Rzymu (z uwzględnieniem peryferii świata antycznego), jak i Barbaricum. Wykład jest wprowadzeniem w kluczowe problemy współczesnej numizmatyki i przeglądem najnowszych odkryć i ustaleń w tym zakresie. Ich prezentacja, wzbogacona obszernym materiałem ilustracyjnym, zostanie poprzedzona informacjami ogólnymi, obejmującymi historię numizmatyki, terminologię, teorie pieniądza i rynku oraz aspekty źródłoznawcze.
Moneta, będąc wszechstronnym źródłem archeologicznym, historycznym i ikonograficznym, stanowi współcześnie atrakcyjny przedmiot badań interdyscyplinarnych. Dlatego wykład dedykowany jest szerokiemu kręgowi odbiorców, zarówno archeologom, historykom i filologom klasycznym, jak i studentom i doktorantom innych specjalności.
Tematy wykładów:
Semestr 1
1. Historia numizmatyki światowej i polskiej
2. Technologie mennicze, terminologia, podziały mennictwa antycznego
3. Teorie pieniądza i rynku
4. Monety elektronowe i początki greckiego mennictwa, greckie standardy wagowe i systemy nominałowe
5. Syrakuzy – Ateny – Pantikapajon: mennictwo greckich metropolii
6. Monety Fenicjan
7. Pieniądz brązowy i upieniężnienie miast greckich
8. Podboje Aleksandra i mennictwo wschodnich peryferii
9. Pieniądz uniwersalny w okresie hellenistycznym
10. Między kultem a propagandą: ikonografia monet greckich
11. Obieg monetarny w Egipcie ptolemejskim i rzymskim
12. Greckie mennictwo w rzymskich prowincjach
13. Mennictwo Celtów i Geto-Daków
14. Celtyccy Bojowie i ich mennictwo
Semestr 2:
1. Monety celtyckie na północ od Karpat i Sudetów.
2. Monety republikańskie na północ od Karpat i Sudetów
3. Architectura numismatica (Rzym i Aleksandria)
4. Numizmatyka pól bitewnych (Las Teutoburski, Harzhorn, Abritus)
5. Napływ monet do Barbaricum
6. Denary i sesterce w Barbaricum
7. Illerup. Monety z depozytów
8. Bitwa pod Abritus i cesarski skarbiec
9. Początki mennictwa germańskiego
10. Emporia strefy Bałtyku
11. Skarb z Zagórzyna i jego tło
12. Medaliony rzymskie
13. Późnorzymskie solidy
14. Funkcja monet w Barbaricum
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
- Student rozumie miejsce numizmatyki w systematyce nauk i interdyscyplinarny charakter monety jako źródła,
- przyswoił podstawową terminologię z zakresu numizmatyki i historii gospodarczej,
- zna historię numizmatyki, tak powszechną, jak i polską,
- umie zdefiniować zakres zainteresowań i wewnętrzną klasyfikację numizmatyki antycznej,
- zna kluczowe zagadnienia i najnowsze odkrycia współczesnej numizmatyki greckiej, rzymskiej i barbarzyńskiej,
- zna różnorodne funkcje pełnione przez monety na peryferiach świata antycznego,
- rozumie, że moneta w świecie antycznym funkcjonuje nieprzerwanie od momentu jej wynalezienia, aż do schyłku antyku,
- rozumie, że obszar dystrybucji monet antycznych wykracza poza zwyczajowe granice ich obiegu,
- posiada wiedzę na temat topografii znalezisk monet antycznych na obszarze Barbaricum,
- zna podstawową literaturę przedmiotu.
Kryteria oceniania
Podstawą oceny jest egzamin pisemny, który będzie miał miejsce pod koniec semestru letniego. Przystępujące do niego osoby, które systematycznie uczęszczały na wykłady, mogą liczyć na pełną pomoc w doborze lektur i wskazówki. Osoby regularnie opuszczające wykłady będą musiały samodzielnie wyszukać i przyswoić sobie literaturę przedmiotu. W jesiennej sesji poprawkowej będzie możliwe jedynie zdawanie egzaminu ustnego.
Literatura
- M.-R. Alföldi, Antike Numismatik, t. 1-2, Mainz 1978
- D.F. Allen, The Coins of the Ancient Celts, Edinburgh 1980
- E. Babelon, Ancient Numismatics and its History, London 2004 (nowa edycja dzieła Traité des monnaies grecques et romaines, Paris 1901)
- F. Bassoli, Monete e medaglie nel libro antico dal XV al XIX secolo [Biblioteconomia e bibliografia saggi e studi, 21], Firenze 1985
- A. Bursche, Złote medaliony rzymskie w Barbaricum. Symbolika prestiżu i władzy społeczeństw barbarzyńskich u schyłku starożytności [Światowit, Supplement Series A: Antiquity, vol. II], Warszawa 1998
- A. Bursche, The battle of Abritus, the imperial treasury and aurei in Barbaricum, Numismatic Chronicle 173, 2013, s. 151-170
- T.V. Buttrey, Calculating ancient coin production. I: Facts and fantasies, Numismatic Chronicle 153, 1993, s. 335-352
- T.V. Buttrey, Calculating ancient coin production. II: Why it cannot be done, Numismatic Chronicle 154, 1994, s. 341-352
- I. Carradice, M. Price, Coinage in the Greek World, London 1988
- K. Castelin, Die Goldprägung der Kelten in den böhmischen Ländern, Graz 1965
- Coinage and Identity in the Roman Provinces, red. C. Howgego, V. Heuchert, A. Burnett, Oxford 2005
- E. Christiansen, The Roman Coins of Alexandria: Quantitative Studies. Nero, Trajan, Septimius Severus, t. 1-2, Aarhus 1987
- M.H. Crawford, Coinage and Money under the Roman Republic: Italy and the Mediterranean Economy, London 1985
- M.H. Crawford (red.), Medals and coins from Budé to Mommsen, London 1990
- K. Dahmen, The Legend of Alexander the Great on Greek and Roman Coins, London-New York 2007
- P. Grierson, Byzantine Coinage, Washington, D.C. 1999
- P. Grierson, Numismatics, London-Oxford-New York 1975
- C. Howgego, Why did ancient states strike coins, Numismatic Chronicle 1990, s. 1-25
- C. Howgego, Ancient History from Coins, London 1995
- G.K. Jenkins, Coins of Punic Sicily, Part 1: Schweizerische Numismatische Rundschau 50, 1971, s. 25-78; Part 2: ibidem, 53, 1974, s. 23-41; Part 3: ibidem, 56, 1977, s. 5-65; Part 4: ibidem, 57, 1978, s. 5-68
- G.K. Jenkins, Ancient Greek Coinage, London 1972
- G.K. Jenkins, Coins of Greek Sicily, London 1978
- J. Kolendo, Jak Joachim Lelewel stał się pionierem badań nad numizmatyką celtycką, w: Świat antyczny i barbarzyńcy. Teksty, zabytki, refleksja nad przeszłością, Warszawa 1998, t. 2, s. 127-142
- J. Kolendo, Studia z dziejów numizmatyki. Zbiory w Krzemieńcu, w: ibidem, s. 143-158
- J. Kolendo, Trzy kolekcje numizmatyczne na Uniwersytecie Warszawskim, w: Ars et educatio. Kultura artystyczna Uniwersytetu Warszawskiego, red. J. Miziołek, Warszawa 2003, s. 431-444
- E. Kolníková, Němčice, ein Macht-, Industrie- und Handelszentrum der Latènezeit in Mähren und Siedlungen am ihren Rande. Kommentierter Fundkatalog. Münzen, Brno 2012
- M. Mielczarek, Mennictwo starożytnej Grecji. Mennictwo okresów archaicznego i klasycznego, Warszawa-Kraków 2006
- The Monetary Systems of the Greeks and Romans, red. W.V. Harris, Oxford 2008
- L. Morawiecki, Mennictwo celtyckie, Kraków 1986
- The Oxford Handbook of Greek and Roman Coinage, red. W.E. Metcalf, Oxford 2012
- R. Paulsen, Die Münzprägungen der Boier, Leipzig-Wien 1933
- Roman Coins outside the Empire, Proceedings of the ESF/SCH Exploratory Workshop, Radziwiłł Palace, Nieborów (Poland), 3-6 September 2005 [Collection Moneta 82], red. A. Bursche, R. Ciołek & R. Wolters, Wetteren 2008
- M. Rudnicki i in., Mennica celtycka pod Kaliszem, Wiadomości Numizmatyczne 53, 2009, z. 2, s. 103-145
- M. Rudnicki, Nummi Lugiorum – statery typu krakowskiego, Wiadomości Numizmatyczne 56, 2012, z. 1, s. 1-96
- M. Rudnicki, Pieniądz celtycki na Śląsku, [w:] Pieniądz i banki na Śląsku. Studia nad Dziejami Pieniądza i Bankowości w Polsce, red. W. Garbaczewski, R. Macyra, t. 2, Poznań 2012, s. 33-68
- M. Rudnicki, Skarb złotych monet celtyckich z Gorzowa nad Przemszą, Wiadomości Numizmatyczne 57, 2013, z. 1-2, s. 1-91
- D.M. Schaps, The Invention of Coinage and the Monetization of Ancient Greece, Ann Arbor 2004
- Z. Woźniak, Monety celtyckie z ziem polskich, Wiadomości Numizmatyczne 11, 1967, z. 4, s. 201-231
- Z. Woźniak, Działalność mennicza Celtów w Małopolsce, [w:] Celtowie i ich mennictwo. Materiały z sesji naukowej, red. B. Paszkiewicz, Warszawa 1986, s. 69-75.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: